Aglaja (roślina)

Aglaja (Aglaia Loureiro)

Rodzaj roślin należący do rodziny meliowatych (Meliaceae), który obejmuje około 120 gatunków występujących w południowo-wschodniej Azji, północnej Australii oraz na wyspach zachodniego Pacyfiku. Wiele z tych gatunków ma istotne znaczenie użytkowe. Osnówka nasion (np. gatunki A. edulis, A. exstipulata, A. korthalsii, A. sexipetala) jest jadalna, męskie kwiaty A. odorata są wykorzystywane do aromatyzowania napojów i pościeli, a sama roślina jest hodowana jako ozdobna. Ponadto, wiele gatunków pozyskiwanych jest dla ich drewna. W obrębie tego rodzaju stwierdzono około 50 zidentyfikowanych związków zawierających szkielet cyclopentatetrahydrobenzofuranu (ang.: rocaglate i rocaglamide derivatives, flavaglines). Te związki, odkryte w 1982 roku, wykazują działanie przeciwnowotworowe oraz toksyczne dla niektórych organizmów.

Morfologia

Pokrój

Drzewa i krzewy charakteryzujące się chropowatymi lub omszonymi młodymi pędami.

Liście

Liście są skrętoległe, czasami wydają się naprzeciwległe. Mają układ nieparzystopierzasty, trójlistkowy, a rzadziej są pojedyncze. Przylistki mają krawędzie całobrzegie.

Kwiaty

Rośliny są dwupienne. Kwiaty są drobne, kuliste i rosną w wiechach w kąt liści. Kielich składa się z 3–5 działek, które są głęboko lub płytko wcięte. Płatki są krótkie i występują w liczbie od 3 do 5. Pręciki są w takiej samej lub większej liczbie, zrośnięte w rurkę o jajowatym lub kulistym kształcie, która na szczycie jest zagięta do środka. Zalążnia składa się z 1 do 3, rzadko 4 komór, a w każdej z nich znajduje się 1 lub 2 zalążki, z których w danej komorze rozwija się maksymalnie 1. Szyjka słupka jest krótka lub może być nieobecna, a znamię ma kształt jajowaty lub kulisty.

Owoce

Owoce to jagody o włóknistej owocni, która zazwyczaj zawiera naturalny lateks. Nasiona są pojedyncze, często otoczone mięsistą osnówką.

Systematyka

Rodzaj w klasyfikacji według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009 roku) należy do rodziny meliowatych (Meliaceae) w rzędzie mydleńcowców (Sapindales), w obrębie kladu różowych roślin okrytonasiennych.