Ahmad Szauki (ur. 1868 w Kairze, zm. 23 października 1932; arabski: أحمد شوقي) był egipskim poetą oraz dramaturgiem, który uchodzi za jednego z największych twórców literatury arabskiej przełomu XIX i XX wieku.
Życiorys
Jego korzenie sięgają czerkieskiego, tureckiego, kurdyjskiego i greckiego pochodzenia.
Po ukończeniu studiów w Francji, do 1914 roku pełnił rolę nadwornego poety kedywa. Jego protureckie poglądy przyczyniły się do przymusowej emigracji, w trakcie której mieszkał w Barcelonie do 1919 roku. Po zakończeniu I wojny światowej powrócił do Egiptu, gdzie jego talent poetycki rozkwitł. Zyskał miano Księcia poetów (ar. Amir al-Shu’araa).
Tworzył wiersze patriotyczne oraz poematy historyczne. Jego prace były inspirowane stylem wielkich arabskich neoklasyków, takich jak Al-Mutanabbi. Stworzył wiele kasyd, które charakteryzowały się zarówno wspaniałą formą, jak i nowoczesną treścią. Dodatkowo, jako dramaturg, pisał utwory osadzone w realiach starożytnego Egiptu oraz historii Arabów. W swoich dziełach poetyckich korzystał z pięknego języka klasycznego, natomiast w komediach posługiwał się dialektem egipskim, aby przybliżyć je szerszemu gronu odbiorców.
Ahmad Szauki dokonał również przekładów z języka francuskiego na arabski, w tym poezji Lamartine’a oraz bajek La Fontaine’a.
Na język polski tłumaczone były fragmenty jego poezji, które znalazły się w opracowaniu „Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w.”, Warszawa 1978, s. 237–241.
Ważniejsze dzieła
Dramaty
1893 – علي بك الكبير (’Ali Bek al-Kabir, Wielki Ali Bej)
1927 – مصرع كليوبترا (Masra’ Klijubatra, Śmierć Kleopatry)
1931 – مجنون ليلى (Madżnun Lajla)
1931 – قمبيز (Qambiz)
1932 – أميرة الأندلس (Amirat al-Andalus, Księżniczka Andaluzji)
1933 – عنترة (’Antara)
1932 – الست هدى (As-sitt Hoda, Pani Hoda – komedia)
Poezja
1898 – الشوقيات (Asz-Szaukijjat, Poematy Szaukiego)
1898 – نهج البردة (Nahdż al-burda; znany poemat o proroku Mahomecie)
1939 – دول العرب وعظماء الاسلام (Duwal al-’arab wa ‘uzma’ al-islam)
Przypisy
Bibliografia
J. Bielawski, „Historia literatury arabskiej. Zarys”, Warszawa 1968, s. 375–376.
J. Bielawski, K. Skarżyńska-Bocheńska, J. Jasińska, „Nowa i współczesna literatura arabska 19 i 20 w. Literatura arabskiego Wschodu”, Warszawa 1978, s. 235–241.
IrfanI. Shahid IrfanI., „Ahmad Shawqi (1868-1932)”, 2000, ISBN 978-3447061414.
ArthurA. Goldschmidt ArthurA., „Historical Dictionary of Egypt”, 2013, ISBN 978-0810880252.
Esat Ayyıldız, „Ahmet Şevki’nin Mısır İstiklalinin Müdafaası İçin Sömürge Yöneticisine Hitaben Nazmettiği Lâmiyye’sinin Tahlili”, w: Arap Edebiyatında Vatan i Bağımsızlık Mücadelesi, red. Ahmet Hamdi Can – İhsan Doğru (Ankara: Nobel Bilimsel Eserler, 2021), 1-26.