Aguti złocisty

Aguti złocisty (Dasyprocta leporina) to gatunek gryzonia należący do rodziny agutiowatych, który występuje w gęstych i wilgotnych lasach Brazylij, Gujany Francuskiej, Gujany, Surinamu, Trynidadu i Tobago oraz Wenezueli. Gatunek został również wprowadzony na Dominikę, Grenadę oraz Wyspy Dziewicze.

Charakterystyka

Długość ciała aguti złocistego waha się od 49 do 64 cm. W obrębie tego gatunku występuje dymorfizm płciowy; samice są większe od samców, jednak nie różnią się od nich pod względem wyglądu. Charakteryzują się małymi, okrągłymi uszami oraz krótkim, nagim ogonem. Masa dorosłego osobnika wynosi od 3 do 6 kg, a temperatura ciała wynosi około 38 °C. Ich futro ma barwę od jaskrawozłotej przez rudą do pomarańczowej, jest gęste i szczeciniaste. Aguti złocisty żyje zazwyczaj w pojedynkę lub w parach, rzadziej w grupach. Troskliwie broni swojego terytorium przed innymi osobnikami tego gatunku. Potrafi pływać i skakać, a jego długie i smukłe kończyny, z krótszymi przednimi, stanowią przystosowanie do unikania drapieżników. Jego schronieniem są często nisko położone dziuple w drzewach. W przeciwieństwie do innych gryzoni, nie ma typowych pazurów, które uległy przekształceniu w kopytka. Jego siekacze rosną nieprzerwanie, więc muszą być regularnie ścierane. Samice osiągają dojrzałość płciową po około sześciu miesiącach od narodzin.

Gatunek jest uznawany za mało zagrożony wyginięciem według klasyfikacji IUCN.

Aguti złocisty żeruje nocą, głównie na roślinach, takich jak owoce, orzechy i korzenie, lecz nie gardzi również jajami i pisklętami ptaków. W obfitym terenie zbiera zapasy, przenosząc pokarm w torbach policzkowych. W swojej ojczyźnie jest uważany za szkodnika. Czasami jest odławiany dla smacznego mięsa i bywa oswajany.

W trakcie badań nad zachowaniem aguti złocistego w niewoli, zaobserwowano, że poluje na ptaki oraz małe gryzonie, co sugeruje, że jest to gatunek wszystkożerny. Maksymalna długość życia w niewoli wynosi około 18 lat.

Pierwsze wzmianki o aguti można znaleźć w dziele Andre Thereta, francuskiego kosmografa z XVI wieku. Niemniej jednak, odkrycie tego gatunku przypisuje się hiszpańskiemu oficerowi don Feliksowi de Azara, który w 1780 roku przebywał w Paragwaju.

Rozmnażanie

Aguti złocisty nie ma wyraźnego sezonu rozmnażania. Młode są stosunkowo dobrze rozwinięte. Samice w jednym miocie rodzą zazwyczaj od 1 do 3 młodych. Okres ciąży wynosi od 104 do 120 dni, a po 20 tygodniach młode są odstawiane od mleka matki.

Aguti złocisty odgrywa istotną rolę w roznoszeniu nasion palmy Astrocaryum aculeatissimum, ponieważ gromadzi zapasy nasion. Nie są znane odległości, na jakie nasiona tej palmy mogą być rozprzestrzeniane przez aguti złocistego.

Podgatunki

Wyróżnia się osiem podgatunków aguti złocistego:

  • D. leporina albida Gray, 1842
  • D. leporina cayana Lacépède, 1802
  • D. leporina croconota Wagler, 1831
  • D. leporina fulvus Kerr, 1792
  • D. leporina leporina (Linnaeus, 1758)
  • D. leporina lunaris Thomas, 1917
  • D. leporina maraxica Thomas, 1923
  • D. leporina noblei Allen, 1914

Przypisy