Agnoeci

Agnoeci – Grupa Wyznaniowa

Agnoeci (znani także jako agnoici lub ignorantami) to grupa wyznaniowa, która przyjmuje, że Bóg nie jest w pełni wszystkowiedzący i również ma zdolność uczenia się.

Nazwa tej grupy pochodzi od greckiego terminu agnoia, oznaczającego niewiedzę.

Określenie to dotyczyło różnych sekt, jednak pierwszą z nich była grupa uczniów Teofroniusza z Kapadocji z IV wieku. Głosił on, że Bóg nie posiada wszechwiedzy i również musi się uczyć. Jego wiedza o przyszłości kończyła się tam, gdzie zaczynała się wolna wola człowieka. Oznaczało to, że Bóg, jako nieskończenie mądry, może przewidywać przyszłe wydarzenia, jednak nie zna ich jako rzeczy dokonanej. Było to wyraźne zaprzeczenie idei nieskończonej wszechwiedzy Boga.

Agnoetami określano także odłam eutychian, którego założycielem był w VI wieku diakon Temistiusz z Aleksandrii. Twierdzili oni, że Jezus Chrystus nie miał pełnej wiedzy o tym, co miało nastąpić, a co najważniejsze, nie znał daty Sądu Ostatecznego. Chociaż dopuszczali możliwość, że jako Bóg mógł znać tę datę, to będąc człowiekiem, nie miał prawa jej znać. Z podobnymi przekonaniami występowali również nieliczni pustelnicy żyjący w rejonie Jerozolimy w Palestynie.

Agnoeci swoje przekonania opierali głównie na dwóch fragmentach z Pisma Świętego. Pierwszy z nich brzmi: „Lecz o dniu owym lub godzinie nikt nie wie, ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko Ojciec” (Mk 13, 32). Na tym fragmencie opierali się także wyznawcy socynianizmu, którzy zaprzeczali boskości Chrystusa. Drugi fragment pochodzi z Ewangelii św. Łukasza (2, 52): „Jezus zaś czynił postępy w mądrości, w latach i w łasce u Boga i ludzi”. Agnoeci uważali zatem, że mądrość Jezusa była nabyta.

Na wszystkie te argumenty zdecydowanie sprzeciwiali się Ojcowie Kościoła, którzy twierdzili, że są one wynikiem dosłownej (literalnej) interpretacji cytowanych wersetów, gdzie litera zabija ducha.