Airgetmar
Airgetmar (irl.: Airgeatmhar) to legendarna postać, będąca zwierzchnim królem Irlandii z dynastii Milezjan (linia Íra, syna Mileda) w latach 385-375 p.n.e. Był synem Sirlama, który również sprawował władzę jako zwierzchni król Irlandii.
Dane na temat Airgetmara pochodzą głównie z średniowiecznych źródeł, takich jak Roczniki Czterech Mistrzów oraz Lebor Gabála Érenn („Księga najazdów Irlandii”). Oba te dokumenty różnią się w niektórych szczegółach. W drugim roku panowania arcykróla Oiliolla (Aililla) II Finna, Airgetmar uczestniczył w zwycięskiej bitwie w Óenach Taillten przeciwko Fiachy Tolgrachowi. Fiacha zginął w kolejnej bitwie, która miała miejsce w regionie zwanym Brega.
Następnie mieszkańcy Munsteru, w towarzystwie Eochaida, syna arcykróla Oiliolla II, Lugaida, syna arcykróla Eochaida VI Fiadmuine, oraz Duacha Ladgracha, syna Fiachy, wraz z innymi potomkami Eremona, postanowili stawić czoła Airgetmarowi. Udało im się zmusić go do ucieczki za morze. Po siedmiu latach wrócił i zawarł sojusz z Duachem Ladgrachem, aby zdobyć władzę. Z pomocą Fiachy, syna Duacha, zabił arcykróla Oiliolla II. Jednak według „Roczników”, Airgetmar i Duach pokonali i zabili Oiliolla II w bitwie pod Odhbha.
Mimo to, z powodu zbyt małych sił, nie zdołał zapobiec przejęciu władzy przez syna zabitego, Eochaida VII. Musiał czekać siedem lat, aby zdobyć upragniony tron. W końcu razem z Duachem zabił arcykróla Eochaida VII w Aine (obecnie Knockany w pobliżu Bruff w hrabstwie Limerick). Dzięki temu linia Íra odzyskała zwierzchnią władzę nad Irlandią po upływie pięćdziesięciu siedmiu lat. Źródła różnią się co do długości jego rządów, które miały trwać od dziesięciu do trzydziestu lat. Zginął z rąk dwóch osób: Duacha II Ladgracha, swojego następcy, oraz Lugaida Laigde, mściciela za śmierć ojca Eochaida VII oraz przyszłego zwierzchniego króla Irlandii.
Potomstwo
Airgetmar miał pięciu synów, którzy zostawili po sobie liczne potomstwo:
- Badharn, miał syna:
- Aed I Ruad, przyszły zwierzchni król Irlandii
- Deman, miał syna:
- Dithorba mac Deman, przyszły zwierzchni król Irlandii
- Finntan, miał syna:
- Cimbaeth mac Finntan, przyszły zwierzchni król Irlandii i król Ulsteru
- Faomhar (Fomoir), miał dwóch synów:
- Fedaig (Feig, Fedach), miał syna:
- Eochaid I Eolach, przyszły król Ulsteru
- Dub, miał syna:
- Eos, miał syna:
- Srub, miał syna:
- Inderech, miał syna:
- Glas, miał syna:
- Carbre (Cathair), miał syna:
- Febardile, miał syna:
- Fomhar, miał syna:
- Dub, miał syna:
- Sithrige, miał syna:
- Rudraige I Mor, przyszły król Ulsteru i zwierzchni król Irlandii
- Cas, miał syna:
- Coran, miał dwóch synów:
- Uamanchan, przyszły król Ulsteru
- Cathair, miał syna:
- Conchobar I Rot, przyszły król Ulsteru
Bibliografia
Annala Rioghachta Éireann. Annals of the Kingdom of Ireland by the Four Masters, Vol. I, ed. with transl. J. O’Donovan, Second Edition, Dublin 1856, s. 65-73.
Corpus genealogiarum Hiberniae, ed. M. O’Brien, Dublin 1982, s. 276.
Lebor Gabála Érenn. The Book of the Taking of Ireland, Part V, ed. and transl. R. A. Stewart Macalister, Irish Texts Society, Dublin 1956, s. 260-267.
Truhart P., Regents of Nations. Systematic Chronology of States and Their Political Representatives in Past and Present. A Biographical Reference Book, Part 1: Antiquity Worldwide, München 2000, s. 373-374, ISBN 3-598-21543-6 (Przesunięcie datacji z powodu braku Fiachy IV na liście).