Akademia Górnicza w Schemnitz

Akademia Górnicza w Schemnitz

Akademia Górnicza (Bergakademie) w Schemnitz to pierwsza na świecie uczelnia techniczna, która została założona w 1735 roku w Schemnitz, znajdującym się w Królestwie Węgier. Początkowo funkcjonowała jako szkoła górnicza (Bergschule), a w latach 1762–1770 przekształciła się w uniwersytet techniczny.

Miasto to od średniowiecza było jednym z kluczowych ośrodków rozwoju techniki górniczej w Europie. W 1627 roku po raz pierwszy użyto tu prochu czarnego do prac górniczych. Oprócz tego, opracowano rozbudowany system zbiorników wodnych, zwanych tajchy, który był niezbędny do napędzania kół wodnych urządzeń górniczych. W pierwszej połowie XVIII wieku zajmowali się tym lokalni wynalazcy, tacy jak Jozef Karol Hell, Matej Kornel Hell oraz Samuel Mikovíni.

W 1735 roku Samuel Mikovíni założył szkołę górniczą, w której był również pierwszym kierownikiem i profesorem. Dzięki wsparciu cesarzowej Marii Teresy, w latach 1762–1770 nastąpiło utworzenie Akademii Górniczej. Szkoła przed 1770 rokiem funkcjonowała pod nazwą Praktische Lehrschule, a następnie zmieniała nazwy: w latach 1770–1824 była znana jako Bergakademie (Akademia Górnicza), w latach 1824–1904 jako Berg- und Forstakademie (Akademia Górnicza i Leśna), a w latach 1904–1919 jako Berg- und Forsthochschule (Wyższa Szkoła Górnicza i Leśna).

Po reorganizacji Akademii w 1846 roku, wszyscy profesorowie automatycznie otrzymali tytuły Cesarskich Radców Górniczych oraz roczne wynagrodzenie w wysokości od 1200 do 1500 złotych reńskich, w zależności od kategorii. Po rewolucji marcowej w 1848 roku, węgierscy studenci i wykładowcy zorganizowali w dniach 11 i 12 maja demonstrację, co doprowadziło do opuszczenia uczelni przez 133 studentów narodowości niemieckiej i czeskiej w akcie protestu. Wraz z nimi odeszło wielu profesorów, co spowodowało dłuższy okres stagnacji w działalności uczelni.

W gronie wykładowców Akademii znaleźli się m.in. Nikolaus Joseph von Jacquin, Nikolaus Poda von Neuhaus, Christoph Traugott Delius, Albert Miller von Hauenfels, Giovanni Antonio Scopoli oraz Christian Andreas Doppler.

Do grona absolwentów Akademii należeli m.in. Franz von Hauer, Maximilian Hantken, Maximilian Joseph Gritzner, Karl Kořistka, Franz Ferdinand Schiller, József Szlávy, Jan Cžižek, Markus Lipold oraz Anton Steiger.

W 1918 roku, po utworzeniu Czechosłowacji, Akademia została przeniesiona do Sopron na Węgrzech. W 1949 roku wydziały górnictwa i metalurgii zostały przeniesione do Miszkolca, gdzie powstał Uniwersytet Przemysłu Ciężkiego, natomiast na bazie wydziału rolnictwa utworzono Uniwersytet w Sopronie.

Przypisy