Ahmed İzzet Pasza, znany również jako Ahmet İzzet Furgaç (urodzony w 1864 roku we wsi Naseliç k. Monastiru, zmarł 31 marca 1937 roku w Stambule) – był osmańskim generałem pochodzenia albańskiego oraz wielkim wezyrem Imperium Osmańskiego.
Życiorys
Był przedstawicielem rodziny albańskiej z rejonu Monastiru (dzisiejsza Bitola); jego ojciec był urzędnikiem państwowym. W latach 1887–1890 studiował w Osmańskiej Szkole Wojennej, a następnie kontynuował naukę w Niemczech pod okiem Colmara von der Goltza. Wziął udział w wojnie grecko-tureckiej w 1897 roku, gdzie planował operacje w rejonie Dömeke, co przyniosło mu awans na pułkownika. W 1903 roku został wysłany do Jemenu, gdzie tłumił powstanie imama Yahyi, a rok później awansował na rangę generała.
W 1908 roku, po wybuchu rewolucji młodotureckiej, objął stanowisko szefa sztabu armii osmańskiej. W czasie I wojny bałkańskiej planował istotną operację w rejonie Czataldży, gdzie zatrzymano ofensywę armii bułgarskiej. Jesienią 1913 roku był jednym z kandydatów do objęcia tronu albańskiego.
11 czerwca 1913 roku, po śmierci Mahmuda Szevketa, został ministrem wojny, jednak w 1914 roku stracił to stanowisko na rzecz Envera Paszy, a następnie objął dowództwo III Armii stacjonującej na Kaukazie, którą dowodził w początkowej fazie I wojny światowej. W 1916 roku został przeniesiony do II Armii. Jego jednostki poniosły znaczne straty w walkach z Rosjanami, a on sam przejął dowództwo nad pozostałościami II i III Armii, które znajdowały się w Anatolii.
14 października 1918 roku objął urząd wielkiego wezyra, który sprawował do 8 listopada tego samego roku. W tym czasie podpisał rozejm w Mudros, kończący udział Imperium Osmańskiego w I wojnie światowej. W 1918 roku przeszedł chorobę hiszpanki. Po wyleczeniu podjął się mediacji pomiędzy dwoma tureckimi „ośrodkami władzy” w Stambule i Ankarze. Po upadku Imperium Osmańskiego stracił tytuł paszy, a w 1934 roku przyjął nazwisko Furgaç. W tym samym roku został członkiem zarządu przedsiębiorstwa energetycznego w Stambule. Zmarł w 1937 roku i został pochowany na cmentarzu Karacaahmet w Stambule.
Przypisy
Bibliografia
Edward Erickson, Ordered to die: a history of the Ottoman army in the First World War. Greenwood Publishing Group 2001, s.220, ISBN 1-85043-797-1.
Akmeşe Handan, The Birth of Modern Turkey: The Ottoman Military and the March to WWI, I.B.Tauris New York 2005, s.25–98. ISBN 1-85043-797-1.
Biogram Ahmeda Izzeta Paszy. turkeyswar.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-06)].