Ajta asz-Szab (arab. عيتا الشعب) to wieś znajdująca się w dystrykcie Kada Bint Dżubajl, w Muhafazie An-Nabatijja, w Libanie.
Położenie
Wioska Ajta asz-Szab usytuowana jest w małej dolinie otoczonej górami, na wysokości 620 metrów n.p.m., około 0,5 kilometra na wschód od granicy z Izraelem. W jej okolicy znajdują się wioski Ramja, Al-Kuzah, Dibil, Hanin, Ajn Ibil oraz Rumajsz. Na zachód od wioski, przy granicy, znajduje się posterunek obserwacyjny międzynarodowych sił UNIFIL. Po stronie izraelskiej leżą moszawy Zarit, Szetula i Netu’a, a także posterunki graniczne Liwne i Sztula oraz baza wojskowa Biranit.
Historia
Po zakończeniu I wojny światowej, w 1918 roku, wioska została włączona w skład francuskiego Mandatu Syrii i Libanu, który formalnie ustanowiono w 1923 roku. W 1941 roku powstał Liban, który dwa lata później uzyskał oficjalne uznanie. Ostatnie wojska francuskie wycofały się w 1946 roku. W czasie wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku w rejonie wioski stacjonowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej, które atakowały pozycje żydowskie na terenach dawnego Mandatu Palestyny. Po I wojnie izraelsko-arabskiej, na przełomie 1948 i 1949 roku, do Ajta asz-Szab zaczęli przybywać palestyńscy uchodźcy. Gdy uświadomili sobie, że ich powrót do Palestyny nie będzie możliwy w najbliższym czasie, na początku 1951 roku zaczęli opuszczać Ajta asz-Szab i osiedlać się w obozach dla palestynskich uchodźców w Libanie. Około 1968 roku w rejonie wioski zaczęła działać Organizacja Wyzwolenia Palestyny, która przeprowadzała ataki terrorystyczne na Izrael. Tutejsze jaskinie, zwłaszcza podziemna rzeka, stały się trasami przenikania terrorystów przez granicę libańsko-izraelską. Obszar Ajta asz-Szab był w tamtych czasach jednym z najbardziej aktywnych w konflikcie z Izraelem, a szczególnie aktywny był Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny. W dniu 21 czerwca 1972 roku izraelska jednostka komandosów uprowadziła z wioski pięciu wyższych rangą oficerów syryjskiego wywiadu, którzy zostali wykorzystani w negocjacjach dotyczących wymiany za izraelskich pilotów przetrzymywanych w Syrii. W kwietniu 1975 roku w Beirucie miały miejsce poważne starcia, które rozpoczęły pierwszą fazę libańskiej wojny domowej. Wykorzystując osłabienie rządu, organizacje terrorystyczne utworzyły własne państwo w południowym Libanie, z którego regularnie atakowały Izrael, co prowadziło do działań odwetowych Sił Obronnych Izraela. W dniach 24-25 maja 1975 roku do rejonu Ajta asz-Szab przybyli libańscy żołnierze, mający za zadanie monitorowanie sytuacji na granicy. Izraelscy żołnierze błędnie wzięli ich za terrorystów i zaatakowali, w wyniku czego zginęło 7 libańskich żołnierzy. Mimo tego incydentu, w maju 1976 roku prezydent Sulajman Farandżijja zwrócił się do Izraela o pomoc wojskową, co zaowocowało dostawą uzbrojenia dla sił chrześcijańskiej Falangi Libańskiej. Gdy do konfliktu zaangażowały się kolejne państwa arabskie, Izrael przeprowadził 14 marca 1978 roku operację „Litani”, w wyniku której zajęto terytorium południowego Libanu po rzekę Litani. Wycofując się po kilku dniach, Izraelczycy pozostawili na południu Libanu tzw. strefę buforową, która miała oddzielać Izrael od Libanu. Od tego momentu Ajta asz-Szab przez długi czas pozostawała pod kontrolą sił chrześcijańskich milicji, a międzynarodowe siły UNIFIL sprawowały dodatkowy nadzór nad granicą. Po wojnie libańskiej Izraelczycy utworzyli „strefę bezpieczeństwa”, którą chroniły siły Armii Południowego Libanu. Po wycofaniu się Izraelczyków w 2000 roku, rejon wioski zajął Hezbollah. W dniu 12 lipca 2006 roku w okolicy wioski miało miejsce zdarzenie przygraniczne w Zarit-Szetula. Pod osłoną ostrzału rakietowego izraelskiego moszawu Ewen Menachem, oddział Hezbollahu zabił trzech i wziął do niewoli dwóch izraelskich żołnierzy, którzy odbywali rutynowy patrol granicy. W trakcie nieudanej próby odbicia zakładników zginęło kolejnych pięciu żołnierzy, a także zniszczono czołg armii izraelskiej. Incydent ten zapoczątkował II wojnę libańską. Większość mieszkańców Ajta asz-Szab zmuszona była opuścić swoje domy i uciec na północ kraju. Wioska stała się miejscem intensywnych walk między izraelskimi żołnierzami a bojownikami Hezbollahu, którzy wcześniej przygotowali teren do obrony. Liczne bunkry, jaskinie i ukrycia były miejscem stacjonowania stanowisk ogniowych oraz wyrzutni rakiet. Pomimo wielu prób Izraelczykom nie udało się zająć i utrzymać wioski, a w trakcie walk zniszczeniu uległo 85% zabudowy. Ajta asz-Szab stała się symbolem oporu Hezbollahu.
Gospodarka
Lokalna gospodarka opiera się na rolnictwie, szczególnie na hodowli tytoniu i oliwek.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Aayta Ech Chaab. [w:] LocaLiban [on-line]. 2007-06-30. [dostęp 2013-08-13]. (fr.).