Akademia Leszczyńskiego
Akademia Leszczyńskiego to rycerska uczelnia, która została założona przez Stanisława Leszczyńskiego. Funkcjonowała w latach 1737-1766 i miała swoją siedzibę w Lunéville (Francja). W tej placówce kształciły się zarówno osoby z Polski, jak i z Francji – była to instytucja, która edukowała młodzież. Jej pełna nazwa to: Akademia Stanisława, która przetrwała do dzisiaj.
Szkoła Rycerska
Oprócz Akademii Stanisława, która została utworzona jako Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Stanisław Leszczyński zainicjował również działalność Szkoły Rycerskiej w Lunéville – prekursora Collegium Nobilium Stanisława Konarskiego (często goszczącego w Lunéville) oraz Szkoły Rycerskiej Stanisława Augusta Poniatowskiego (ojciec Poniatowskiego, również Stanisław, przez wiele lat był zwolennikiem i dworzaninem Leszczyńskiego i Karola XII) – prowadzonej przez Adama Kazimierza Czartoryskiego.
Sukcesy oświeceniowe
Obie te inicjatywy oświeceniowe odniosły znaczący sukces. Do Akademii Stanisława jako jeden z pierwszych przybył Monteskiusz (gość Stanisława w Lunéville), którego praca „O duchu praw” z 1745 roku jest wyraźnie inspirowana dziełem Leszczyńskiego „Głos wolny wolność ubezpieczający” z 1733 roku.
Cel kształcenia
Szkoła Rycerska Stanisława Leszczyńskiego w Lunéville miała na celu kształtowanie charakteru młodych kadetów, poświęcając mniej uwagi ich formalnemu wykształceniu. Jak mawiał Jan Jakub Rousseau (gość Stanisława w Lunéville), nie ma sensu kształcić ludzi niemoralnych („mamy zbyt wielu wykształconych, a za mało ludzi cnotliwych”).
Stanisław Leszczyński, zarówno w odniesieniu do nauczycieli, jak i uczniów, kładł duży nacisk na prawość oraz cnotę, kierując się filozoficzną zasadą, że życie powinno być praktykowaniem cnoty.