Airbus A320
Airbus A320 to pasażerski samolot średniego zasięgu, który jest produkowany przez firmę Airbus. Stanowi on pierwszy samolot pasażerski z cyfrowym systemem sterowania lotem typu fly-by-wire. Oblot samolotu miał miejsce 22 lutego 1987 roku, a jego pierwszy lot komercyjny odbył się 28 marca 1988 roku w barwach Air France. Model A320 stanowi bazę dla rodzin A318, A319 oraz A321. Jest to bezpośrednia odpowiedź europejskiego producenta na amerykański model Boeing 737.
W 2010 roku rozpoczęto prace nad następcą rodziny A320 – Airbus A320neo, którego dostawy rozpoczęły się w 2016 roku. Pierwsza generacja samolotów była sprzedawana jako A320ceo.
Historia
Po sukcesie pierwszego samolotu Airbus A300, firma Airbus zdecydowała się na stworzenie nowego pasażerskiego modelu, który miał być następcą popularnego Boeinga 727. Nowy samolot miał oferować podobną konfigurację kabiny, a także niskie koszty operacyjne. Celem Airbus A320 było wprowadzenie nowoczesnych technologii, które przewyższałyby takie modele jak 727 czy 737-300/400/500.
W lutym 1981 roku przedstawiciele Airbusa zaprezentowali po raz pierwszy model A320.
Podczas określania specyfikacji samolotu, konstruktorzy postawili sobie za cel zastosowanie innowacyjnych technologii, takich jak:
- cyfrowy system sterowania lotem fly-by-wire
- nowoczesna awionika typu glass cockpit (EFIS)
- centralny system zarządzania lotem
- 50% większy zasięg niż Boeing 727 oraz nowoczesne materiały kompozytowe
Innowacją było zastosowanie dwuosobowej załogi oraz cyfrowego systemu sterowania lotem fly-by-wire.
Pierwszym klientem A320 został narodowy przewoźnik Francji, Air France. W roku 1983 Airbus zebrał zamówienia na 80 samolotów, a w 1984 roku rozpoczął prace nad produkcją. Pierwszy oblot miał miejsce w lutym 1987 roku, a certyfikat został przyznany w 1988 roku. W listopadzie 1989 roku Airbus ogłosił prace nad powiększonym modelem A321, który różnił się większą pojemnością i zasięgiem. Oblot A321 odbył się w marcu 1993 roku, a certyfikat wydano w grudniu tego samego roku. Airbus dostrzegł również zapotrzebowanie na samolot o mniejszej pojemności, co doprowadziło do wprowadzenia modelu A319. A319 charakteryzował się największym zasięgiem w rodzinie A320 oraz niższymi kosztami operacyjnymi w porównaniu do Boeinga 737. Oblot A319 miał miejsce w sierpniu 1995 roku, a pierwsza dostawa odbyła się w kwietniu 1996 roku. W czerwcu 1997 roku zaprezentowano również wersję A319 Corporate Jet, przystosowaną do prywatnych lotów. Oblot A319CJ odbył się w październiku 1998 roku, a pierwsza dostawa miała miejsce w grudniu. W 1999 roku podjęto decyzję o stworzeniu najmniejszego modelu z rodziny, A318. W tym samym roku dostarczono 1000. samolot Airbusa z rodziny A320, którym był Airbus A319 dla Air France. Oblot A318 odbył się w grudniu 2001 roku, a certyfikaty przyznano w maju 2003 roku. W listopadzie 2005 roku zaprezentowano A318 Elite, kolejną odmianę przeznaczoną do lotów prywatnych.
9 czerwca 2012 roku Airbus ogłosił, że od 1988 roku rodzina A320 wylatała 120 milionów godzin i przewiozła siedem miliardów ludzi.
Produkcja
Modele A318, A319 i A321 są produkowane w niemieckiej fabryce w Hamburgu, natomiast pierwowzór całej rodziny, Airbus A320, powstaje we francuskiej Tuluzie. Elementy kadłuba transportowane są do zakładów za pomocą specjalnej wersji Airbusa A300 – modelu A300-600ST ’Beluga’.
W latach 2009-2012 w Chinach, w mieście Tiencin, produkowano również samoloty Airbus A320. Na konferencji prasowej 26 października 2006 roku europejski producent ogłosił przeniesienie produkcji A320 z Tuluzy do Hamburga, aby obniżyć koszty produkcji i dostosować moce produkcyjne w Tuluzie do budowy największego samolotu pasażerskiego – Airbusa A380.
25 września 2012 roku Air China odebrała setny A320 wyprodukowany w Chinach. 3 grudnia 2012 roku rodzina A320 otrzymała certyfikat EASA dla nowych wingletów, znanych jako Sharklet. 21 grudnia 2012 roku AirAsia odebrała pierwszy A320 z Sharkletami.
Od końca 2012 roku tempo produkcji rodziny A320 wynosi 42 samoloty miesięcznie, co czyni go najliczniej produkowanym samolotem pasażerskim. 12 października 2020 roku linie lotnicze Middle East Airways odebrały w Tuluzie dziesięciotysięczny egzemplarz samolotu z rodziny A320 – była to maszyna o numerze seryjnym MSN10000 typu A321neo.
