Ahto Levi, właściwie Levi Lippu (urodzony 18 czerwca 1931 roku w Kuressaare, zmarł 20 stycznia 2006 roku w Moskwie) był estońskim pisarzem, który pisał w języku rosyjskim.
Życiorys
Uczył się w szkołach podstawowych w Kaali oraz Kuressaare w latach 1938–1944. W 1944 roku przeniósł się do Niemiec, gdzie mieszkał m.in. w Flensburgu i Augsburgu. W latach 1944–1945 służył w pomocniczej jednostce Luftwaffe, a następnie został uwięziony w Brandenburgii. Do Estonii powrócił w 1947 roku.
W okresie 1948–1963 był przetrzymywany w łagrach (w tym w Tomsku, Kałudze i Kirowohradzie), z których wielokrotnie próbował uciekać. Po zwolnieniu osiedlił się w Mołdawii.
W latach 1965–1967 brał udział w wyprawach geologicznych w Karpatach, a w latach 1967–1968 pracował jako rybak na Sachalinie. W 1968 roku rozpoczął swoją działalność literacką w Moskwie.
Pod koniec swojego życia Levi mieszkał zarówno w Tartu, jak i w Moskwie.
Twórczość
W 1968 roku opublikował autobiograficzną powieść „Notatnik Szarego Wilka”, napisaną w łagrze, która ukazała się w języku rosyjskim, a w tym samym roku również w estońskim oraz w innych językach (łącznie w 16). Na jej podstawie w 1971 roku w wytwórni Mosfilm zrealizowano film zatytułowany „Powrót do życia” („Возвращение к жизни”). W 1973 roku wydał kontynuację, noszącą tytuł „Uśmiech fortuny”.
Do kolejnych jego powieści należą „Nie uciekniesz przed własnym cieniem” (1979) oraz „Посредине пути” / „Poolel teel” („W połowie drogi”; 1988), dotycząca Tartu. W tym samym roku ukazała się także powieść „Такой смешной Король” / „Niisugune naljakas kuningas” („Taki zabawny król”), która opowiada o dzieciństwie autora.
Polskie przekłady
„Notatnik Szarego Wilka” (Записки Серого Волка / Halli Hundi päevik 1968, polski przekład 1971)
„Uśmiech fortuny” (Улыбка фортуны / Fortuuna naeratus 1973, polski przekład 1974)
„Nie uciekniesz przed własnym cieniem” (Бежать от тени своей / Põgeneda oma varju eest 1979, polski przekład 1983)
Bibliografia
Vello Lään: Kes on kes? Kes on kus? Kaugete maade eestlased. Lühielulood. Tallinn: Olion, 2011. ISBN 978-9985-66-680-7. Brak numerów stron w książce.
Odsyłacze zewnętrzne
https://arhiiv.saartehaal.ee/2016/11/03/linn-ei-toeta-ahto-levi-malestuse-jaadvustamist/
https://kultuur.postimees.ee/1870995/ahto-levi-siirdub-lapsepolveradadele