Agnieszka de Courtenay (ur. 1136, zm. 1184) była pierwszą żoną Amalryka, hrabiego Jafy i Aszkelonu, który później został królem Jerozolimy. Była matką Sybilli Jerozolimskiej oraz Baldwina IV.
Rodzina
Agnieszka była córką Joscelina II, hrabiego Edessy, pochodzącego z wpływowego rodu de Courtenay, oraz jego żony Beatrycze. Swoje dzieciństwo spędziła w Edessie, jednak po upadku hrabstwa w 1151 roku, jej matka przeniosła się z dziećmi do Jerozolimy. Jej pierwszy mąż, Renald z Maraszu, zginął w bitwie pod Inab w 1149 roku, gdy Agnieszka miała jeszcze niecałe 15 lat. Z tego małżeństwa nie doczekała się potomstwa, a po śmierci męża jej reputacja nie była zbyt dobra.
Małżeństwo z Amalrykiem
Około 1158 roku Agnieszka poślubiła Amalryka, brata króla Baldwina III. W 1162 roku, gdy Amalryk został wybrany na króla Jerozolimy, patriarcha Amalryk z Nesle oraz baronowie zgodzili się na jego koronację, pod warunkiem unieważnienia małżeństwa z Agnieszką. Powodem były nie tylko jej kontrowersyjne zachowanie, ale także zbyt bliski stopień pokrewieństwa z królem (prababka Amalryka, Melisanda z Montlhéry, i prababka Agnieszki, Elżbieta z Montlhéry, były siostrami). Z tego powodu później chorobę Baldwina IV tłumaczono jako karę za kazirodczy związek jego rodziców. Z Amalrykiem Agnieszka miała troje dzieci: Sybillę, Baldwina oraz Alix (Alicję), która zmarła w dzieciństwie. Amalryk zgodził się na rozwód z Agnieszką, akceptując prawa Sybilli i Baldwina do sukcesji. Następnie ożenił się z Marią Komneną.
Kolejne małżeństwa
Dwa kolejne małżeństwa Agnieszki również były krótkotrwałe – Hugo z Ibelinu zmarł kilka lat po ślubie, a Renald z Sydonu, podobnie jak Amalryk, doprowadził do unieważnienia małżeństwa z powodu zbyt bliskiego pokrewieństwa z żoną. Z żadnym z nich nie miała dzieci.
Wpływy Agnieszki na dworze królewskim
Agnieszka zdobyła znaczną pozycję na dworze jerozolimskim za panowania Baldwina IV. Od początku należała do stronnictwa swojego brata, Joscelina III, oraz templariuszy. Choć nie pozwolono jej na wychowywanie swoich dzieci, często ingerowała w ich życie. To ona przyczyniła się do małżeństwa Sybilli z Gwidonem de Lusignan, a w 1183 roku poparła pomysł przekazania Gwidonowi władzy regencyjnej.