Wersje
Rodzina A320 jest w stanie pomieścić od 100 do 200 pasażerów, w zależności od modelu. Jest skierowana na rynek samolotów o krótkim i średnim zasięgu oraz stanowi konkurencję dla takich maszyn jak Boeing 717, Boeing 737, Boeing 757 oraz McDonnell Douglas MD-80/90.
A319
Airbus A319 pomieści 124 pasażerów w konfiguracji 2-klasowej i dysponuje zasięgiem wynoszącym 6800 km. Jest drugim najczęściej kupowanym modelem przez przewoźników. Największym operatorem A319 jest EasyJet, konkurujący z Ryanair, który korzysta z Boeingów 737.
Model A319 rywalizuje z Boeingiem 737-700.
A319CJ
Airbus A319CJ (Corporate Jet) to wersja o wydłużonym zasięgu, wynoszącym do 12 000 km, z luksusowym wnętrzem przystosowanym do przewozu 39 osób. Samolot został zaprojektowany z myślą o klientach korporacyjnych oraz firmach świadczących usługi biznesowego transportu lotniczego. A319CJ jest odpowiednikiem Boeing Business Jet (modyfikacja Boeinga 737-700). Użytkowany jest również przez odbiorców wojskowych, gdzie służy m.in. do transportu osobistości oraz pomocy ofiarom klęsk żywiołowych.
A319LR
Airbus A319LR to wersja posiadająca 48 miejsc wyłącznie w klasie biznes, z zasięgiem wynoszącym 8300 km. Jest wykorzystywana m.in. przez Lufthansę do lotów między Niemcami a USA. Qatar Airways zamówiły wersję z 110 miejscami.
Amerykański Boeing zaoferował podobną wersję do A319LR, czyli 737-700ER.
A320
Airbus A320 to model najczęściej wybierany z całej rodziny A320. Jest preferowany przez tanie linie lotnicze, jednak jego największymi operatorami są tradycyjne, duże i średnie przewoźnicy. A320 był produkowany zarówno w wersji 100, jak i 200, różniących się głównie zasięgiem. A320 jest odpowiednikiem Boeinga 737-800 oraz McDonnell Douglasa MD-90. Pierwszymi użytkownikami były Air France oraz British Airways. A320 był pierwszym zaprojektowanym samolotem z rodziny A320 Family.
A321
Airbus A321 jest najdłuższym modelem w rodzinie A320, oferującym miejsce dla 200 pasażerów w jednoklasowej konfiguracji. Podobnie jak A320, dostępne są dwie wersje: 100 i 200. Wersja 100 ma zasięg 4300 km i silniki o ciągu 138 kN, podczas gdy wersja 200 dysponuje zasięgiem 5500 km i silnikami o ciągu 147 kN.
Jego amerykańskie odpowiedniki to Boeing 737-900/-900ER oraz Boeing 757-200.
A318
Airbus A318, najmniejszy samolot europejskiego producenta, stanowi konkurencję dla Boeinga 737-600. Może pomieścić 107 pasażerów w 2-klasowej konfiguracji i dysponuje zasięgiem 6000 km. Do tej pory zamówiono go w 90 egzemplarzach.
A318 Elite
Airbus A318 Elite to wariant najmniejszego samolotu Airbusa (A318), przystosowany do lotów kontynentalnych, konkurujący z takimi samolotami jak Gulfstream 550 czy Bombardier Global Express. A318 Elite może zabrać na pokład 14-18 osób. Od 2009 roku A318 obsługuje regularne połączenie British Airways z Londynu-City do Nowego Jorku w konfiguracji 32 foteli klasy biznes.
Dane techniczne wybranych wersji
Następca
W 2006 roku Airbus rozpoczął prace nad nowym modelem, wstępnie nazwanym Airbus NSR lub New Short-Range aircraft, który miał zastąpić A320 jako model A30X. W 2007 roku prezydent Airbus North America, Barry Eccleston, ogłosił, że nowy samolot pojawi się najwcześniej w 2017 roku, natomiast w styczniu 2010 roku dyrektor operacyjny Airbus, John Leahy, potwierdził, że nowy wąskokadłubowy samolot nie pojawi się przed 2024 lub 2025 rokiem.
Katastrofy
Samoloty pełniące podobną rolę
- Boeing 717
- Boeing 737
- Boeing 757-200
- Airbus A220
- Boeing 727
- Embraer E-Jets
- Tu-204
Przypisy
Bibliografia
Samoloty niezapomniane modele. Warszawa: Grupa Wydawn. Foksal, 2013. ISBN 978-83-280-0077-3. OCLC 881384238.
Linki zewnętrzne
Oficjalna strona producenta: airbus.com [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-13)].
Airliners.net: Historia i zdjęcia rodziny A320.
A320 baza wypadków. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-30)].
A320 series program suppliers na Airframer.com.