Airbus Helicopters H160

Airbus Helicopters H160

Airbus Helicopters H160 to średni, wielozadaniowy śmigłowiec o masie 6 ton, wykonany z kompozytów, produkowany przez Airbus Helicopters. Jego celem jest zastąpienie starszych modeli, takich jak Eurocopter Dauphin oraz jego zmodernizowanej wersji, Eurocopter EC155.

Historia

H160 powstał w wyniku programu rozpoczętego w 2011 roku, znanego jako X4. Oficjalne uruchomienie programu miało miejsce 3 marca 2015 roku podczas targów Heli-Expo w Orlando na Florydzie, gdzie Airbus zaprezentował swój projekt. W tym samym roku zakończono prace nad finalną konfiguracją śmigłowca. Głównymi odbiorcami nowego modelu mają być klienci z sektora offshore, zajmujący się obsługą morskich instalacji przemysłowych, w tym platform wiertniczych i towarzyszących im statków, a także służby publiczne, klienci korporacyjni, wojsko oraz służby ratownictwa medycznego.

W nowym śmigłowcu zastosowano innowacyjne rozwiązania konstrukcyjne, takie jak bezprzegubowa głowica wirnika głównego Speriflex oraz pięciołopatowy wirnik główny. Nowe łopaty Blue Edge oraz zdwojony układ stabilizatora poziomego mają zwiększyć udźwig o 100 kg oraz zredukować hałas generowany przez wirnik. Dodatkowo, śmigłowiec ma być bardziej zwrotny w niskich prędkościach lotu dzięki zastosowaniu zdwojonego stabilizatora. Awionika cywilnej wersji opiera się na systemie Helionix stworzonym przez Airbusa. Maszyna jest wyposażona w chowane podwozie, co zmniejsza opór aerodynamiczny.

H160 korzysta z układu elektrycznego chowania podwozia, zamiast tradycyjnego hydraulicznego. W konstrukcji zastosowano również znany z wcześniejszych modeli fenestron, którego średnica wynosi 1,2 m, co czyni go największym wśród śmigłowców z takim rozwiązaniem do chwili powstania H160. Fenestron jest ustawiony pod kątem, co pozwala na generowanie dodatkowej siły nośnej. Choć w początkowych planach przewidywano system sterowania fly-by-wire, decyzją producenta zrezygnowano z tego rozwiązania z powodu niskiego zainteresowania oraz braku istotnych oszczędności. Pierwszy prototyp został wyposażony w silniki Pratt & Whitney PW210E, jednak docelowo zastosowane mają być silniki Safran Arrano 1A, które lepiej sprawdzają się w trudnych warunkach klimatycznych. Prototyp wzbił się w powietrze 12 czerwca 2015 roku, a w lutym 2016 roku firma Thales oraz Helisim ogłosiły współpracę przy tworzeniu symulatora lotu dla H160.

27 stycznia 2016 roku drugi prototyp, wyposażony już w silniki Safran Arrano, odbył swój pierwszy lot. Airbus wykorzystał trzy maszyny prototypowe do testów, w tym jeden w wersji seryjnej oraz dwie do testów naziemnych.

Podczas targów Heli-Expo w Las Vegas, które odbyły się w dniach 26 lutego – 1 marca 2018 roku, Airbus ogłosił pięcioletnią umowę z brytyjską firmą Babcock International na zakup śmigłowców H160, które będą wykorzystywane w ratownictwie medycznym, co czyni Babcock pierwszym cywilnym użytkownikiem H160. 12 kwietnia 2021 roku indonezyjska firma Derazona Helicopters złożyła zamówienie na H160, stając się pierwszym azjatyckim użytkownikiem francuskiego śmigłowca.

1 lipca 2020 roku Airbus uzyskał certyfikat typu od Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego, co było wynikiem ponad 1500 godzin lotów testowych przeprowadzonych przez prototypy oraz pierwszy egzemplarz seryjny. W lutym 2021 roku Royal Dutch Shell ogłosił wybór oferty firmy Petroleum Helicopters International (PHI), która będzie obsługiwać platformy w Zatoce Meksykańskiej czterema zakupionymi H160.

