Ainbíth mac Áeda
Ainbíth mac Áeda, znany również jako Ainfíth mac Áeda (zm. 882 r.), był królem Ulaidu (Ulsteru) z dynastii Dál Fiatach, rządzącym od 873 roku aż do swojej śmierci. Był synem Áeda (zm. 839 r.), który był z kolei synem Eochaida VI mac Fíachnai (zm. 810 r.), króla Ulaidu.
Historia i panowanie
W 839 roku ojciec Áeda mac Eochada uczestniczył ze swoimi bliskimi w zabójstwie swojego brata, Muiredacha III mac Eochada, który pełnił funkcję króla Ulaidu. Jego syn, Matudán mac Muiredaig, w odwecie za śmierć ojca zabił stryja, a po tym tragicznym wydarzeniu sam objął tron Ulaidu. Potomkowie Áeda musieli długo czekać na możliwość objęcia władzy w Ulaidzie. Ainbíth mógł być uznawany za spadkobiercę, ponieważ w 864 roku brał udział w bitwie po stronie wojsk Ulaidu. Wtedy arcykról Áed VII Findliath z Północnego Uí Néill oraz jego sojusznik Flann mac Conaing z Bregi pokonali Ainbítha i armię Ulaidu w Conailli Cerd.
Ainbíth został królem Ulaidu w 873 roku, po śmierci sędziwej postaci Lethlobara mac Loingsig z Dál nAraidi. W 878 roku mieszkańcy Ulaidu zamordowali Cumuscacha mac Muiredaig, króla Uí Cremthainn, plemienia Airgíalla, które zamieszkiwało tereny obecnego wschodniego hrabstwa Fermanagh oraz północnego hrabstwa Monaghan. W 882 roku miała miejsce potyczka pomiędzy Conailli Muirthemne, położonym w okolicach Dundalk w hrabstwie Louth, a Ulaidem. W jej wyniku zginęli Ainbíth, Conallán mac Máele Dúin, król Cuib (Uí Echach Cobo) oraz inni dostojnicy z wielkich rodów. Od Ainbítha pochodzi rodzina z Lis Aeda. Zostawił po sobie synów, w tym Fiachnę mac Ainbítha (zm. 886 r.), który również został królem Ulaidu. Po jego śmierci tron Ulaidu przeszedł w ręce dwóch braci, Eochocána i Airemóna, którzy zaczęli wspólnie rządzić.
Bibliografia
- Byrne F. J., Irish Kings and High-Kings, Four Courts Press, Second edition (Repr.), Dublin 2004, s. 285, ISBN 1-85182-552-5.
- Dobbs M. E., The History of the Descendants of Ir, „Zeitschrift für celtische Philologie” 14 (1923), s. 84-87.
- The Chronicle of Ireland, transl. with an introduction and notes T. M. Charles-Edwards, Vol. 1, Liverpool University Press 2006, s. 316, 324, 327-328, 331-332, ISBN 978-0-85323-959-8.