Ahmad Tejan Kabbah (16 lutego 1932 w Pendembu – 13 marca 2014 we Freetown) był prezydentem Sierra Leone w latach 1996–1997 oraz 1998–2007. Przed objęciem stanowiska prezydenta, pracował w Programie Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP). Po powrocie do Sierra Leone w 1992 roku, w 1996 został wybrany na prezydenta. Jego kadencja przypadła na okres wojny domowej, a od marca 1997 do maja 1998 był odsunięty od władzy, powracając dzięki interwencji państw ECOWAS.
Młodość i edukacja
Kabbah przyszedł na świat w Pendembu, w dystrykcie Kailahun, na wschodzie Sierra Leone. Swoją edukację rozpoczął w szkole katolickiej. Ożenił się z katoliczką, Patricią Tucker. W 1959 roku ukończył studia z zakresu ekonomii na Uniwersytecie w Aberystwyth, w Walii. Następnie podjął studia prawnicze, które zakończył w 1969 roku, zostając członkiem elitarnego stowarzyszenia Gray’s Inn w Londynie.
Kariera międzynarodowa
W całej swojej karierze zawodowej Kabbah pełnił funkcje urzędnicze. Był komisarzem okręgów w Bombali, Kambia (Prowincja Północna) oraz Moyamba, Bo (Prowincja Południowa), a następnie sekretarzem w różnych ministerstwach.
Narody Zjednoczone
Przez blisko dwadzieścia lat Kabbah działał jako urzędnik cywilny. Pełnił rolę wicedyrektora UNDP dla Zachodniej Afryki. W 1973 roku został szefem operacji UNDP w Lesotho, a potem w Tanzanii, Ugandzie i Zimbabwe. Po realizacji projektów ONZ w Afryce, wrócił do Nowego Jorku, wspierając zakładanie i działalność Organizacji Jedności Afrykańskiej.
Kariera polityczna w Sierra Leone
W 1992 roku, po opuszczeniu struktur ONZ i w wyniku militarnego przewrotu w Sierra Leone, został przewodniczącym Narodowej Rady Doradczej, organu powołanego do ustanowienia demokratycznych rządów w kraju oraz opracowania konstytucji.
Prezydent
W marcu 1996 roku Kabbah, jako lider Ludowej Partii Sierra Leone, został wybrany prezydentem w pierwszych wolnych wyborach. Swój pierwszy gabinet zbudował na szerokim zapleczu politycznym, obejmującym wszystkie partie zasiadające w parlamencie. Dążył do zakończenia czteroletniej wojny domowej, co zaowocowało podpisaniem w listopadzie 1996 roku porozumienia pokojowego z Fodayem Sankohem, liderem Zjednoczonego Frontu Rewolucyjnego (RUF) w Abidżanie, na Wybrzeżu Kości Słoniowej.
Zamach stanu
Pierwsza nieudana próba zamachu stanu miała miejsce w 1996 roku, przeprowadzona przez młodszych oficerów wojskowych. Choć nie zakończyła się sukcesem, osłabiła kontrolę Kabbaha nad wojskiem i rządem. W maju 1997 roku Johnny Paul Koroma, lider RUF, przeprowadził udany zamach stanu, zmuszając Kabbaha do ucieczki do Gwinei. Powrócił do Sierra Leone po 11 miesiącach, dzięki operacji militarnej państw ECOWAS.
Powrót do Sierra Leone
Po powrocie z Gwinei, Kabbah podjął rozmowy mające na celu trwałe zakończenie konfliktu. Porozumienie pokojowe z ruchem rewolucyjnym zostało podpisane 7 lipca 1999 roku w Lomé. 18 stycznia 2002 roku, w ramach misji ONZ (UNAMSIL, 1999-2005), podpisano porozumienie o demobilizacji wojsk rewolucyjnych. W wyborach prezydenckich 14 maja 2002 roku, Kabbah uzyskał 70% głosów. Nie mógł jednak ubiegać się o reelekcję w sierpniu 2007 roku, a 17 września 2007 roku na stanowisku prezydenta zastąpił go Ernest Bai Koroma, który wygrał wybory.
Bibliografia
KayeK. Whiteman KayeK., Ahmad Tejan Kabbah obituary [online], theguardian.com, 3 kwietnia 2014 [dostęp 2014-04-03] (ang.).
Ahmad Tejan Kabbah, Who Guided Sierra Leone to Peace, Dies at 82. [w:] Agence France Presse [on-line]. nytimes.com, 2014-03-14. [dostęp 2014-04-03]. (ang.).
Ahmad Tejan Kabbah – obituary. [w:] The Daily Telegraph [on-line]. telegraph.co.uk, 2014-03-20. [dostęp 2014-04-03]. (ang.).
New Sierra Leone leader sworn in. [w:] BBC [on-line]. news.bbc.co.uk, 2007-09-17. [dostęp 2014-04-03]. (ang.).