Agrippa d’Aubigné

Théodore Agrippa d’Aubigné (urodzony 8 lutego 1552 w zamku Saint-Maury koło Pons, zmarł 9 maja 1630 w Genewie) był francuskim poetą, protestantem oraz długoletnim przyjacielem przyszłego Henryka IV, z którym zerwał relacje po jego konwersji na katolicyzm.

Życiorys

Wyrósł w rodzinie zagorzałego kalwinisty Jeana d’Aubigné. Jako ośmiolatek został zmuszony przez ojca do przysięgi, że przez całe życie będzie walczył z katolikami. Jego matka zmarła podczas porodu, a ojca, który zginął w walkach o Orlean, stracił w 1563 roku. Otrzymał wykształcenie humanistyczne w pensji Mathieu Béroalda w Paryżu, a następnie w Genewie pod nauczaniem Théodore’a de Bèze.

W wieku 15 lat zrezygnował z dalszej edukacji, aby wstąpić do armii hugenockiej. Brał udział w walkach w Normandii i Flandrii, a następnie na południu kraju, gdzie w 1573 roku został giermkiem króla Nawarry, późniejszego Henryka IV. Jego wojenne doświadczenia zainspirowały go do napisania tomu Poema tragiczne, który rozpoczął w 1577 roku, gdy dochodził do siebie po ranach odniesionych w Casteljaloux. W 1586 roku Henryk mianował go marszałkiem obozu oraz gubernatorem Oleron i Maillezais, terenów, w których d’Aubigné aktywnie uczestniczył w zdobywaniu. Później otrzymał również tytuł wiceadmirała Gujenny i Bretanii. W 1583 roku ożenił się z Suzanne de Lezay, z którą miał syna Konstantego d’Aubigné (1585–1647), ojca madame de Maintenon.

Po śmierci żony nawiązał związek z Jacqueline Chayer, z którą doczekał się dwóch córek, jednak nigdy nie sformalizował tej relacji. Powrócił do polityki w 1588 roku po zabójstwie Ludwika de Guise, ale ponownie wycofał się, gdy Henryk IV, obejmując tron, przeszedł na katolicyzm.

Po przeniesieniu się do Genewy skoncentrował się głównie na twórczości literackiej, jednak jego dzieła nie zyskały uznania wśród współczesnych – dopiero francuski romantyzm odkrył jego twórczość. W 1623 roku ożenił się z Renatą Burlamachi, a zmarł siedem lat później.

Twórczość literacka

W młodości pisał sonety w stylu petrarkizmu. Większość prac d’Aubignégo miała charakter polemiczny: w swoich wierszach i pamfletach wyraźnie odnosił się do wydarzeń swojego czasu, broniąc protestantyzmu i krytykując katolików. Na tle innych autorów swoich czasów wyróżniał się intensywnością wyrazu i pasją przekazu: odrzucał edukacyjną funkcję literatury oraz obiektywizm poety, twierdząc, że jego dzieła powinny przede wszystkim poruszać czytelników.

W miarę starzenia się poeta zaczął reflektować nad swoim życiem, pisząc Moje życie moim dzieciom, poemat, który stanowił krytyczną ocenę jego własnych działań i miał pełnić funkcję wychowawczą.

Bibliografia

Biografia

K. Dybeł, B. Marczuk, J. Prokop, Historia literatury francuskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, ISBN 83-01-14551-X