Agaricus bresadolanus

Agaricus bresadolanus Bohus to gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae).

Systematyka i nazewnictwo

Klasyfikacja według Index Fungorum: Agaricus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Po raz pierwszy został opisany przez G. Bohusa w 1969 roku na Węgrzech. Jego synonimy to:

Morfologia

Kapelusz

Kapelusz jest mięsisty i gruby, osiągający średnicę od 4 do 6 (czasami do 12) cm. Na początku ma kształt kulisty, później staje się wypukły z lekko podwiniętym brzegiem, a na koniec jest płaski z spłaszczonym środkiem. Jego powierzchnia jest biała lub biaława, pokryta czarniawo-brązowymi dyskowymi łuskami, które często układają się w gwiaździsty wzór. Brzeg kapelusza jest włókienkowaty i blady, z lekkim brązowieniem.

Blaszki

Blaszki są dość gęste, bardzo nierówne i stosunkowo szerokie. Na początku mają jasno cielisto różowy kolor, później zmieniają się na bladoróżowo-fioletowobrązowe, a w końcu stają się ciemnobrązowe z jasnym brzegiem.

Trzon

Trzon jest mocny, o wysokości od 6 do 10 (czasami do 12) cm i grubości od 0,5 do 1,5 (czasami do 2) cm. Początkowo jest pełny, później staje się pusty, o cylindrycznym kształcie, często z bulwiastą nasadą i białymi sznurami grzybowymi wyrastającymi z jej podstawy. Powierzchnia trzonu jest początkowo biała i gładka, a w kierunku podstawy zmienia kolor na jasnobrązowy, czasami z różowawym odcieniem powyżej pierścienia oraz łuskowato-włóknista poniżej. Pierścień jest błoniasty, niewielki, osiągający wysokość 4–5 mm, cienki, biały i jedwabisty, kruchy oraz nietrwały, z prążkowaną górną powierzchnią.

Miąższ

Miąższ jest biały, w górnej części kapelusza z brudno różowawo-brązowym odcieniem, a u nasady trzonu blado pomarańczowo-różowy. Smak jest łagodny lub neutralny.

Cechy mikroskopowe

Bazydiospory mają owalny lub elipsoidalny kształt o wymiarach 7–8 × 4–5 µm. Podstawki są czterozarodnikowe, osiągające wymiary 25–30 × 7,5–8,5 µm. Cystydy mają kształt maczugowaty lub cylindryczny, wygięte, mniej lub bardziej septowane, o wymiarach 40–50 × 8–15 µm.

Występowanie i siedlisko

Gatunek ten występuje w Europie, Ameryce Północnej oraz Azji. W Polsce jego obecność odnotowali J. Łuszczyński w 2008 roku oraz Anna Bujakiewicz w 2010 roku (jako Agaricus romagnesii Wasser).

Jest to grzyb naziemny saprotroficzny, rosnący na terenach zielonych, często w miastach, w trawiastych alejkach, na trawnikach parków, winnic, łąkach, a także w lasach liściastych i iglastych, zwłaszcza pod robinią akacjową, cedrami, winoroślami oraz bukami.

Znaczenie

Grzyb ten jest trujący. Zgłaszano przypadki zatruć, które objawiały się silnym bólem brzucha, jednak bez wymiotów ani innych powikłań żołądkowo-jelitowych. Przez dwa dni występowały nawracające epizody zawrotów głowy i omdlenia, ale pacjenci całkowicie wyzdrowieli.

Przypisy