Aglomeracja szczecińska

Aglomeracja Szczecińska

Aglomeracja szczecińska to obszar aglomeracji monocentrycznej, który powstał wokół stolicy województwa zachodniopomorskiego – Szczecina. Jest to największy tego typu teren na północno-zachodnim krańcu Polski.

Zgodnie z danymi programów ESPON, w 2002 roku w obszarze funkcjonalnym Szczecina (FUA, ang. Functional Urban Area) mieszkało 610 tysięcy ludzi.

Definicje, charakterystyka, zasięg terytorialny aglomeracji szczecińskiej

Granice aglomeracji szczecińskiej są definiowane na różne sposoby. Często jest ona utożsamiana ze Szczecińskim Obszarem Metropolitalnym.

Aglomeracja szczecińska tworzy złożony układ urbanistyczny składający się z dwóch głównych elementów, które funkcjonują w stałej symbiozie: dużego miasta, które pełni rolę centralnego ośrodka, oraz szeregu mniejszych miast i jednostek osadniczych.

Aglomeracja szczecińska jest uważana za rozwiniętą w Polsce, ponieważ pełni istotne funkcje zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym. Stanowi ważny węzeł transportowy, centrum gospodarki morskiej, posiada przemysł energetyczny i chemiczny, a także jest kluczowym ośrodkiem szkolnictwa wyższego.

Obszary aglomeracji szczecińskiej oraz tereny bezpośrednio do niej przylegające gromadzą znaczną część walorów środowiska naturalnego, co jest wynikiem specyficznego położenia nad Odrą, jeziorem Dąbie w Dolinie Dolnej Odry, Zalewem Szczecińskim, Puszczą Wkrzańską oraz Morzem Bałtyckim. To wszystko stanowi podstawy dla rozwoju turystyki w tym regionie.

Skład aglomeracji szczecińskiej według Planu zagospodarowania przestrzennego województwa zachodniopomorskiego

Zgodnie z Planem zagospodarowania przestrzennego województwa zachodniopomorskiego, aglomeracja szczecińska to obszar o intensywnej urbanizacji, będący centrum administracyjno-gospodarczym oraz kulturalnym. Jest to obszar węzłowy intensywnego rozwoju i przekształceń przestrzennych, obejmujący miasta takie jak Szczecin, Świnoujście, Stargard, Gryfino, Goleniów oraz Police. Do strefy podmiejskiej intensywnego rozwoju zalicza się również gminy: Kołbaskowo, Dobra Szczecińska, Police, Stargard, Gryfino i Goleniów.

Mapa dołączona do Planu wskazuje na obecność w Szczecińskim Obszarze Metropolitalnym także gmin Nowe Warpno, Kobylanka i Stare Czarnowo.

Skład aglomeracji szczecińskiej według Koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju

Zgodnie z mapą w Koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju, w skład Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego wchodzą:

miasto Szczecin, powiaty goleniowski i policki w całości;
z powiatu stargardzkiego: miasto Stargard, gmina Kobylanka;
z powiatu gryfińskiego: gmina miejsko-wiejska Gryfino, gminy Stare Czarnowo, Widuchowa, Banie;
z powiatu pyrzyckiego: gminy Bielice i Kozielice.

Skład aglomeracji szczecińskiej według Porozumienia partnerskiego w sprawie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego

Zgodnie z Porozumieniem partnerskim w sprawie Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, w jego skład wchodzą:

miasta: Szczecin i Stargard;
powiaty: stargardzki, policki, gryfiński;
gminy: Police, Goleniów, Gryfino, Stargard, Kołbaskowo, Dobra, Kobylanka, Stare Czarnowo, Nowe Warpno.

Skład aglomeracji szczecińskiej według Unii Metropolii Polskich

Zgodnie z danymi Unii Metropolii Polskich, do Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego zalicza się:

miasta Szczecin i Świnoujście;
powiaty goleniowski, gryfiński, kamieński i policki.

