Ahmed Khalfan Ghailani (arab. أحمد خلفان الغيلاني) to członek organizacji terrorystycznej Al-Ka’ida. Został skazany przez amerykański sąd za współorganizowanie zamachów bombowych na amerykańskie ambasady w 1998 roku.
Od października 2001 znajdował się na liście Najbardziej Poszukiwanych Terrorystów prowadzonej przez FBI. W 2004 roku został ujęty przez siły pakistańskie podczas wspólnej operacji Pakistanu i USA. Obecnie Ghailani przebywa w w więzieniu Guantanamo na Kubie i jest jedną z 14 osób, które wcześniej były przetrzymywane w tajnych więzieniach poza USA.
Tożsamość
Ghailani używał wielu pseudonimów, takich jak: Ahmad Khalafan Ghilani, Ahmed Khalfan Ahmed, Abubakar K. Ahmed, Abubakary K. Ahmed, Abubakar Ahmed, Abu Bakr Ahmad, A. Ahmed, Ahmed Khalfan, Ahmed Khalfan Ali, Abubakar Khalfan Ahmed, Ahmed Ghailani, Ahmad Al Tanzani, Abu Khabar, Abu Bakr, Abubakary Khalfan Ahmed Ghailani, Mahafudh Abubakar Ahmed Abdallah Hussein, Shariff Omar Mohammed, „Foopie”, „Fupi” oraz „Ahmed the Tanzanian”.
Wczesne lata
Ghailani urodził się około 1974 roku w Zanzibarze w Tanzanii (data narodzin to prawdopodobnie 14 marca, 13 kwietnia, 14 kwietnia lub 1 sierpnia 1970) i jest obywatelem tego kraju. Posługuje się językiem swahili. W przeszłości pracował jako tabligh, wędrowny kaznodzieja muzułmański, co mogło związać go z wizytami w Pakistanie. Zgodnie z zeznaniami skazanych współspiskowców odpowiedzialnych za zamachy na ambasady – Mohammeda Sadiqa Odeha i Khalfana Khamisa Mohameda – po przystąpieniu do Al-Ka’idy Ghailani stał się ekspertem w zakresie materiałów wybuchowych i miał za zadanie zdobyć komponenty do budowy bomb w Dar es Salaam.
Jego rola była utrudniona, ponieważ Ghailani nie potrafił prowadzić samochodu, co zmuszało go do korzystania z pomocy innych osób przy odbiorze zakupionych przedmiotów, które były zbyt duże lub ciężkie na jego rower, na przykład zbiorników z tlenem czy acetylenem. Do 6 sierpnia 1998 roku przebywał w Nairobi, gdzie prawdopodobnie wynajmował pokój w Hilltop Hotel, który służył jako miejsce spotkań dla terrorystów. Następnie udał się do Karachi przed wybuchem bomby.
W nieznanym czasie poślubił kobietę z Uzbekistanu, z którą miał dzieci w Pakistanie lub Afganistanie. Wiele uzbeckich islamistów osiedliło się w Pakistanie, więc istnieje prawdopodobieństwo, że jego żona była częścią tej grupy.
Domniemana działalność terrorystyczna
26 maja 2004 roku minister sprawiedliwości USA John Ashcroft oraz dyrektor FBI Robert Mueller ogłosili, że istnieją raporty wskazujące, iż Ghailani był jednym z siedmiu członków Al-Ka’idy planujących ataki terrorystyczne na lato lub jesień 2004 roku. Pozostali wymieniani terroryści to Fazul Abdullah Mohammed, który również figurował na liście FBI Najbardziej Poszukiwanych Terrorystów za zamachy z 1998 roku, a także Abderraouf Jdey, Amer El-Maati, Aafia Siddiqui, Adam Yahiye Gadahn oraz Adnan G. El Shukrijumah. Jdey był wcześniej na liście poszukiwanych przez FBI od 17 stycznia 2002 roku, a do reszty czwórki dołączono później.
