Agatangel (patriarcha Konstantynopola)

Agatangel

Agatangel (urodzony w latach 60. XVIII wieku, zmarły w 1832 roku w Adrianopolu) był greckim biskupem prawosławnym, prawdopodobnie pochodzenia bułgarskiego, który pełnił funkcję patriarchy Konstantynopola w latach 1826–1830.

Życiorys

Agatangel pochodził z okolic Adrianopola. Według bizantynologa Iwana Sokołowa, mógł wywodzić się z rodziny lokalnych Słowian (Bułgarów). W młodości wstąpił do monasteru Iwiron na Athosie, gdzie został postrzyżony na mnicha. W 1800 roku był wspomniany jako duchowny w greckojęzycznej parafii prawosławnej w Moskwie. W 1815 roku przyjął chirotonię biskupią i został metropolitą Belgradu. W tej roli uczestniczył w Zgromadzeniu Narodowym w listopadzie 1817 roku, które ogłosiło Miłosza Obrenovicia księciem Serbii. Po tym wydarzeniu metropolita Agatangel zgodził się, aby protoprezbiterem soboru w Belgradzie został, zamiast Greka, kapłan pochodzenia serbskiego. Jako metropolita belgradzki, Agatangel sfinansował również stworzenie nowego ikonostasu do głównej cerkwi monasteru Ljubostinja oraz rozbudowę klasztorów Tuman i Kalenić.

Był jednym z najlepiej wykształconych greckich biskupów prawosławnych w swoim czasie, biegle władając językami bułgarskim, tureckim, francuskim i rosyjskim.

Podczas wojny o niepodległość Grecji. Patriarcha

W 1821 roku metropolita Agatangel został aresztowany przez Turków i uwięziony jako zakładnik w związku z trwającym powstaniem niepodległościowym Greków. Po czteroletnim uwięzieniu, nie wrócił do Belgradu, lecz w sierpniu 1825 roku objął katedrę chalcedońską. Rok później został patriarchą Konstantynopola, zastępując usuniętego i zesłanego Chryzanta.

Jako patriarcha, wydał kilka listów pasterskich dotyczących kwestii kanonicznych i społecznych, takich jak małżeństwo, chrzest, majątek cerkiewny, budowa szpitali oraz wyłączne prawo Patriarchatu Konstantynopolitańskiego do warzenia mira.

Po podpisaniu traktatu adrianopolskiego w 1829 roku, gdy władze osmańskie zaczęły prześladować ludność chrześcijańską, Agatangel wezwał Greków do zaprzestania walki zbrojnej. To wystąpienie zostało jednak bardzo negatywnie odebrane przez Greków, którzy oskarżyli go o kolaborację z Turkami i prowadzenie antynarodowej polityki. Zarzucano mu również, że skarżył się sułtanowi na niektórych biskupów oraz na znaczących przedstawicieli greckiej społeczności w Konstantynopolu, a także oskarżano o nieudolność w zarządzaniu Kościołem, przywłaszczenie majątku Kościoła oraz nieuzasadnione wtrącanie się w sprawy Patriarchatu Jerozolimskiego. W 1830 roku został usunięty z urzędu i zmuszony do wyjazdu do Adrianopola, gdzie zmarł dwa lata później.

Przypisy