Agrofitocenoza
Agrofitocenoza to zbiorowisko roślinne występujące na polach uprawnych, które utrzymuje względną równowagę dzięki stałej działalności człowieka. Jest to sztucznie stworzony system, którego celem jest osiągnięcie maksymalnych plonów.
Rola płodozmianu
W agrofitocenozie kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy pełni płodozmian, wspierany przez różne zabiegi agrotechniczne.
Skład agrofitocenozy
W skład agrofitocenozy wchodzą:
- Roślina uprawna, która stanowi dominujący element i odgrywa główną rolę w kształtowaniu jej środowiska,
- Chwasty, które posiadają zapas nasion w glebie,
- Mikroorganizmy glebowe, obecne w rizosferze, odpowiedzialne za wiązanie wolnego azotu z powietrza,
- Grzyby, bakterie oraz wirusy, które pasożytują na roślinach wyższych, powodując ich choroby,
- Grzyby tworzące mikoryzę,
- Bakterie brodawkowe występujące na korzeniach roślin.
Agrofitocenoza, wraz z organizmami zwierzęcymi, które ją zamieszkują, tworzy agrobiocenozę. Spośród wymienionych grup, tylko roślina uprawna jest świadomie wprowadzana do agrofitocenozy przez człowieka; rzadziej dotyczy to pożytecznych mikroorganizmów, takich jak azotobakteryny czy nitraginy. Pozostałe elementy funkcjonują niezależnie od ludzkiej ingerencji, co może przynosić korzyści lub szkody roślinie uprawnej. Na przykład, agrofagi mogą jej zaszkodzić, podczas gdy grzyby, bakterie i wirusy atakujące chwasty oraz bakterie wiążące wolny azot z powietrza mogą wspierać jej rozwój i zwiększać plon.
Udział poszczególnych składników agrofitocenozy nie jest stały; zmienia się w miarę rozwoju agrofitocenozy w trakcie sezonu wegetacyjnego oraz w dużym stopniu zależy od oddziaływań człowieka i warunków abiotycznych siedliska, takich jak klimat, gleba czy wilgotność. Relacje między organizmami w agrofitocenozie kształtowane są przez stosunki pokarmowe, które wynikają z różnych sposobów odżywiania, wzajemnego kształtowania środowiska oraz współzawodnictwa o przystosowanie się do niekorzystnych warunków i wykorzystywanie korzystnych wpływów.