Aion (bóg)

Aion – Grecki Bóg Czasu

Aion (gr. Αἰών Aiṓn) to grecki bóg czasu, będący patronem misteriów zarówno mitraistycznych, jak i gnostyckich. W tradycji mitraizmu znany jest jako Król Klucza. W przeciwieństwie do innych bogów związanych z czasem, takich jak Chronos (bóg czasu określonego), Kairos (bóg właściwej chwili) czy Uroboros (bóg wiecznego powrotu), Aion patronował szerszemu pojęciu czasu. Jego imię oznacza również eon, wiek czy epokę. Wierzono, że bogowie w różnych epokach zachowują się w sposób charakterystyczny dla danej ery, co sprawia, że Aion mógłby być postrzegany jako opiekun całej ery w historii ludzkości. Z perspektywy judeochrześcijańskiej, w której czas ma swój początek i cel, Aion może także symbolizować wieczność. Dlatego można go uznać za bóstwo o nieskończonej trwałości, którego odpowiednikami są: (łac.) Saeculum, (pers.) Zurwan, (hbr.) Olam.

Synkretyzm Religijny Aiona

Aion to bóstwo obecne w czasie synkretyzmu religijnego, co widać w przypisywanych mu legendach, atrybutach i cechach. Epifaniusz z Salaminy w swoim dziele (Panarium LI, 22) opisuje narodziny Aiona w następujący sposób: „Czuwają całą noc, śpiewając i grając na fletach, które składają w ofierze wizerunkowi bóstwa. Po zakończeniu nocnych ceremonii, gdy kur zapieje, przy świetle pochodni schodzą do podziemnego sanktuarium, skąd wynoszą drewniany posąg, który siedzi nago na nosidłach; na czole ma złoty znak krzyża, a na obu dłoniach dwa inne znaki tej samej formy, oraz dwa kolejne na kolanach, wszystkie wykonane ze złota. Okrążają ten drewniany posąg siedem razy centralne pomieszczenie świątyni, wśród dźwięków fletów i bębnów, śpiewając hymny, a po procesji z powrotem zanoszą go do podziemnej komnaty. Jeśli zapytasz ich o sens tego tajemniczego obrzędu, odpowiedzą: W tej godzinie Kora porodziła Aiona”.

Wygląd Aiona

Aion jest przedstawiany jako muskularny, uskrzydlony mężczyzna z głową lwa (stąd nazwa Deus Leontocephalus, łac. „bóg lwiogłowy”), opleciony wężem, z ciałem pokrytym znakami zodiaku i kluczami w dłoniach. Najbardziej znane wyobrażenie Aiona to monumentalna drewniana rzeźba, która znajduje się przy schodach wyjściowych z Muzeów Watykańskich.

Symbolika Aiona

Aion reprezentuje Nieskończony Czas i Długie Trwanie; w mitraizmie jest bóstwem najwyższym, stwórcą i niszczycielem wszelkich rzeczy. Można go porównać do koncepcji bergsonowskiego durée créatrice. Aion symbolizuje słońce, a lew jest znakiem zodiaku, przez który słońce przechodzi latem, natomiast wąż reprezentuje zimę lub wilgotną porę roku. Aion, jako lwiogłowy bóg z wężem owiniętym wokół ciała, symbolizuje zjednoczenie przeciwieństw: światła i ciemności, męskości i żeńskości, tworzenia i niszczenia. Zwykle przedstawiany jest ze skrzyżowanymi ramionami i kluczem w dłoni, będąc „duchownym ojcem” św. Piotra, klucznika. Klucze Aiona to klucze prowadzące do wrót przeszłości i przyszłości.