Agromeliorant

Agromeliorant – definicja i historia

Agromeliorant to specjalista zajmujący się melioracją rolną oraz użytkami zielonymi, który działa na terenie gminy. Jego zadaniem jest wspieranie rolników w utrzymaniu odpowiednich stosunków wodnych, monitorowaniu stanu urządzeń melioracyjnych oraz zarządzaniu łąkami i pastwiskami.

Termin agromeliorant był używany do lat 80. XX wieku. Później wprowadzono nowe określenie dla tego zawodu, mianowicie instruktor (inspektor, specjalista) zajmujący się melioracją i łąkarstwem, a także gospodarką wodną i melioracją.

Służby melioracyjne dysponowały tzw. wodomistrzówkami jako swoimi siedzibami.

Powołanie stanowiska agromelioranta

Wprowadzenie agromeliorantów do systemu pracy związane było z powiatowymi inspektoratami melioracji wodnych, a następnie z powiatowymi zarządami gospodarki wodnej i melioracji.

Do ich głównych obowiązków zaliczały się:

nadzór nad konserwacją urządzeń melioracyjnych;
doradztwo dotyczące nawożenia i pielęgnacji użytków zielonych;
wsparcie dla funkcjonowania spółek wodnych;
organizowanie zbiorczych zakupów nawozów mineralnych związanych z użytkami zielonymi;
organizowanie pokazów i demonstracji związanych z melioracją agrotechniczną.

Agromelioranci byli zatrudniani na poziomie powiatowym i kierowani do pracy w gminach.

Powołanie w gminie stanowiska instruktora do spraw melioracji i łąkarstwa

Na mocy uchwały Rady Ministrów z 1972 roku utworzono gminną służbę rolną, która miała za zadanie organizować rozwój produkcji rolniczej, w tym intensywną gospodarkę na trwałych użytkach zielonych, a także zajmować się konserwacją i eksploatacją urządzeń melioracyjnych oraz działalnością spółek wodnych. Funkcje doradcze w tym zakresie powierzono instruktorowi do spraw melioracji i łąkarstwa.

Do zadań instruktora melioracji i łąkarstwa należało:

udzielanie pomocy organizacyjnej spółkom wodnym;
organizacja zespołów łąkarskich i prowadzenie wspólnych prac pielęgnacyjnych;
organizowanie wypasu bydła oraz zabezpieczenie odpowiednich urządzeń do tego celu;
doradzanie i instruowanie w zakresie technologii sporządzania kiszonek i sianokiszonek;
ustalanie terminów, rozmiarów i lokalizacji prac konserwacyjnych oraz zapewnienie ich realizacji;
organizowanie i nadzorowanie prac związanych z nawadnianiem, deszczowaniem oraz utrzymaniem obiektów małej retencji;
prowadzenie szkoleń dotyczących gospodarki na trwałych użytkach zielonych.

W 1973 roku w gminach zatrudniono 1844 instruktorów do spraw melioracji i łąkarstwa, a ich liczba wzrosła do 2136 osób w 1981 roku.

Inspektor do spraw gospodarki wodnej i melioracji w ramach administracyjnej służby rolnej

Ustawa z 1981 roku ustanowiła stanowisko inspektora do spraw gospodarki wodnej i melioracji w administracyjnej służbie rolnej.

Do kluczowych obowiązków inspektora należało:

zapewnienie prawidłowego korzystania z wód oraz gruntów przyległych;
utrzymanie i eksploatacja urządzeń wodnych oraz zarządzanie opłatami i odszkodowaniami;
nadzór nad działalnością spółek wodnych;
zapewnienie utrzymania i eksploatacji urządzeń melioracyjnych.

Specjalista do spraw gospodarki wodnej i melioracji wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego

Na mocy ustawy z 2004 roku powołano wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego, które miały na celu promowanie i wdrażanie postępu rolniczego, a także wspierały realizację zadań wynikających z programów rolnośrodowiskowych oraz działań na rzecz poprawy stanu środowiska naturalnego.

Działania doradcze w wojewódzkich ośrodkach doradztwa rolniczego w zakresie gospodarki wodnej i melioracji obejmowały:

wsparcie rolników w ubieganiu się o finansowanie z funduszy UE lub innych instytucji krajowych i zagranicznych;
działania ekologiczne, rolnośrodowiskowe i klimatyczne;
działania na rzecz ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego;
ochronę środowiska naturalnego oraz krajobrazu przyrodniczego;
promowanie nowoczesnych rozwiązań technicznych i technologicznych w gospodarce wodnej i melioracji.

Zakres obowiązków specjalistów do spraw gospodarki wodnej i melioracji

W strukturze organizacyjnej wojewódzkich ośrodków doradztwa rolniczego powołano stanowiska specjalistów do spraw gospodarki wodnej i melioracji, którzy zajmowali się:

doradztwem w zakresie gospodarki wodnej oraz urządzeń melioracyjnych i systemów nawadniania;
nawiązywaniem współpracy z urzędami administracji publicznej oraz innymi instytucjami związanymi z gospodarką wodną, w tym z starostwami, urzędami miast i gmin, Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie oraz spółkami wodnymi;
organizacją szkoleń, spotkań i konferencji w danym zakresie;
upowszechnianiem wiedzy na temat gospodarki wodnej i melioracji.