AIFV

AIFV (Armored Infantry Fighting Vehicle)

Rodzina amerykańskich lekkich bojowych wozów piechoty, znanych jako AIFV, została opracowana na podstawie transportera opancerzonego M113. Pojazd ten był przeznaczony głównie na eksport, gdzie był produkowany i użytkowany w wielu lokalnych wariantach. Holandia była pierwszym użytkownikiem, zakupując łącznie 2079 wozów, z czego 815 wyprodukowano na licencji jako YPR-765. Produkcja AIFV rozpoczęła się w 1975 roku i trwa do dzisiaj, w tym w Turcji.

Historia

Rozwój AIFV rozpoczął się w 1967 roku, kiedy firma FMC przystąpiła do konkursu w programie MICV-65, mającego na celu stworzenie bojowego wozu piechoty dla United States Army. FMC zaprezentowało dwa prototypy: pierwszy, XM765, bazował na zmodernizowanej wersji M113A1, a drugi, XM701, przekształcił się później w wóz M2 Bradley. FMC zdecydowało się kontynuować rozwój tańszego odpowiednika Bradleya, skierowanego głównie do użytkowników eksportowych.

W 1970 roku po wnikliwej modernizacji transportera M113A1 stworzono prototyp AIFV. Wyprodukowano cztery wozy przedprodukcyjne, które Holandia zaakceptowała jako swój bojowy wóz piechoty w 1975 roku. Zamówiono 880 pojazdów, które otrzymały lokalne oznaczenie YPR-765, a późniejsze zamówienia wzrosły do 2079 egzemplarzy, z których 815 miało być wytworzonych na licencji w Holandii przez DAF Special Products, a pozostałe przy współpracy DAF z FMC. Pierwsze dostawy miały miejsce w 1975 roku.

W 1979 roku Belgia postanowiła dostosować holenderskie wozy do swoich potrzeb, co zaowocowało powstaniem AIFV-B, które weszły do służby w 1982 roku w różnych wersjach. AIFV-B produkowano na licencji przez Belgian Mechanical Fabrication do 1988 roku. Warianty belgijskie znalazły wielu zagranicznych nabywców, w tym Filipiny. Wóz produkowano także w Turcji oraz Korei Południowej w lokalnych odmianach.

Konstrukcja

Wozy bojowe AIFV mają konstrukcję zbliżoną do M113A1. Załoga składa się z trzech osób: kierowcy, dowódcy i strzelca. Stanowisko kierowcy znajduje się w przedniej części kadłuba po lewej stronie, natomiast po prawej umieszczono jednostkę napędową oraz przekładnię, oddzieloną od załogi. Dostęp do przedziału napędowego zapewnia przedni właz, który umożliwia wyjęcie silnika w całości. Za kierowcą siedzi dowódca, a po prawej stronie kadłuba umieszczono jednoosobową wieżę dla strzelca. Kadłub wykonany jest ze spawanych płyt aluminiowych, a AIFV dodatkowo posiada moduły pancerza stalowego. Wnętrze tych modułów wypełnione jest pianką poliuretanową, co zwiększa pływalność pojazdu. Pojazd wyposażony jest w otwory strzelnicze – po dwa z każdej strony oraz jeden w tylnej rampie. Oprócz trzech członków załogi, wóz może pomieścić do siedmiu żołnierzy desantu, którzy siedzą na ławce w środkowej części kadłuba.

Pojazd napędzany jest silnikiem wysokoprężnym Detroit Diesel Allison 6V-53T o maksymalnej mocy 267 KM (195 kW) przy 2800 obr./min. Stosunek mocy do masy wynosi 19,29 KM/t. Silnik umieszczony jest w przedniej części kadłuba, po prawej stronie. Zespół napędowy jest podobny do tego z transportera M113A1, ale z większą pojemnością chłodnicy oraz turbosprężarką. Przekładnia została zmodyfikowana, aby sprostać cięższym warunkom pracy.

Uzbrojenie wozów zależy od wersji, ale najczęściej obejmuje jednoosobową obrotnicę z karabinem maszynowym lub wieżę z armatą automatyczną Oerlikon KBA-B02 kal. 25 mm oraz współosiowym karabinem maszynowym kal. 7,62 mm. Główna armata zasilana jest z taśmy amunicyjnej, która pomieści 180 nabojów. Dodatkowo, zapas amunicji głównej wynosi 144 naboje, składowane wewnątrz kadłuba, a zapas amunicji dla karabinu 7,62 mm to 230 pocisków w gotowości oraz 1130 zmagazynowanych wewnątrz wozu. Wszystkie wieże, niezależnie od wersji, montowane są po prawej stronie kadłuba. Napęd elektrohydrauliczny wieży zapewnia kąty elewacji lufy od -10 do +50° oraz prędkość obrotu 60°/s.

