Ager publicus

Ager publicus w starożytnym Rzymie

Ager publicus (po łacinie oznaczający ziemię publiczną) to grunty, którymi zarządzało państwo w starożytnym Rzymie.

Według tradycji, inicjatorem ager publicus był Romulus, który przydzielił obywatelom Rzymu działki o powierzchni 2 jugerów (jednostka miary odpowiadająca późniejszej mordze), pozostawiając resztę terenów do wspólnej uprawy. Ager publicus obejmował ziemie zdobyte w wyniku wojny, zabrane zbuntowanym sojusznikom oraz tzw. „ziemie niczyje”. Część tych terenów została odebrana m.in. italskim miastom, które stanęły po stronie Hannibala (zobacz: wojny punickie).

Każdy obywatel miał prawo do korzystania z 500 jugerów (około 125 hektarów) ziemi publicznej. Jednak w drugiej połowie II wieku p.n.e. wielu zamożnych właścicieli ziemskich zajmowało znacznie większe obszary, podczas gdy liczne rzesze ubogich obywateli pozbawione były jakiejkolwiek ziemi. Ta sytuacja, prowadząca do poważnych napięć społecznych, miała zostać rozwiązana przez reformy Grakchów, które rozpoczęły się w 133 roku p.n.e.

Juliusz Cezar w 59 roku p.n.e. wprowadził na obszarze Kampanii dwie ustawy agrarne.

== Przypisy ==