9 sierpnia 2021 roku przeprowadzono testy śmigłowca w Maroku, w okolicach Warzazat, mające na celu sprawdzenie jego działania w trudnych warunkach pustynnych. H160 (prototyp PT2) spędził w powietrzu około 10 godzin, a także zweryfikowano procedury czyszczenia filtrów powietrza.

Pandemia COVID-19 miała negatywny wpływ na francuski przemysł lotniczy, a w pierwszym kwartale 2021 roku Airbus zanotował spadek zamówień o 26% w porównaniu do roku 2020. Rząd francuski ogłosił plan stymulujący gospodarkę, w ramach którego zapowiedziano zakup dziesięciu egzemplarzy H160 dla Franceskiej Żandarmerii Narodowej, co pozwoliło na utrzymanie 960 miejsc pracy przez trzy lata.

30 czerwca 2023 roku Airbus ogłosił uzyskanie certyfikatu typu od Federal Aviation Administration w USA, co otworzyło drogę do sprzedaży H160 na rynku amerykańskim. Do tego czasu Airbus miał zamówienia na ponad 100 cywilnych maszyn H160, w tym dwanaście od amerykańskich klientów. Pierwszym użytkownikiem H160 w USA została firma PHI Aviation, która zakupiła cztery maszyny do obsługi instalacji Shell Exploration & Production Company w Zatoce Meksykańskiej.

Warianty

  • H160 – wersja podstawowa
  • VIP ACH160 – wersja VIP z luksusowym wyposażeniem kabiny pasażerskiej
  • H160M Guépard – 3 marca 2017 roku ogłoszono zamiar zakupu od 160 do 170 nowych śmigłowców w ramach programu Hélicoptère Interarmées Léger (Wspólny Śmigłowiec Lekki). Nowa konstrukcja zastąpi używane przez Armée de terre i Armée de l’air śmigłowce Aérospatiale AS550 Fennec i Aérospatiale Gazelle, a także Eurocopter Dauphin i Eurocopter Panther. Zamówiono 169 maszyn, z czego 80 dla wojsk lądowych, 49 dla marynarki wojennej i 40 dla sił powietrznych.

W wersji wojskowej H160M przewiduje się możliwość przewozu dwóch członków załogi i pięciu żołnierzy, a w wersji ewakuacji medycznej dwóch pilotów i dwóch par noszy. Dostęp do wnętrza kabiny zapewniają duże przesuwane drzwi, a śmigłowiec będzie wyposażony w filtry na wlotach powietrza oraz specjalny nóż do cięcia przewodów. Wzmocnione podwozie i system transportu podwieszanego ładunków są również przewidziane. Śmigłowce będą mogły przenosić uzbrojenie, w tym przeciwokrętowe pociski manewrujące MBDA Anti-Navire Léger, zasobniki strzeleckie FN HMP400 oraz karabiny maszynowe MAG58.

Wersja H160M ma modułową konstrukcję, co umożliwia szybką konfigurację pod kątem zadań. Maszyny powietrzne będą wykonywać misje poszukiwawczo-ratownicze, a śmigłowce marynarki będą miały za zadanie zwalczanie celów nawodnych oraz misje osłonowe. Awionika oparta będzie na systemie Thales FlytX, a piloci będą mieli do dyspozycji trzy duże, wielofunkcyjne ekrany dotykowe.

W oczekiwaniu na dostawy H160M, francuskie Ministerstwo Obrony podpisało umowę o wypożyczenie śmigłowców Dauphin, które zastąpią przestarzałe Alouette III w Marine Nationale. Umowa dotyczy tuzina maszyn, które będą wypożyczone na 10 lat. Z kolei lotnictwo marynarki, w celu szybszego zapoznania się z nową konstrukcją, zawarło umowę na wypożyczenie czterech cywilnych H160 jako maszyny ratownicze, które będą służyć przez 10 lat.

Przypisy

Bibliografia

Michał Gajzler, Jeden za pięć – Airbus Helicopters H160M Guépard, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 9 (2019), s. 64−69, ISSN 1230-1655