Aguti środkowoamerykański

Aguti środkowoamerykański (Dasyprocta punctata) to gatunek gryzonia należący do rodziny agutiowatych. Zgodnie z danymi zawartymi w Mammal Species of the World, jego zasięg obejmuje tereny od stanu Chiapas oraz półwyspu Jukatan w południowej części Meksyku po południową Boliwię, północną Argentynę oraz południowo-wschodnią Brazylię. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) zauważa, że zwierzę to występuje również w Mezoameryce oraz Ameryce Południowej w rozdzielonych populacjach. Zasięg jego występowania na północy obejmuje obszary od stanu Chiapas i półwyspu Jukatan w Meksyku, a na południu obejmuje północny Ekwador, Kolumbię, zachodnią Wenezuelę – w regionie górskim Serranía de Perijá oraz na zachodnich zboczach Sierra Nevada de Mérida. W kierunku południowym zasięg ten sięga wzdłuż wybrzeża Oceanu Spokojnego w Kolumbii i Ekwadorze, a na wschodnich zboczach Andów do rzeki Saráre w Wenezueli. IUCN podaje również dwa różne graniczne poziomy wysokości, na których gatunek ten występuje – do 1600 m n.p.m. lub do 2400 m n.p.m. Oba źródła zgadzają się, że gatunek ten został również wprowadzony do zachodniej i wschodniej części Kuby oraz na Kajmanach.

Systematyka

W ramach gatunku wyodrębniono kilkanaście podgatunków:

D. p. bellula Kellogg, 1946
D. p. boliviae Thomas, 1917
D. p. callida Bangs, 1901
D. p. chiapensis Goldman, 1913
D. p. chocoensis Allen, 1915
D. p. columbiana Bangs, 1898
D. p. dariensis Goldman, 1913
D. p. isthmica Alston, 1876
D. p. nuchalis Goldman, 1917
D. p. pallidiventris Bole, 1937
D. p. pandora Thomas, 1917
D. p. punctata Gray, 1842
D. p. richmondi Goldman, 1917
D. p. underwoodi Goldman, 1931
D. p. urucuma Allen, 1915
D. p. variegata Tschudi, 1845
D. p. yucatanica Goldman, 1913
D. p. yungarum Thomas, 1910
D. p. zamorae Allen, 1915

Kariotyp

Garnitur chromosomowy aguti środkowoamerykańskiego (podgatunek D. p. variegata) składa się z 32 par (2n=64) chromosomów; FN=124.

Tryb życia

Aguti środkowoamerykański prowadzi dzienny tryb życia, choć zdarza się, że bywa aktywny także nocą. Jest to zwierzę naziemne i żyje w parach. Samica rodzi 1–2 młode, które stają się samodzielne w wieku od 4 do 5 miesięcy.

Ekologia

Gatunek ten jest roślinożerny i żywi się owocami, miękkimi nasionami oraz młodymi pędami roślin leśnych.

Rozmieszczenie geograficzne

Zgodnie z informacjami zawartymi w Mammal Species of the World, aguti środkowoamerykański występuje od stanu Chiapas i półwyspu Jukatan w Meksyku po południową Boliwię, północną Argentynę oraz południowo-wschodnią Brazylię. IUCN również wskazuje, że gatunek ten występuje w Mezoameryce i Ameryce Południowej w rozdzielonych populacjach. Precyzuje, że na północy zamieszkuje tereny od stanu Chiapas i półwyspu Jukatan, natomiast na południu zasięg obejmuje północny Ekwador, Kolumbię oraz zachodnią Wenezuelę w paśmie górskim Serranía de Perijá i na zachodnich zboczach Sierra Nevada de Mérida. Zasięg sięga na południe – wzdłuż kolumbijskiego i ekwadorskiego wybrzeża Oceanu Spokojnego oraz na wschodnich zboczach Andów do rzeki Sararé w Wenezueli. IUCN podaje także dwa różne graniczne poziomy wysokości, na których gatunek występuje – do 1600 m n.p.m. lub do 2400 m n.p.m.. Oba źródła potwierdzają, że gatunek ten został również wprowadzony do zachodniej i wschodniej części Kuby oraz na Kajmanach.