Aglomeracja kalisko-ostrowska
Aglomeracja kalisko-ostrowska to agglomeracja bicentryczna zlokalizowana w południowo-wschodniej części województwa wielkopolskiego, na obszarze Wysoczyzny Kaliskiej.
W zależności od przyjętych definicji i kryteriów delimityzacji, liczba mieszkańców aglomeracji waha się od 318,4 tys. do 409,3 tys. osób.
Głównymi miastami w tej aglomeracji są Kalisz oraz Ostrów Wielkopolski, które pełnią rolę ośrodków usługowo-przemysłowych, oferując usługi z wyższym poziomem w dziedzinie kultury, edukacji wyższej oraz ochrony zdrowia, a także pełniąc funkcje gospodarcze. Pozostałe miejscowości w aglomeracji to Koźminek, Nowe Skalmierzyce, Odolanów, Opatówek, Pleszew oraz Raszków.
W aglomeracji dominują gałęzie przemysłu, takie jak przemysł spożywczy oraz włókienniczy i odzieżowy.
Miasta centralne aglomeracji są również kluczowymi ośrodkami przemysłowymi w ramach Kaliskiego Okręgu Przemysłowego.
Koncepcje aglomeracji kalisko-ostrowskiej
Koncepcja WBPP w Poznaniu
W 2010 roku Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego w Poznaniu przedstawiło koncepcję aglomeracji kalisko-ostrowskiej w planie zagospodarowania przestrzennego województwa. Obejmuje ona 15 gmin, z głównymi ośrodkami w Kaliszu i Ostrowie Wlkp.
Aglomeracja ta rozciąga się na powierzchni 1873 km² i zamieszkiwana jest przez 318 tys. osób.
Inne koncepcje
Istnieją również inne propozycje dotyczące aglomeracji, obszarów funkcjonalnych oraz zespołu miejskiego Kalisza i Ostrowa Wlkp.:
- Zgodnie z programem ESPON, w 2002 roku obszar funkcjonalny Kalisza (FUA, ang. Functional Urban Area) zamieszkiwało 134 tys. osób.
- Zgodnie z programem ESPON, w 2002 roku obszar funkcjonalny Ostrowa Wlkp. (FUA, ang. Functional Urban Area) zamieszkiwało 127 tys. osób.
- Według danych Eurostat z 2001 roku (LUZ Kalisz, ang. Larger Urban Zone) liczba mieszkańców wynosiła 409 544, a obszar wynosił 3 102,35 km².
- Według Eurostat w 2004 roku (LUZ Kalisz, ang. Larger Urban Zone) liczba mieszkańców wynosiła 409 307, przy tym samym obszarze 3 102,35 km².
Historia
Już w latach 30. XX wieku obszar Kalisza charakteryzował się wysoką gęstością zaludnienia; pomimo zniszczeń w 1914 roku, miasto szybko odbudowywało swoją populację. W 1926 roku gęstość ludności wynosiła 7746 os./km², co uplasowało Kalisz na trzecim miejscu w kraju, zaraz po Warszawie i Łodzi.
Formowanie się zespołu miejskiego Kalisza miało miejsce pod koniec lat 70. XX wieku, kiedy po utworzeniu województwa kaliskiego w 1975 roku, nastąpił dynamiczny rozwój Ostrowa Wlkp. Określono wówczas główne pasmo urbanizacyjne aglomeracji (Kalisz–Nowe Skalmierzyce–Ostrów Wlkp., znane jako KOS), a aglomeracja zyskała status ośrodka wzrostu o znaczeniu krajowym w systemie osadniczym kraju.
Współpraca samorządów
W dniu 19 lutego 2008 roku, w Sali Recepcyjnej ratusza w Kaliszu, 22 przedstawicieli samorządów lokalnych podpisało oficjalne Porozumienie o współpracy pomiędzy samorządami aglomeracji kalisko-ostrowskiej.
Porozumienie to obejmuje obszar 20 gmin: Kalisz, 11 gmin powiatu kaliskiego oraz 8 gmin powiatu ostrowskiego.
W dniu 1 stycznia 2022 do Stowarzyszenia Aglomeracja Kalisko-Ostrowska przystąpiło Miasto i Gmina Pleszew.