Air Force One

Air Force One to kryptonim, który przypisywany jest każdemu samolotowi amerykańskich sił powietrznych, na którego pokładzie przebywa aktualnie urzędujący prezydent Stanów Zjednoczonych.

Zastosowanie

Samolot zyskuje miano Air Force One tylko w przypadku, gdy na jego pokładzie znajduje się obecny prezydent USA. Procedura ta została wprowadzona po incydencie z 1953 roku, kiedy to samolot prezydenta Eisenhowera, o numerze bocznym 8610 i zawołaniu Air Force 8610, mógł zostać pomylony z cywilnym lotem Eastern 610. Po aferze Watergate, gdy Richard Nixon musiał ustąpić, odleciał z bazy Andrews. W momencie, gdy Gerald Ford złożył przysięgę prezydencką, samolot, którym leciał jeszcze Nixon, utracił kryptonim Air Force One. Podczas przelotu nad Jefferson City w Missouri, pilot dotychczasowego „Air Force One” poprosił kontrolę ruchu lotniczego o zmianę znaku wywoławczego na Sierra Alpha Mike (SAM) 27000, na co kontroler odpowiedział: „Przyjąłem, Sierra Alpha Mike 27000, powodzenia dla prezydenta”.

Na przestrzeni lat Air Force One odgrywał istotną rolę w historii i stał się symbolem prezydenckiej władzy, podobnie jak Biały Dom czy posiadłość Camp David w Maryland.

22 listopada 1963 roku, na pokładzie Air Force One, prezydent John F. Kennedy udał się do Dallas w Teksasie, gdzie został zamordowany. Tego samego dnia, w tym samolocie, wiceprezydent Lyndon B. Johnson złożył przysięgę prezydencką. Tego samego samolotu używał również prezydent Richard Nixon podczas swojej historycznej wizyty w Chinach.

Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) posiadają dwa samoloty VC-25A, o numerach 28000 i SAM 29000, przeznaczone do tego celu. Są to specjalnie przystosowane wersje cywilnych samolotów Boeing 747-2G4B, znanych jako „Jumbo Jet”.

Te dwa „Jumbo Jety” znajdują się w hangarze numer 19 w bazie Sił Powietrznych USA Andrews w Maryland. Prezydent często korzysta z innych środków transportu lotniczego, aby dostać się z Białego Domu do Andrews; wówczas używa śmigłowca Korpusu Piechoty Morskiej USA, który nosi kryptonim Marine One. Samoloty wojsk lądowych określane są jako Army One, marynarki wojennej jako Navy One, a cywilne jako Executive One. Gdy samolotem podróżuje rodzina prezydencka, nazywa się go Executive One Foxtrot. Z kolei samolot amerykańskich sił powietrznych, na którego pokładzie przebywa wiceprezydent, nosi kryptonim Air Force Two.

Wnętrze samolotu zostało całkowicie przekształcone i dostosowane do potrzeb prezydenta. W skład wyposażenia wchodzą luksusowe sypialnie, gabinety, dwie kuchnie, a także sala operacyjna i dobrze zaopatrzona apteka. Każda z maszyn jest wyposażona w zaawansowany sprzęt komunikacyjny, posiada własne centrale telefoniczne i może pełnić funkcję latającego centrum dowodzenia w przypadku ataku atomowego. Na pokładzie znajduje się także miejsce dla rodziny prezydenckiej, członków personelu Białego Domu oraz przedstawicieli mediów.

Z informacji militarnych wynika, że Air Force One jest chroniony przed atakami rakietami ziemia-powietrze i powietrze-powietrze oraz jest zdolny do tankowania w powietrzu.

Samoloty

Pierwszym samolotem, który używał zawołania Air Force One, był Lockheed VC-121A-LO Constellation, znany jako Columbine II, używany w latach 1953-1954 przez Dwighta D. Eisenhowera. Został zastąpiony przez VC-121E Columbine III. W latach 1956-1960 Eisenhower korzystał także z dwóch lekkich Aero Commanders U-4B, które były ostatnimi samolotami tłokowymi w tej roli. W 1959 roku dostarczono trzy odrzutowce Boeing 707-153 (o oznaczeniu wojskowym VC-137A, po modernizacji VC-137B) o numerach SAM 970, 971 i 972.

W 1961 roku, za kadencji Johna F. Kennedy’ego, zakupiono nowego Boeinga 707-353B, o oznaczeniu VC-137C i numerze SAM 26000. Był to pierwszy samolot, który otrzymał obecne biało-błękitne malowanie oraz pieczęć prezydenta na burcie. W 1972 roku, podczas urzędowania Richarda Nixona, został zastąpiony identycznym egzemplarzem o numerze SAM 27000. W 1990 roku, za kadencji George’a H.W. Busha, dostarczono dwa zmodyfikowane Boeingi 747-2G4B, oznaczone VC-25A, o numerach SAM 28000 i 29000. Pierwszy lot VC-25A jako Air Force One miał miejsce 6 września 1990 roku.

SAM 26000 służył jako samolot rezerwowy aż do 1998 roku, transportując ostatniego prezydenta, Billa Clintona, a później trafił do muzeum sił powietrznych. SAM 27000 był używany do 2001 roku, kiedy to po raz ostatni transportował prezydenta George’a W. Busha, a od 2005 roku jest eksponatem w bibliotece Ronalda Reagana.

W 1998 roku, aby zastąpić VC-137, dostarczono sześć Boeingów C-32, które służą jako samoloty rezerwowe dla prezydenta oraz do transportu wiceprezydenta, sekretarza stanu, pierwszej damy i innych VIP-ów.

29 stycznia 2015 roku, USAF wybrał samoloty Boeing 747-8 Intercontinental jako następcę VC-25A.