Ahron Daum (ur. 6 stycznia 1951 w Bene Berak, zm. 27 czerwca 2018 w Antwerpii) był rabinem nowoczesno-ortodoksyjnym, pedagogiem, pisarzem oraz byłym Naczelnym Rabinem Frankfurtu nad Menem. Po zakończeniu swojej kariery w Niemczech osiedlił się w Antwerpii w Belgii.
Życie prywatne i edukacja
Urodził się w Izraelu w religijnej rodzinie Żydów aszkenazyjskich. Jego ojciec, Szmuel Daum, był znaczącym pedagogiem, pisarzem i działaczem społecznym, pochodzącym z polsko-czeskiej rodziny wpływowych Żydów. Matka, Rywka Gina Daum, wywodziła się z zamożnej rodziny przedsiębiorców z Sopron na Węgrzech. Ahron miał trzech młodszych braci. Swoją edukację religijną rozpoczął w wieku 13 lat w renomowanej litewsko-chasydzkiej Yeshiva „Ruzhin” w Bnei Brak. W wieku 14 lat przeniósł się do Wielkiej Brytanii, gdzie kontynuował naukę w Yeshiva Ha-Rama, a następnie do Yeshiva Etz Chaim w Montreux w Szwajcarii. W 1975 roku, po zdobyciu tytułu naukowego w Szwajcarii, rozpoczął studia rabinackie w Jews’ College przy Uniwersytecie Londyńskim, które ukończył z wyróżnieniem. Od 1978 roku uczęszczał do Rabbi Isaac Elchanan Theological Seminary (RIETS ’82) przy nowojorskim Yeshiva University, gdzie uzyskał tytuł Magistra Nauk Biblijnych, również z wyróżnieniem. Odebrał święcenia rabinackie z rąk prof. rabina Josepha Soloveitchika. Odrzucił ofertę dalszych studiów w celu uzyskania tytułu dajana i wrócił do Europy, gdzie ożenił się z Francine Frenkel, z którą ma trzy córki. Posługiwał się wieloma językami, w tym hebrajskim, angielskim, niemieckim, francuskim, niderlandzkim i jidysz, a także miał bierną znajomość aramejskiego i łacińskiego.
Kariera
W 1982 roku rozpoczął pracę jako rabin w Szwajcarii, obejmując stanowisko rabina w dwujęzycznym mieście Biel/Bienne. W 1986 roku zrezygnował, by podjąć studia doktoranckie w Instytucie Chrześcijańsko-Żydowskim w Lucernie, związanym z tamtejszym Wydziałem Teologicznym. W 1987 roku przyjął funkcję Naczelnego Rabina społeczności żydowskiej Frankfurtu nad Menem, która wówczas była największą i najbardziej prestiżową wspólnotą żydowską w zachodnich Niemczech. W trakcie jego kadencji miała miejsce fala imigracji rosyjsko-żydowskiej z byłego ZSRR, w tym do Frankfurtu. Jednym z pierwszych wyzwań, które stanęły przed rabinem, było zintegrowanie tych imigrantów z lokalną społecznością żydowską, co było szczególnie trudne z uwagi na długotrwałe oderwanie od tradycji i tożsamości żydowskiej. Ahron Daum był kluczową postacią w działaniach wspólnoty, organizując wydarzenia kulturalne oraz religijne, takie jak Dni Kultury Żydowskiej, a także wycieczki do miejsc o znaczeniu historycznym dla Żydów. Jego pięcioletnia kadencja jako rabina była wypełniona licznymi obowiązkami, obejmującymi opiekę nad szabatami i świętami, nauczanie Tory oraz wizyty w synagogach i domach spokojnej starości. Regularnie uczestniczył w pogrzebach członków wspólnoty oraz nadzorował koszerność instytucji wspólnotowych. Pracował nad remontem mykwy we Frankfurcie, zgodnie z wysokimi standardami Halacha, a jego działania były wspierane przez rabina Meira Posena, uznawanego za wiodącego budowniczego mykw w Europie. Organizował też wspólne Seder i Święto Sukkot, w których brały udział setki osób. Rabin Daum zapraszał członków wspólnoty na swoje szabasowe stoły, niezależnie od ich statusu. Wraz z ojcem organizował Kabalat Szabat, a także pełnił funkcję Av Beth Din, zajmując się kwestiami związanymi z konwersją na judaizm oraz innymi aspektami prawa żydowskiego. W 1993 roku, z przyczyn rodzinnych, zrezygnował z funkcji Naczelnego Rabina i przeniósł się do Antwerpii w Belgii, gdzie rozpoczął nauczanie judaizmu w szkołach państwowych i żydowskich. W 1995 roku objął stanowisko wykładowcy prawa żydowskiego na Faculty for Comparative Religion w Wilrijk, gdzie zyskał tytuł profesora Honoris Causa w dziedzinie prawa żydowskiego. Od 2001 roku prowadził różnorodne projekty wsparcia dla Baalei Tshuva oraz osób zainteresowanych judaizmem, co stało się jego głównym zajęciem. Regularnie współpracował z Centrum Shalom w Holandii, organizując badania na temat judaizmu.
Dzieła i publikacje
Profesor rabin Ahron Daum napisał wiele prac dotyczących różnych aspektów studiów żydowskich. W Szwajcarii współtworzył artykuły halachiczne dla żydowskiego tygodnika „Jüdische Rundschau”. W czasie swojej kadencji we Frankfurcie pisał regularnie dla „Die Jüdische Allgemeine” i dwumiesięcznika „Die Gemeinde”. Od 2010 roku prowadził swoją kolumnę w najbardziej popularnym żydowskim magazynie w Belgii „Joods Actueel”, w której poruszał różnorodne tematy dotyczące studiów żydowskich, w tym historię judaizmu od czasów Oświecenia. Jest autorem dwóch książek: pierwsza, „Halacha aktuell”, to dwutomowe dzieło w języku niemieckim, które omawia bieżące problemy halachiczne, zwłaszcza w kontekście literatury Responsa. Książka ta została entuzjastycznie przyjęta w halachicznym świecie i uzyskała aprobatę wielu autorytetów. Niektóre fragmenty tej pracy zostały opublikowane w rabinicznym hebrajskim pod tytułem „Iyunim b’Halacha”. Druga książka, „Die Jüdische Feiertage in Sicht der Tradition”, to dwutomowa antologia łącząca artykuły halachiczne, kazania oraz opowieści folklorystyczne związane ze świętami żydowskimi. Obecnie pracuje nad kilkoma książkami w języku niderlandzkim, poruszającymi różnorodne tematy, takie jak Kabała, historia żydowska oraz współczesny świat Żydów.
Publikacje
- Halacha aktuell, Jüdische Religionsgestze und Bräuche im modernen Alltag (Haag und Herchen Verlag, Frankfurt am Main, 1992, 2 Vol., p. 387 – p. 773)
- Iyunim b’Halacha (Haag und Herchen Verlag, Frankfurt am Main, 1992, p. 93)
- Die Feiertage Israels, Die jüdischen Feiertage in er Sicht der Tradition (Herchen Verlag, Frankfurt am Main, vol. I, 1993, p. 556, vol. II, 1994, p. 557)
- „Das aschkenasische Rabbinat: Studien über Glaube und Schicksal” (Julius Carlebach) / Die Rolle des Rabbiners in Deutschland heute (Ahron Daum)
Przypisy
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa
- Dyplomy i certyfikaty