Agnieszka Dauksza

Agnieszka Dauksza (urodzona w 1988 roku w Gdańsku) to polska literaturoznawczyni specjalizująca się w antropologii kulturowej, a także nauczycielka akademicka na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz pisarka.

Życiorys

Agnieszka Dauksza ukończyła studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej praca magisterska koncentrowała się na kulturowych aspektach emancypacji kobiet oraz relacjach damsko-męskich w przestrzeni publicznej, jak również ich przedstawieniu w literaturze przełomu XIX i XX wieku. W 2017 roku uzyskała stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie literaturoznawstwa (specjalność: antropologia kulturowa) na podstawie rozprawy pt. „Afekt w literaturze i teorii modernizmu”. Aktualnie pracuje jako adiunkt w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych na Wydziale Polonistyki UJ. Jej zainteresowania naukowe obejmują kulturę nowoczesności, ze szczególnym uwzględnieniem europejskiego modernizmu. Prowadzi zajęcia z kulturowej teorii literatury, wiedzy o sztuce, badań afektywnych oraz literatury międzywojennej. W latach 2010, 2011 i 2015 zdobyła stypendia MNiSW, a w 2016 roku stypendium MKiDN. W 2015 roku otrzymała również stypendium START Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, przyznawane młodym wybitnym naukowcom.

Jej książka wydana w 2016 roku, „Klub Auschwitz i inne kluby. Rwane opowieści przeżywców”, przyniosła jej w 2017 roku Nagrodę Newsweeka im. Teresy Torańskiej za najlepszą książkę. „Klub Auschwitz” to analiza serii wywiadów z więźniami obozów koncentracyjnych, skupiająca się na pamięci, polskim doświadczeniu wojny i relacjach polsko-żydowskich. W 2018 roku Dauksza została finalistką Nagród Naukowych „Polityki” w kategorii nauk humanistycznych. W 2019 roku opublikowała biografię malarki i rzeźbiarki Marii Jaremy pt. „Jaremianka. Biografia”, która w październiku tego samego roku została uznana za Krakowską Książkę Miesiąca, a w 2020 roku zdobyła nominację do Nagrody Literackiej „Nike” (i znalazła się w finale tej Nagrody), a także przyniosła jej Nagrodę Literacką dla Autorki „Gryfia”.

Agnieszka Dauksza jest członkinią redakcji czasopism naukowych z zakresu literaturoznawstwa, takich jak „Zagadnienia Rodzajów Literackich” oraz „Teksty Drugie”.

Publicacje

Do tej pory opublikowała ponad 60 artykułów, między innymi w takich czasopismach jak „Teksty Drugie”, „Didaskalia”, „Pamiętnik Literacki”, miesięcznik „Znak” oraz „Wielogłos”.

Książki

  • Kobiety na drodze. Doświadczenie przestrzeni publicznej w literaturze przełomu XIX i XX wieku, Wydawnictwo „Universitas”, Kraków 2013. ISBN 97883-242-2325-1,
  • Klub Auschwitz i inne kluby. Rwane opowieści przeżywców, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2016. ISBN 978-83-745-3414-7,
  • Afektywny modernizm. Nowoczesna literatura polska w interpretacji relacyjnej, IBL PAN, Warszawa 2017. ISBN 978-83-658-3220-7,
  • Jaremianka. Biografia, Wydawnictwo Znak, Kraków 2019. ISBN 978-83-240-5817-4,
  • Ludzie nieznaczni. Taktyki przetrwania, Wydawnictwo Karakter oraz Słowo/obraz terytoria, 2024. ISBN 978-83-68059-48-9 (Karakter), ISBN 978-83-8325-160-8 (słowo/obraz terytoria).

Współredakcja

  • Kultura afektu. Humanistyka po zwrocie afektywnym, red. R. Nycz, A. Łebkowska i A. Dauksza, IBL PAN, Warszawa 2015. ISBN 978-83-64703-31-7.
  • Nowa humanistyka. Zajmowanie pozycji, negocjowanie autonomii, red. P. Czapliński, R. Nycz, D. Antonik, J. Bednarek, A. Dauksza, J. Misun, IBL PAN, Warszawa 2017. ISBN 978-83-65832-58-0.
  • Świadek: jak się staje, czym jest?, red. A. Dauksza, K. Koprowska, IBL PAN, Warszawa 2019. ISBN 978-83-66448-05-6.

Nagrody i nominacje

  • 2017: Nagroda Newsweeka im. Teresy Torańskiej za najlepszą książkę („Klub Auschwitz i inne kluby. Rwane opowieści przeżywców”).
  • 2018: Nagrody Naukowe „Polityki” – finalistka w kategorii nauk humanistycznych.
  • październik 2019: Krakowska Książka Miesiąca – „Jaremianka. Biografia”.
  • 2020: finał Nagrody Literackiej „Nike” za 2019 rok za „Jaremianka. Biografia”.
  • 2020: Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO – laureatka.
  • 2020: Górnośląska Nagroda Literacka „Juliusz” za biografię „Jaremianka”.
  • 2020: Gryfia – Ogólnopolska Nagroda Literacka dla Autorki, przyznawana przez „Kurier Szczeciński”, za biografię „Jaremianka”.

Inne

  • Film „Płaszów. Odkrywka” (Kraków 2013, współautorstwo z Szymonem Maliborskim).
  • Projekt „Krakowskie sny Amona Götha” (wraz z Szymonem Maliborskim, zaprezentowany podczas ArtBoom Festival w Krakowie w 2013).

Przypisy