Akademia Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej

Akademia Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej (ros. Федеральное государственное казенное образовательное учреждение высшего профессионального образования Академия Федеральной службы безопасности Российской Федерации „Академия ФСБ России”) to rosyjska instytucja edukacyjna z siedzibą w Moskwie, która powstała w 1992 roku w wyniku przekształcenia Wyższej Szkoły KGB im. F. Dzierżyńskiego.

Historia

25 stycznia 1921 roku Prezydium WCzK zdecydowało o utworzeniu w Rosji radzieckiej stałych kursów szkoleniowych dla personelu operacyjnego. 27 kwietnia tego samego roku rozpoczęły się pierwsze specjalistyczne kursy, co uznaje się za oficjalny dzień narodzin akademii. W pierwszej grupie znalazło się 150 słuchaczy, a zajęcia odbywały się w historycznym budynku w centrum Moskwy na Pokrowkie. W 1922 roku, po przekształceniu kursów WCzK w Wyższe Kursy GPU, wydzielono wydziały polityczny i wojskowy, które stały się podstawą przyszłych fakultetów Akademii.

W lipcu 1929 roku Wyższe Kursy OGPU zmieniły nazwę na Szkołę Przekwalifikowania Pracowników Organów Wewnętrznych. W tym okresie w lokalnych ośrodkach zaczęto rozwijać program praktyk – staży, jako formę rekrutacji personelu. Czas nauki wynosił od 6 do 12 miesięcy, po czym absolwenci mogli zostać zatrudnieni jako asystenci pracowników operacyjnych lub odrzucani jako nieodpowiedni do pracy w organach bezpieczeństwa. 29 maja 1930 roku KC WKP(b) postanowił o utworzeniu w Moskwie szkoły, która 4 czerwca przyjęła nazwę Centralnej Szkoły OGPU. W latach 1937–1939 prawie cały centralny aparat, w tym wykładowcy z katedry „terror, dywersja, szpiegostwo i walka z nimi”, został rozstrzelany. Represjom poddano pięciu komendantów szkoły, znaczną część kadry dydaktycznej oraz słuchaczy. We wczesnych latach czterdziestych XX wieku co trzeci szef radzieckich organów bezpieczeństwa był absolwentem jednorocznych kursów. W czasie II wojny światowej szkoła wyszkoliła ponad siedem tysięcy pracowników.

W 1952 roku na bazie szkoły powstała uczelnia, która po raz pierwszy oferowała słuchaczom wykształcenie prawnicze. 24 sierpnia 1992 roku, na mocy Postanowienia Prezydenta FR Nr 931, z Wyższej Szkoły im. F.E. Dzierżyńskiego oraz Akademii Wojsk Pogranicza utworzono Akademię Ministerstwa Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W 1994 roku na fakultecie dochodzeniowo-śledczym uruchomiono pierwszy kurs dla kobiet, jednak wkrótce zaprzestano tego typu kształcenia. Obecnie kobiety mogą kończyć jedynie kursy tłumaczy.

Struktura i program dydaktyczny

Akademia dysponuje 10 fakultetami, które przygotowują specjalistów nie tylko dla FSB, ale również dla rosyjskiej Służby Wywiadu Zagranicznego, Ministerstwa Obrony i innych instytucji. W skład Akademii wchodzi Instytut Kryptografii, Łączności i Informatyki, 7 fakultetów ogólnych, 46 katedr oraz 5 jednostek funkcjonalnych i 14 pomocniczych, a także centrum badań naukowych. Akademia prowadzi również system dokształcania zawodowego, obejmujący przekwalifikowanie oraz podwyższanie kwalifikacji dla obecnych pracowników organów bezpieczeństwa, jak również dla osób rekrutowanych z innych uczelni w ramach specjalnego szkolenia. System ten działa na wszystkich fakultetach, szczególnie na fakultecie przygotowania kadr dowódczych, utworzonym w 1979 roku. Przeciętny pracownik podnosi kwalifikacje co pięć lat, a szefowie jednostek terytorialnych jeszcze częściej. Czas kształcenia w ramach podwyższania kwalifikacji trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy, a czasami studia mogą trwać kilka lat, zwłaszcza w przypadku nauki języka obcego.

W systemie FSB istnieje kilka regionalnych instytutów zajmujących się przekwalifikowaniem i dokształcaniem pracowników. Nie są one częścią Akademii, jednak współpracują w zakresie rozwoju programów szkoleniowych oraz badań naukowych.

Instytut Kryptografii, Łączności i Informatyki

Historia instytutu sięga 1949 roku, kiedy to utworzono Wyższą Szkołę Szyfrantów oraz tajny oddział na fakultecie mechaniczno-matematycznym Moskiewskiego Państwowego Uniwersytetu im. M. W. Łomonosowa, które w późniejszych latach zostały połączone i przekształcone w fakultet techniczny Wyższej Szkoły KGB ZSRR im. F. E. Dzierżyńskiego. W 1992 roku fakultet przekształcono w instytut, który szkoli specjalistów w dziedzinie przekazywania, ochrony i przetwarzania informacji. Główne kierunki kształcenia to:

kryptografia
matematyka stosowana
informatyka
elektronika
inżynieria komunikacji radiowej

Instytut posiada następujące fakultety:

matematyki stosowanej
techniki specjalnej
bezpieczeństwa informacji
katedrę nauk przyrodniczych
katedrę specjalną
katedrę języka angielskiego

W ramach Instytutu działa wieczorowa szkoła fizyczno-matematyczna oraz laboratoria naukowo-badawcze. Akademia oferuje również możliwość uzyskania stopnia adiunkta, docenta oraz doktoratu w oparciu o profile studiów w Instytucie.

Komendanci

1950–1960 – płk A. J. Jefimow, gen. mjr J. I. Borisoglebski, gen. mjr A. N. Kurenkow
1962–1965 – gen. por. J. P. Pitowranow
1965–1970 – gen. por. P. G. Griszyn
1970–1974 – gen. płk W. F. Nikitczenko
1974–1979 – gen. por. I. S. Rozanow
1979–1987 – gen. por. A. P. Ragozin
1987–1991 – gen. por. Ł. A. Postnikow
1991–1992 – gen. mjr W. W. Titarenko
Od 24 sierpnia 1992 – Akademia Ministerstwa Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej
1992–1994 – gen. por. S. W. Djakow
1994–1999 – gen. płk W. A. Timofiejew
1999–2000 – gen. płk W. Ł. Szulc
2000–2007 – gen. płk W. A. Własow
2007–2018 – gen. płk W. W. Ostrouchow