Ahmad asz-Szukajri
Ahmad asz-Szukajri (ar. أحمد الشقيري, ur. 1908 w Akce, zm. 26 lutego 1980 w Ammanie) był palestyńskim politykiem oraz działaczem na rzecz niepodległości, który pełnił funkcję pierwszego przewodniczącego Organizacji Wyzwolenia Palestyny w latach 1964-1968.
Życiorys
Był potomkiem szejka Asada asz-Szukajriego, który od 1930 roku był przewodniczącym Najwyższej Rady Muzułmańskiej w brytyjskim mandacie Palestyny. Po ukończeniu szkoły prawniczej w Jerozolimie, kontynuował naukę na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie. Od 1932 roku był członkiem palestyńskiej Partii Niepodległościowej oraz zwolennikiem Muhammada Amina al-Husajniego.
W 1945 roku kierował biurem propagandowym Palestyńczyków w Stanach Zjednoczonych, a w latach 1949-1950 był częścią syryjskiej delegacji w ONZ. Następnie, od 1951 do 1957, pełnił funkcję zastępcy sekretarza generalnego Ligi Państw Arabskich, odpowiedzialnego za sprawy palestyńskie. W kolejnych latach był ambasadorem Arabii Saudyjskiej przy ONZ oraz ministrem w rządzie tego kraju odpowiedzialnym za kontakty z tą organizacją. W 1963 roku Liga Państw Arabskich mianowała go przedstawicielem Palestyńczyków w tej organizacji.
Przewodniczący Organizacji Wyzwolenia Palestyny
Na mocy decyzji podjętej podczas szczytu Ligi Państw Arabskich w Kairze w 1964 roku, Ahmad asz-Szukajri został pierwszym przewodniczącym nowo powstałej Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Od razu zaczął budować jej struktury na terytorium Jordanii, początkowo w porozumieniu z królem Husajnem. Mimo zależności organizacji od krajów arabskich, które ją powołały i ustaliły jej program, asz-Szukajri dążył do stworzenia organizacji przypominającej niepodległe państwo. OWP dysponowała swoimi departamentami, budżetem, siłami zbrojnymi, regulaminem wewnętrznym oraz organami ustawodawczymi i wykonawczymi, a także głównym dokumentem ideowym – Palestyńską Kartą Narodową, której autorem był sam asz-Szukajri.
Jego dążenia do samodzielności organizacji, które miały prowadzić do uzyskania faktycznej autonomii, były jedną z przyczyn zerwania współpracy z Jordanią. W 1965 roku premier Jordanii, Wasfi at-Tall, odmówił nałożenia pięcioprocentowego podatku na jordańskich urzędników (z wyjątkiem Palestyńczyków) w celu wsparcia OWP oraz otwarcia jej oficjalnej siedziby w Ammanie.
Po wojnie sześciodniowej, palestyńscy działacze zaczęli obwiniać asz-Szukajriego za brak samodzielności w działaniach. Przewodniczący OWP kierował się ustaleniami z 1964 roku, które poczynił z prezydentem Egiptu Gamalem Abdel Naserem, jednak po klęsce Arabów w 1967 roku wśród Palestyńczyków zrodziło się przekonanie, że bojownicy powinni podejmować całkowicie samodzielne działania, w szczególności zbrojne, ignorując politykę państw arabskich. Krytyka dotyczyła również treści Palestyńskiej Karty Narodowej, która nie odnosiła się do narodu palestyńskiego, a opierała się na ideach panarabskich. Dodatkowo asz-Szukajri nie popierał taktyki walki fedainów, która polegała na atakach na terytorium Izraela oraz przeprowadzaniu akcji dywersyjnych i napadów na obiekty wojskowe czy cywilne. W organizacji narastały poważne problemy wewnętrzne, a w 1967 roku z powodu nieustannych konfliktów z radykałami asz-Szukajri zdecydował się na rozwiązanie jej komitetu centralnego.
Do jego ustąpienia doszło ostatecznie dzięki wpływom przywódcy Al-Fatahu, Jasira Arafata, na IV zjeździe Palestyńskiej Rady Narodowej w lipcu 1968 roku. Głosy palestyńskich bojowników (fedainów), którzy zajmowali 57 miejsc na 100 delegatów, doprowadziły do tego, że Ahmad asz-Szukajri ustąpił ze swojego stanowiska, które zajął Jahja Hammuda. Zmarł w 1980 roku w Ammanie.
Asz-Szukajri opublikował także swoje wspomnienia.