Wersje

Holenderskie

Poniżej przedstawiono listę wszystkich wersji pojazdu używanych w Holandii:

YPR-765 (panter-rups-infanterie) – podstawowy wariant bojowego wozu piechoty z jednoosobową wieżą z armatą automatyczną kal. 25 mm oraz współosiowym karabinem maszynowym FN MAG kal. 7,62 mm. Załoga liczy trzech żołnierzy oraz siedmiu żołnierzy desantu. Część wozów została zmodernizowana w ramach programu YPR-2000, oznaczonych jako YPR-765A1.
YPR-765 pri.50 – wariant z obrotnicą i wielkokalibrowym karabinem maszynowym M2HB kal. 12,7 mm zamiast wieży z armatą kal. 25 mm.
YPR-765 prco (pantser-rups-commando) w wersjach YPR-765 prco-B oraz od YPR-765 prco-C1 do YPR-765 prco-C5 – wóz dowodzenia.
YPR-765 prrdr (pantser-rups-radar) – wersja z radarem pola walki ZB-298 uzbrojona w karabin maszynowy M2HB kal. 12,7 mm w obrotnicy. Załogę stanowi czterech żołnierzy, dodatkowo przewidziano dwa miejsca.
YPR-765 prgwt (pantser-rups-gewondentransport) – wóz ewakuacji medycznej, z miejscem dla 4 noszy wewnątrz.
YPR-765 prmr (pantser-rups-mortiertrekker) – ciągnik artyleryjski dla moździerzy MO-120-RT-61 kal. 120 mm. Uzbrojenie stanowi karabin maszynowy M2HB kal. 12,7 mm, załoga liczy 7 żołnierzy.
YPR-765 prv (pantser-rups-vracht) – transporter opancerzony z dwoma żołnierzami w załodze i uzbrojeniem w postaci karabinu maszynowego kal. 12,7 mm.
YPR-765 prat (pantser-rups-anti tank) – niszczyciel czołgów z wieżą z wyrzutnią przeciwpancernych pocisków kierowanych BGM-71 TOW.
YPR-806 prbrg (pantser-rups-berging) – wóz zabezpieczenia technicznego.

Belgijskie

Poniżej znajduje się lista wszystkich wersji pojazdu używanych w Belgii:

AIFV-B – zmodyfikowany wariant zbliżony do holenderskich YPR-765, wyposażony w system ochrony przed bronią masowego rażenia.
AIFV-B-C25 – bojowy wóz piechoty z jednoosobową wieżą z armatą automatyczną kal. 25 mm oraz współosiowym karabinem maszynowym.
AIFV-B-.50 – wariant bojowego wozu piechoty YPR-765 z obrotnicą i karabinem maszynowym M2HB kal. 12,7 mm zamiast wieży z armatą kal. 25 mm.
AIFV-B-MILAN – niszczyciel czołgów z wyrzutnią przeciwpancernych pocisków kierowanych Milan.
AIFV-B-CP – wóz dowodzenia.

Tureckie

Południowokoreańskie

Użytkownicy

Obecni

Bahrajn – 880 YPR-765 dostarczonych w 1996 roku oraz 42 AIFV-IFV i 8 AIFV-APC dostarczonych w 2008 roku.
Chile – 150 YPR-765 i 169 AIFV-B, obecnie w służbie pozostaje 139 wozów w obu wersjach.
Egipt – 390 YPR-765 zamówionych z Holandii w 1996 roku oraz 640 AIFV-B.
Filipiny – 58 pojazdów, w tym 45 AIFV-25 i 6 AIFV-ARV otrzymano w 1979 roku, a także 6 ACV-300 APC i jeden ACV-ARV pozyskane od Turcji.
Jordania – 441 YPR-765 oraz 58 AIFV-B.
Korea Południowa – zmodyfikowana wersja oznaczona jako K200 produkowana lokalnie.
Liban
Malezja – 267 egzemplarzy ACV-15 produkowanych na licencji jako ACV-300.
Maroko
Turcja – zmodyfikowana wersja oznaczona jako ACV-15 produkowana lokalnie.
Ukraina – partia wycofanych wozów dostarczona przez Holandię Siłom Zbrojnym Ukrainy w związku z rosyjską inwazją w 2022 roku.
Zjednoczone Emiraty Arabskie