Agnes Tilney (urodzona około 1477, zmarła w 1545) była angielską arystokratką, pełniącą funkcję księżnej Norfolk w latach 1514-1524 jako druga małżonka Thomasa Howarda.
Życiorys
Była córką Hugh Tilneya oraz Elizabeth Tailboys. 8 listopada 1497 roku zawarła związek małżeński z Thomasem Howardem, hrabią Surrey. Jej mąż był najstarszym synem i dziedzicem Johna Howarda, 1. księcia Norfolk. Agnes była jego drugą żoną, a ponieważ jego pierwsza żona również pochodziła z rodziny Tilney, do zawarcia nowego małżeństwa potrzebna była dyspensa. Howardowie, walcząc po stronie Ryszarda III w bitwie pod Bosworth, musieli stopniowo odbudować swoje wpływy na dworze królewskim Henryka VII.
W 1514 roku jej mąż otrzymał tytuł 2. księcia Norfolk. Od momentu ślubu Agnes aktywnie uczestniczyła w królewskich ceremoniach. W 1516 roku została jedną z matek chrzestnych Marii I Tudor. W 1533 roku trzymała tren podczas koronacji Anny Boleyn, wnuczki jej męża, a następnie została matką chrzestną Elżbiety I.
W 1524 roku Agnes owdowiała; od tej pory była określana jako księżna-wdowa Norfolk. Tytuł księcia Norfolk odziedziczył najstarszy syn jej zmarłego męża z pierwszego małżeństwa, Thomas.
Agnes była osobą o silnej osobowości, a od około 1534 roku uznawana była za najważniejszą matronę w Anglii. Posiadała dwór w Horsham w hrabstwie Sussex i mieszkała w Lambeth. W tej rezydencji dorastały osierocone dzieci jej krewnych, w tym bratanica jej przyrodniego syna Thomasa, Katarzyna Howard. Księżna najprawdopodobniej nie zwracała szczególnej uwagi na zachowanie swoich podopiecznych, co doprowadziło do bliskiej relacji Katarzyny z Francisem Derehamem. Inne źródła sugerują, że księżna-wdowa była osobą odpowiedzialną, dlatego zadecydowano o powierzeniu jej około 100 opuszczonych dzieci.
W 1540 roku, przy wsparciu wuja, Katarzyna trafiła na dwór królewski i zdobyła uwagę Henryka VIII, który poślubił ją w lipcu 1540 roku. Na skutek namowy Agnes, królowa w sierpniu 1541 roku mianowała Francisa Derehama swoim sekretarzem. Pod koniec 1541 roku ujawniono romans królowej z Thomasem Culpeperem, a w trakcie śledztwa odkryto również przeszłość Katarzyny Howard.
6 listopada 1541 roku księżna rozmawiała z Thomasem Howardem, swoim pasierbem, z której wynikało, że Katarzynie nie grozi niebezpieczeństwo. Agnes argumentowała, że jeśli cokolwiek miało miejsca pomiędzy Katarzyną a Francisem, to działo się to przed królewskim ślubem i nikt nie powinien za to ponosić konsekwencji.
8 grudnia 1541 roku w Tower osadzono najstarszego syna Agnes, Williama, oraz jego żonę. 9 grudnia 1541 roku aresztowano samą Agnes oraz jedną z jej córek, Catherine. Wśród aresztowanych znaleźli się także niektórzy pasierbowie księżnej oraz ich żony. Powodem aresztowania Agnes i jej rodziny było zatajenie zdrady, której dopuściła się królowa. 22 grudnia 1541 roku Agnes i jej najbliżsi zostali uznani za winnych nieujawnienia zdrady Katarzyny Howard oraz podżegania do niej. Agnes skazano na więzienie oraz konfiskatę majątku.
Królową Katarzynę oraz jej dwóch kochanków stracono. Agnes została uwolniona w maju 1542 roku, a zmarła trzy lata później.
Z małżeństwa z Thomasem Howardem urodziła co najmniej 11 dzieci, z których 6 dożyło dorosłości:
- William Howard, 1. baron Howard Effingham
- Thomas Howard, który zmarł w 1537 roku w Tower (więziony za romans z siostrzenicą króla, Margaret Douglas)
- Dorothy Howard, zmarła przed 1547 rokiem
- Anne Howard (urodzona około 1498 – zmarła w 1559)
- Catherine Howard (urodzona około 1510 – zmarła w 1554)
- Elizabeth Howard
Przypisy
Bibliografia
Joanna Denny: Katherine Howard – Tudor Conspiracy, portret, Londyn 2005