25 lipca 2004 roku w Gujrat w środkowym Pakistanie miała miejsce prawie ośmiogodzinna bitwa, w wyniku której Ghailani został aresztowany wraz z trzynastoma innymi osobami, w tym swoją żoną i dziećmi. W trakcie tego incydentu ranny został jeden z funkcjonariuszy policji. Zatrzymanie Ghailani’ego ogłosił minister spraw wewnętrznych Pakistanu – Makhdoom Faisal Saleh Hayyat 29 lipca 2004 roku. Rząd amerykański wyznaczył nagrodę w wysokości 5 milionów dolarów za informacje prowadzące do jego aresztowania.
Niektóre relacje prasowe, w tym z magazynu New Republic, sugerowały, że ogłoszenie zatrzymania Ghailani’ego mogło mieć podłoże polityczne, związane z administracją Busha. Informacja ta została podana zaledwie kilka godzin przed wystąpieniem kandydata na prezydenta USA, Johna Kerry’ego, na konwencji Demokratów, co zazwyczaj wiąże się ze wzrostem poparcia w sondażach. Hayyat ogłosił tę wiadomość po północy czasu lokalnego, mimo że tożsamość Ghailani’ego była znana od kilku dni. Urzędnicy pakistańscy zaprzeczyli motywacji politycznej.
Tuż po aresztowaniu Ghailani’ego i innych spiskowców, dziennikarz z Boston Globe poinformował, że Ghailani był jednym z członków Al-Ka’idy, którzy w okolicach 2001 roku przebywali w Liberii i handlowali krwawymi diamentami, pod ochroną ówczesnego dyktatora Charlesa Taylora. Prawdopodobnie Ghailani spędził w Liberii ponad trzy lata.
Rewizja Statusu “Wrogiego Bojownika”
Na początku administracja Busha twierdziła, że można uchylić zabezpieczenia Konwencji Genewskiej wobec osób zatrzymanych w Wojnie z Terroryzmem, jednak krytycy argumentowali, że konwencje zobowiązują USA do zorganizowania odpowiednich trybunałów w celu ustalenia statusu więźniów. W efekcie Departament Obrony USA powołał Trybunał Weryfikacji Statusu Bojowników, aby ustalić, czy aresztowane osoby pasują do nowej definicji „wrogiego bojownika”.
Od lipca 2004 do marca 2005 roku trybunał zbierał się w celu ustalenia, które z zatrzymanych osób zostały poprawnie zaklasyfikowane jako „wrodzy bojownicy”. Ahmed Ghailani był jednym z dwóch trzecich więźniów, którzy zdecydowali się współpracować z trybunałem.
W podsumowaniu sporządzonym przez trybunał znalazła się lista domniemanych faktów, które doprowadziły do jego aresztowania. W sprawie Ghailani’ego wskazano:
„Departament Obrony ogłosił 9 sierpnia 2007 roku, że każdy z czternastu „ważnych więźniów”, którzy zostali wcześniej przeniesieni do Guantanamo z tajnych więzień CIA, został oficjalnie uznany za „wrogiego bojownika”. Chociaż sędziowie Peter Brownback i Keith J. Allred stwierdzili dwa miesiące wcześniej, że tylko „nielegalni wrodzy bojownicy” mogą stawać przed komisjami wojskowymi, Departament Obrony uchylił ten wniosek i oznajmił, że cała czternastka może być sądzona przed komisją wojskową w Guantanamo.”
Skazany przez komisję wojskową
Ghailani, jako członek Al-Ka’idy, podejrzewany o współorganizowanie zamachów na amerykańskie ambasady w 1998 roku, w wyniku których zginęło 11 osób, stoi obecnie przed dziewięcioma zarzutami o zbrodnie wojenne, w tym sześcioma, które mogą zakończyć się karą śmierci, jeśli zostanie skazany przez trybunał wojskowy.
Przypisy