Agim H. Ramadani
Agim H. Ramadani, znany również jako Katana (urodzony 3 maja 1963 w Žegrze, zmarł 11 kwietnia 1999 w Košare) – był artystą pochodzącym z Jugosławii i Kosowa, żołnierzem Jugosłowiańskiej Armii Ludowej oraz Armii Wyzwolenia Kosowa, a także bohaterem Kosowa.
Życiorys
Ramadani ukończył szkołę podstawową w swojej rodzinnej miejscowości Žegrze oraz szkołę średnią w Gnjilanem. W trakcie nauki w szkole średniej w 1981 roku wziął udział w ogólnopolskim proteście, co doprowadziło do jego wydalenia oraz skazania na dwa miesiące pozbawienia wolności. Po odbyciu kary, pozwolono mu na dokończenie nauki, a następnie zapisał się na Akademię Wojskową w Zagrzebiu, gdzie uzyskał tytuł inżyniera ruchu lądowego. Po ukończeniu akademii wstąpił do Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, gdzie awansował na stanowisko oficera. W 1991 roku, na początku wojny w Chorwacji, zdezerterował z armii.
Pod koniec grudnia 1992 roku Ramadani wyjechał z rodziną do Szwajcarii, gdzie rozpoczął działalność artystyczną pod pseudonimem Katana jako poeta i malarz. Został także dyrektorem Albańskiego Centrum Kultury w Zurychu. W tym czasie ugruntował swoje poglądy na temat niepodległości Kosowa, twierdząc, że kraj powinien ją zdobyć poprzez działania zbrojne. W 1998 roku został uhonorowany tytułem honorowego członka Europejskiej Akademii Nauk i Sztuk Pięknych. W sierpniu tego samego roku napisał wiersz pt. Diçka e nemur para bjeshkëve (1998).
24 czerwca 1998 roku Ramadani powrócił do Kosowa i dołączył do UÇK. Na początku był odpowiedzialny za rozminowywanie terenów przygranicznych z Albanią, aby umożliwić bezpieczne przekroczenie granicy przez albańską ludność cywilną. Później został dowódcą 138. Brygady. 13 lipca tego samego roku z jego inicjatywy powstała interwencyjna grupa Kobra, która brała udział w wielu działaniach operacyjnych:
- 18 lipca wojska jugosłowiańskie ostrzelały wieś Jasić, jednak dzięki przygotowaniom mieszkańców nie było ofiar wśród ludności kosowskiej.
- 25 lipca jugosłowiańskie siły zaatakowały miejscowość Junik, do której Ramadani przybył następnego dnia, aby wzmocnić obronę. Atak został odparty, a w wyniku walki zginęło trzech żołnierzy kosowskich (Avdyl Jasiqi, Arif Gjoci, Shkelzen Gacaferri), podczas gdy straty po stronie jugosłowiańskiej wyniosły dziewięciu żołnierzy, w tym majora, przy którym znaleziono plan działania i mapę topograficzną.
- 4 sierpnia przeprowadzono atak na wojska jugosłowiańskie w jednej z wiosek, co doprowadziło do zgonu 13 żołnierzy jugosłowiańskich oraz zniszczenia 110 ciężarówek, bez strat po stronie kosowskiej.
- 14 sierpnia z ewakuowano albańską ludność cywilną z regionu Junika oraz rozminowano drogi przeznaczone do ewakuacji.
- 15 sierpnia przeprowadzono akcję pod kryptonimem Shqiponja, w ramach której ośmiu żołnierzy UÇK zaatakowało jeden z jugosłowiańskich komisariatów policji.
- 30 września zorganizowano operację Feniks, skierowaną przeciwko jugosłowiańskim funkcjonariuszom i siłom paramilitarnym. Operacja miała miejsce w Górach Junik i trwała od 11 do 14; zniszczono dwa samochody oraz jedną kompanię dowodzenia, a także skonfiskowano dużą ilość broni i dokumentacji dotyczącej zbrodni wojennych na albańskiej ludności cywilnej. Po stronie kosowskiej nie było żadnych strat.
9 listopada 1998 roku objął stanowisko szefa sztabu grupy operacyjnej GO3, utworzonej z trzech jednostek wojskowych, których dowódcą był Rrustem Berisha. Zginął 11 kwietnia 1999 roku w trakcie bitwy o Košare.
Upamiętnienie
Po śmierci Agima Ramadaniego jego imieniem nazwano 138. Brygadę Armii Wyzwolenia Kosowa, którą dowodził. Na jego cześć wzniesiono pomniki w jego rodzinnej Žegrze oraz w Gnjilanem. Został uhonorowany tytułem bohatera Kosowa.
W jego hołdzie nazwano wiele placów, ulic oraz instytucji w Kosowie, w tym jedną z ulic w Prisztinie.
W 2008 roku powstały dwa utwory literackie poświęcone Agimowi Ramadaniemu: Nesër është ditë lindjeje autorstwa Sabita Rrustemiego oraz Pran Agimit Islama Sadikiego.
W listopadzie 2012 roku na Uniwersytecie Sztuk w Tiranie zorganizowano wystawę obrazów Agima Ramadaniego.
Życie prywatne
Agim Ramadani był żonaty z Shukri i miał troje dzieci: Jetonę, Edona oraz Lorinę.