W tych granicach wyodrębnia się tzw. obszar intensywnie zurbanizowany, który obejmuje:

miasta Szczecin i Świnoujście;
powiat policki w całości;
z powiatu goleniowskiego: gmina miejsko-wiejska Goleniów;
z powiatu gryfińskiego: gmina miejsko-wiejska Gryfino oraz gmina Stare Czarnowo.

Skład aglomeracji szczecińskiej według Swianiewicza

Według Swianiewicza i Klimskiej, największe miasta w aglomeracji to:

Szczecin – ludność: 407 tys. Powierzchnia: 301 km²
Stargard – ludność: 70 tys. Powierzchnia: 48 km²
Świnoujście – ludność: 41 tys. Powierzchnia: 197,23 km²
Police – ludność: 34 tys. Powierzchnia: 37 km²
Goleniów – ludność: 22 tys. Powierzchnia: 12 km²
Gryfino – ludność: 21 tys. Powierzchnia: 9,58 km²

W skład aglomeracji wchodzą także gminy:

z powiatu gryfińskiego:

gmina Gryfino bez miasta – ludność: 10 tys. Powierzchnia: 244 km²
gmina Stare Czarnowo – ludność: 3,8 tys. Powierzchnia: 153,17 km²

z powiatu stargardzkiego:

gmina Stargard – ludność: 11 tys. Powierzchnia: 318,47 km²
gmina Kobylanka – ludność: 5,5 tys. Powierzchnia: 122,05 km²

z powiatu goleniowskiego:

gmina Goleniów bez miasta – ludność: 10 tys. Powierzchnia: 431 km²
gmina Stepnica – ludność: 4,5 tys. Powierzchnia: 294,16 km²

z powiatu police:

gmina Police bez miasta – ludność: 7,5 tys. Powierzchnia: 214,5 km²
gmina Nowe Warpno – ludność: 1,5 tys. Powierzchnia: 197,07 km²
gmina Dobra – ludność: 11,7 tys. Powierzchnia: 110,27 km²
gmina Kołbaskowo – ludność: 8 tys. Powierzchnia: 105,40 km²

Skład aglomeracji szczecińskiej wraz z przygranicznymi niemieckimi miejscowościami

Aglomeracja szczecińska może być także liczona w połączeniu z przygranicznymi niemieckimi miejscowościami, w których osiedliło się wielu Polaków dojeżdżających do pracy w Szczecinie (okolice miasta Pasewalk, powiat Vorpommern-Greifswald) oraz Niemców korzystających z oferty handlowej Szczecina. W takim przypadku liczba mieszkańców aglomeracji jest większa. Obszar ten jest połączony stałą komunikacją autobusową – linią 705 (Szczecin – Bismark-Löcknitz – Rossow-Polzow – Pasewalk).

W obrębie powiatu Vorpommern-Greifswald znajdują się:

Amt Löcknitz-Penkun – ludność: 11.211 tys. Powierzchnia: 428,4 km²
Amt Am Stettiner Haff – ludność: 12.324 tys. Powierzchnia: 434,8 km²
Ueckermünde – ludność: 10.387 tys. Powierzchnia: 84,69 km²
Pasewalk – ludność: 11.699 tys. Powierzchnia: 54,99 km²
Amt Uecker-Randow-Tal – ludność: 8.240 tys. Powierzchnia: 289,7 km²

Gospodarka

Główne przedsiębiorstwa, porty i stocznie aglomeracji:

Transport

Najistotniejszymi ciągami komunikacyjnymi w aglomeracji są autostrada A6 Szczecin-Berlin, która jednocześnie pełni funkcję obwodnicy Szczecina, oraz droga ekspresowa S3, przy których powstają Parki Przemysłowe (Gryfiński, Goleniowski). Dodatkowo, droga ekspresowa S10 łączy Szczecin ze Stargardem.

W Szczecinie, Stargardzie, Świnoujściu oraz Policach funkcjonuje rozbudowana sieć komunikacji miejskiej. Połączenia kolejowe między stolicą regionu a Stargardem, Świnoujściem, Goleniowem oraz Gryfinem również odgrywają ważną rolę.

W pobliżu Goleniów znajduje się port lotniczy Szczecin-Goleniów.