Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

Akademia Wychowania Fizycznego im. Józefa Piłsudskiego w Warszawie (AWF) to publiczna uczelnia wychowania fizycznego, która została założona w 1929 roku jako Centralny Instytut Wychowania Fizycznego. W 1938 roku przekształciła się w wojskową szkołę akademicką. Uczelnia nosi imię Józefa Piłsudskiego od 1935 roku.

30 września 1930 roku została wyłączona z gminy Młociny i przyłączona do Warszawy.

Historia

W 1927 roku, podczas pierwszego posiedzenia Rady Naukowej Wychowania Fizycznego, które prowadził Marszałek Józef Piłsudski, zaproponowano utworzenie szkoły zawodowej kształcącej nauczycieli wychowania fizycznego dla szkół oraz wojska. W wyniku tego powstał komitet budowy uczelni, której nadano nazwę Centralny Instytut Wychowania Fizycznego. Prowadził go minister Spraw Wewnętrznych, gen. dr Felicjan Sławoja-Składkowski. Projektantem budynku został profesor Edgar Norwerth z Politechniki Warszawskiej, a kierownikiem budowy inż. Maksymilian Dudryk.

Podczas wizytacji terenów na Bielanach Norwerth wybrał miejsce z około 50-letnią topolą czarną, która miała stać się centralnym punktem przyszłego dziedzińca. Drzewo to zostało odpowiednio zabezpieczone, a wokół niego urządzono dziedziniec. W 2009 roku uzyskało status pomnika przyrody.

Kamień węgielny pod budowę został położony 23 czerwca 1928 roku. Uroczystość miała znaczną rangę, wzięli w niej udział m.in. Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego dr Gustaw Dobrucki oraz prezydent Warszawy Zygmunt Słomiński. 2 grudnia 1928 roku wmurowano akt erekcyjny oraz tablicę okolicznościową, na której umieszczono słowa upamiętniające 10-lecie Polski Niepodległej, które podkreślały znaczenie instytutu dla ducha i siły fizycznej Narodu.

Uczelnia rozpoczęła działalność dydaktyczną 5 listopada 1929 roku, a jej pierwszym dyrektorem był płk dr Władysław Leon Osmolski. W tym czasie zainaugurowano pierwszy w historii uczelni kurs oficerski. W skład pierwszego personelu pedagogicznego weszli oficerowie z CWSzGiS w Poznaniu. Uczelnia oferowała dwuletnie studia nauczycielskie dla mężczyzn i kobiet oraz roczny kurs oficerski. Uroczysta inauguracja roku akademickiego 1929/1930 miała miejsce 29 listopada 1929 roku, a 1 stycznia 1930 roku nastąpiło formalne połączenie instytutu z Centralną Wojskową Szkołą Gimnastyki i Sportów w Poznaniu. W marcu 1930 roku przyznano uczelni statut.

Po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego w 1935 roku, na wniosek pracowników i Rady Naukowej Wychowania Fizycznego, zmieniono nazwę uczelni na Centralny Instytut Wychowania Fizycznego im. Pierwszego Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego.

Na mocy ustawy z 23 sierpnia 1938 roku, 2 września 1938 roku przekształcono Centralny Instytut Wychowania Fizycznego w wojskową szkołę akademicką o nazwie Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie. Uczelnia podlegała Ministerstwu Spraw Wojskowych, z wyjątkiem spraw dotyczących wyłącznie wojska, w których minister wydawał decyzje samodzielnie. 20 marca 1939 roku nadano statuty uczelni, a 26 maja 1939 roku weszło w życie rozporządzenie przyznające AWF prawa do nadawania stopnia magistra wychowania fizycznego.

W czasie II wojny światowej w budynkach AWF stacjonowały koszary Luftwaffe, co spowodowało likwidację laboratoriów, bibliotek i obiektów sportowych.

Odbudowa uczelni po wojnie nastąpiła szybko, a zajęcia dla 108 studentów rozpoczęły się 2 grudnia 1946 roku. Dekret Rady Ministrów z 27 lipca 1949 roku przekształcił uczelnię w cywilną pod nazwą Akademia Wychowania Fizycznego im. gen. broni Karola Świerczewskiego. Na czoło uczelni stanął rektor, a powołano Wydział Wychowania Fizycznego. Nadzór nad AWF sprawował przewodniczący Głównego Komitetu Kultury Fizycznej. W tym roku, dzięki inicjatywie studentów i pracowników, powstał klub sportowy AZS-AWF Warszawa, który funkcjonuje do dziś. W 1953 roku, na podstawie Ustawy o szkolnictwie wyższym z dnia 15 grudnia 1951 roku, utworzono katedry oraz zakłady naukowe. W roku akademickim 1952/53 zaczęły działać studia zaoczne, a w roku akademickim 1953/54 uruchomiono specjalizacje trenerskie oraz rehabilitacji ruchowej. W listopadzie 1959 roku, na mocy zarządzenia ministra Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwa Zdrowia oraz przewodniczącego Głównego Komitetu Kultury Fizycznej, uczelnia jako pierwsza w Polsce uzyskała prawo do nadawania stopnia naukowego doktora w zakresie nauk o kulturze fizycznej.

W październiku 1979 roku, z okazji 50-lecia uczelni, odsłonięto popiersie Karola Świerczewskiego, wykonane przez Alfonsa Karnego, przy głównym wejściu na teren AWF. Pomnik został usunięty podczas transformacji systemowej w Polsce w 1989 roku.

8 czerwca 1990 roku Sejm przywrócił uczelni nazwę Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.