Agim Çeku (urodzony 20 października 1960 roku w Peciu) pełnił funkcję premiera Kosowa od 10 marca 2006 do 9 stycznia 2008.
Wojna w Chorwacji
Çeku rozpoczął swoją karierę jako wojskowy, zdobywając wykształcenie na Akademii Wojskowej w Belgradzie. Po jej ukończeniu wstąpił do Ludowego Wojska Jugosławii. W 1991 roku przeszedł do nowo utworzonej Armii Chorwackiej, która została sformowana po ogłoszeniu niepodległości przez ten kraj.
W trakcie wojny chorwacko-serbskiej brał udział w działaniach militarnych przeciw Jugosławii oraz Republice Serbskiej Krajiny, doznał ran podczas operacji Medak Pocket we wrześniu 1993 roku. Przyczynił się do przekształcenia chorwackiej doktryny oraz taktyki wojskowej, co miało kluczowe znaczenie dla sukcesu wojennego w 1995 roku. Za swoje zasługi podczas wojny został dziewięciokrotnie odznaczony przez państwo chorwackie i awansowany do stopnia brygadiera.
Wojna w Kosowie
W lutym 1999 roku opuścił chorwacką armię. Od połowy lat 90. nawiązał kontakty z Armią Wyzwolenia Kosowa (UCK). Kiedy w marcu 1999 roku wybuchła wojna w Kosowie, Çeku aktywnie wsparł UCK. W maju 1999 roku został mianowany szefem sztabu kosowskiej armii, co pozwoliło mu na zapewnienie odpowiedniej organizacji i struktury dla tej formacji. W końcowym etapie konfliktu z oddziałami serbskimi, Çeku był głównym łącznikiem pomiędzy NATO a Armią Wyzwolenia Kosowa.
Po zakończeniu działań wojennych w czerwcu 1999 roku, Çeku nadzorował demilitaryzację UCK oraz przekształcenie jej w Korpus Ochrony Kosowa, który miał być cywilną organizacją zajmującą się usuwaniem skutków walk i prowadzącą działania humanitarne. Celem Çeku było, aby korpus stał się podstawą dla przyszłej armii niepodległego Kosowa. Nadzór nad transformacją UCK w pokojowy korpus był dużym wyzwaniem i nie zawsze przebiegał prawidłowo, co uwidoczniło się na przykład w przypadku zaangażowania sił kosowskich w pomoc Albańczykom podczas wojny domowej w Macedonii w 2001 roku.
Po wojnie rząd serbski oskarżył Çeku o zbrodnie wojenne, jednak te zarzuty nigdy nie zostały potwierdzone przez społeczność międzynarodową. Na skutek inicjatywy sądu w Serbii, Çeku został na krótko zatrzymany w październiku 2003 roku w Słowenii oraz w marcu 2004 na Węgrzech, a także 23 czerwca 2009 roku na przejściu granicznym między Bułgarią a Macedonią z powodu listu gończego wydanego przez Interpol.
Premier
2 marca 2006 roku, po rezygnacji z funkcji premiera Bajrama Kosumiego, prezydent Fatmir Sejdiu powołał Çeku na jego następcę. 10 marca 2006 roku Çeku został wybrany na szefa rządu przez kosowskie zgromadzenie. Po zaprzysiężeniu zadeklarował, że jego celem jest osiągnięcie przez Kosowo pełnej niepodległości, przy jednoczesnym zapewnieniu praw i ochrony dla mniejszości serbskiej.
24 lipca 2006 roku w Wiedniu Çeku uczestniczył w spotkaniu liderów państw i rządów Serbii oraz Kosowa dotyczącego przyszłego statusu prowincji. W listopadzie 2007 roku wybory parlamentarne w Kosowie wygrała Demokratyczna Partia Kosowa, a jej lider Hashim Thaçi został nowym szefem rządu 9 stycznia 2008 roku.
Çeku jest żonaty z Chorwatką i ma troje dzieci. Rodzina mieszka w chorwackim Zadarze.
Przypisy