Agostino Steffani
Agostino Steffani (urodzony 25 lipca 1654 w Castelfranco Veneto, zmarły 12 lutego 1728 we Frankfurcie) był włoskim kompozytorem, kapłanem katolickim, biskupem oraz dyplomatą.
Jako muzyka barokowego, Steffani należał do pokolenia, które poprzedzało wielkich mistrzów dojrzałego baroku, takich jak Antonio Vivaldi, Georg Philipp Telemann, Georg Friedrich Händel czy Johann Sebastian Bach. Wśród jego współczesnych byli m.in. Arcangelo Corelli, Johann Pachelbel, Henry Purcell oraz Alessandro Scarlatti. Steffani był twórcą formy włoskiego duetu kameralnego (kantaty kameralnej), która zajmowała miejsce pośrednie pomiędzy ścisłą polifonią wywodzącą się od Giovanni Palestriny a nowym stylem harmonicznym z basso continuo. Jego salonowe duety charakteryzowały się techniką kontrapunktyczną oraz wyrafinowanym warsztatem wokalnym. Jego muzyka miała znaczący wpływ na wielu kompozytorów barokowych z Włoch i Niemiec.
Od wczesnej młodości Steffani mieszkał i pracował w Niemczech, gdzie był uczniem Johanna Kaspara Kerlla. Napisał 18 oper, inspirowanych twórczością przedstawicieli opery weneckiej, takich jak Giovanni Legrenzi i Carlo Pallavicino, które rozwinął zarówno muzycznie, jak i tematycznie. W Paryżu miał okazję zapoznać się z operami Jean-Baptiste Lully. Oprócz tematów antycznych, Steffani korzystał z tradycji historycznych germańskich i w swojej muzyce dokonał syntezy osiągnięć włoskich, francuskich oraz niemieckich. Wśród jego oper znajdują się m.in. Marco Aurelio (1681), Alarico il Baltha (1687), Niobe (1688), Henrico Leone (1689), La superbia d’Alessandro (1690), Orlando generoso (1696), Arminio (1707), Amor vien dal destino oraz Tassilone (1709). W jego operach, zgodnie z włoską tradycją, akcentowana jest liryczna melodyka, a w technicznie wymagających ariach wokalista często rywalizuje z instrumentalnymi solistami. Steffani był kluczowym kompozytorem oper w Niemczech; w wielu przypadkach libretta były tłumaczone na język niemiecki i opery wystawiano lokalnie w tym języku. Concerto grosso to jedna z form instrumentalnych, które stosował ten kompozytor. W latach 1681–1688 pełnił funkcję kapelmistrza na dworze bawarskim w Monachium, gdzie stworzył pięć oper, w tym Servio Tullio (1686) na okazję ślubu Maksymiliana II Emanuela z Marią Antoniną. Wiele znaczących dzieł, w tym osiem oper (libretta napisał Ortensio Mauro) powstało w czasie, gdy Steffani był kapelmistrzem na dworze elektora w Hanowerze (1688–1703), gdzie książę Ernest August założył stałą operę włoską. W tym okresie Steffani również sfinalizował formę duetu kameralnego i komponował popularne niegdyś madrygały bez akompaniamentu. Jego działalność polityczno-dyplomatyczna często zakłócała twórczość kompozytorską; nie pisał oper w latach 1696–1707. Muzyczne innowacje oraz synteza stylów dokonane przez Steffaniego miały kluczowe znaczenie jako punkt wyjściowy dla twórczości Georga Friedricha Händla, który inspirował się m.in. kilkuczęściowymi duetami-kantatami lirycznymi i rozwijał technikę polifoniczną swojego włosko-niemieckiego poprzednika.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Nuty na Agostino Steffani stronie Choral Public Domain Library (ChoralWiki)
First Listen: Cecilia Bartoli, 'Mission’ [online], National Public Radio, 23 września 2012 [dostęp 2012-09-29]. Nowa płyta Cecilii Bartoli z muzyką Agostino Steffani.