Aitvaras – smok przynoszący bogactwo
Aitvaras to litewskie bóstwo lub duch opiekuńczy domu, często przedstawiany w postaci czarnego, ognistego koguta. Jest to rodzaj istot powietrznych i ognistych, które kontrastują z Kaukai, istotami chtonicznymi i wodnymi. W XVII wieku Matthaeus Praetorius opisał te różnice w następujący sposób:
Nadal w dzisiejszych czasach Nadrawianie nazywają Kaukuczus również Barzdukkas, którym przypisują kradzieże zbóż oraz innych dóbr. Odróżniają je od Aitvars, znanego także jako Alf, przede wszystkim w następujący sposób:
- Miejsce zamieszkania: Barzdukkas żyją na powierzchni ziemi, natomiast Aitvars mieszka pod ziemią;
- Wygląd: Barzdukken przyjmują postać ludzką, podczas gdy Aitvars występuje jako smok lub olbrzymi wąż z ognistą głową;
- Czyny: Bezzdukken nie szkodzą ludziom, których się trzymają (a wręcz przynoszą im dobra), podczas gdy Aitvars im szkodzi;
- Pożywienie: Kaukuczen przyjmuje mleko, piwo i inne napoje, natomiast Aitvarsowi należy ofiarować jedynie potrawy gotowane, pieczone, nowalijki oraz dania, których nikt jeszcze nie próbował.
Przypisy
Bibliografia
Algirdas Julien Greimas, O bogach i ludziach. Studia o mitologii litewskiej, Kęty 2007, ISBN 978-83-89637-39-0