Agnieszka Baranowska

Agnieszka Baranowska (urodzona 16 kwietnia 1819 roku w Gostkowie koło Łęczycy, zmarła w 1890 roku w Poznaniu) była polską dramaturg i poetką.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie ziemiańskiej, w której nazwisko brzmiało Lipski. Od 1825 roku mieszkała w Wielkim Księstwie Poznańskim. Po śmierci swojego męża, Stanisława Baranowskiego, który był oficerem powstania listopadowego oraz właścicielem Marszewa, sama przejęła zarząd nad majątkiem. Utrzymywała relacje z literatami-emigrantami, goszcząc ich w swoim dworku; wśród nich byli m.in. Karol Baliński, Teofil Lenartowicz oraz Franciszek Bronisław Mickiewicz. Współpracowała także z Ewarystem Estkowskim, który przebywał w Broniszewicach. Jej córka, Aniela, wyszła za mąż za Edmunda Taczanowskiego. Często odwiedzała również Broniszewice. Angażowała się w organizację wydarzeń kulturalnych w regionie pleszewskim, współpracując z animatorami kultury, takimi jak Florentyn Lisiecki, małżeństwo Zabłockich z Pleszewa oraz Teodor Mukułowski z Kotlin. Brała udział w wielu przedsięwzięciach charytatywnych, takich jak Towarzystwo Pomocy Naukowej dla Dziewcząt czy organizowanie wycieczek dla dzieci ze szkół pleszewskich w Marszewie. Organizowała także bale i różnorodne imprezy kulturalne, w tym teatr amatorski oraz koncerty.

Jest autorką kilku sztuk teatralnych, które były wystawiane w Pleszewie przez teatry zawodowe i amatorskie, prawdopodobnie z inspiracji Stanisława Sczanieckiego z Karmina. Wśród jej dzieł znajduje się m.in. „Starosta kościański”. W oczach współczesnych była postrzegana jako „utalentowana i szanowana obywatelka oraz matrona powiatu pleszewskiego”. Napisała wiele popularnych wierszy, w tym utwory poświęcone Adamowi Mickiewiczowi. W jej dorobku znajdują się także dramaty, takie jak „Starżowie”, „Dramat z pierwszych chwil dziejowych Polski” (1880) oraz „Zamek w Gołuchowie” (wystawiony w 1904 roku). Jej utwory były publikowane głównie w prasie kobiecej, takiej jak „Lech” oraz „Dwutygodnik dla Kobiet”, gdzie uwydatniała tematykę patriotyczną. W swojej twórczości często sięgała po motywy zaczerpnięte z wielkopolskich podań i legend.

Bibliografia

Magdalena Piotrowska, Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej – ziemi kaliskiej, t. 1, Kalisz 1998

Literatura uzupełniająca

Andrzej Wojtkowski, w: Polski Słownik Biograficzny, T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 275. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0.

Linki zewnętrzne

Dzieła Agnieszki Baranowskiej w bibliotece Polona