Akacja srebrzysta, znana także jako srebrne witki lub mimoza (Acacia dealbata Link) – to gatunek rośliny z rodziny bobowatych oraz podrodziny brezylkowych (dawniej klasyfikowanej w mimozowych). Pochodzi z Australii, ale jest również uprawiana w Nowej Zelandii, Ameryce Północnej oraz w Europie, a jej zasięg obejmuje także Afrykę, Azory i Madagaskar.
Morfologia
Pokrój
To drzewo osiągające wysokość do 25 metrów. Jego korona jest szeroka i stożkowata, często nieregularna. U starszych okazów korona dzieli się na mniejsze części. Gałęzie są długie i elastyczne.
Pień
Kora młodych drzew jest jasna, o niebieskawo-zielonym odcieniu i gładkiej powierzchni. Z biegiem lat staje się coraz bardziej szara, pokryta głębokimi, podłużnymi rysami oraz bruzdami.
Liście
Liście są duże, osiągają długość 10–15 cm i szerokość około 5 cm, są skrętoległe oraz podwójnie lub potrójnie pierzaste. Na każdej stronie osi liścia znajduje się 10-12 listków pierwszego rzędu, z których każdy ma od 20 do 30 małych listeczków. Listeczki o długości około 3 mm mają kształt równowąski, krótko zaostrzone, są delikatnie, srebrzysto owłosione z obu stron.
Kwiat
Kwiaty są drobne, żółte, zebrane w niewielkie główki na końcach pędów lub w pachwinach liści. Kwiatostan może mieć formę groniastą lub wiechowatą i jest pachnący. Na półkuli południowej kwiaty pojawiają się latem, natomiast na północ od równika wczesną wiosną.
Owoc
Owocem są brązowe, płaskie strąki, które występują w grupach i osiągają długość 7,5 cm.
Biologia i ekologia
Akacja srebrzysta nie produkuje delikatnie pierzasto podzielnych liści, lecz przekształca ogonki i osie liściowe w szerokie liście pozorne. Gatunek ten pierwotnie występował w południowo-wschodniej Australii oraz na Tasmanii, a często sadzony jest w regionach śródziemnomorskich. W Europie Środkowej spotykana jest głównie w szklarniach ogrodów botanicznych.
Zastosowanie
Roślina ta uprawiana jest przede wszystkim dla ciętych kwiatów, często mylnie nazywanych mimozami. We Włoszech jej kwiaty stanowią popularny prezent na Dzień Kobiet i są chętnie wykorzystywane w dekoracjach festynów oraz podczas karnawałowych pochodów. Sadzona jest również jako drzewo ozdobne w parkach oraz przy promenadach. Z liści pozyskiwany jest olejek eteryczny, nazywany „mimozą”, który znajduje zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym.
Podgatunki
- Acacia dealbata subsp. dealbata
- Acacia dealbata subsp. subalpina Tindale & Kodela
Przypisy
Bibliografia
Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. ISBN 83-09-00256-4. Brak numerów stron w książce.