Agaricus L. (Pieczarka)
Rodzaj grzybów, który należy do rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae). W sklepach najczęściej można spotkać jeden z jego gatunków – pieczarkę dwuzarodnikową.
Charakterystyka
Grzyby te produkują owocniki z mięsistymi kapeluszami, które mają suchą, nagą lub łuskowatą powierzchnię oraz blaszkowy hymenofor. Blaszki młodych owocników są różowe, a w miarę dojrzewania zmieniają kolor na brązowy. Nie są one przyrośnięte do trzonu i mają regularny kształt. Wiele gatunków pieczarek posiada przyrośnięty pierścień na trzonach. Zarodniki pieczarek są okrągłe lub eliptyczne, gładkie, nie mają pory rostkowej, a ich wysyp ma barwę brązową.
Większość gatunków pieczarek to grzyby z otwartymi owocnikami, z wyjątkiem Agaricus deserticola, który jest grzybem sekotioidalnym, co oznacza, że znajduje się pomiędzy grzybami otwartymi (hymenomycetes) a zamkniętymi (wnętrzniakami).
Systematyka i nazewnictwo
W klasyfikacji według Index Fungorum, pieczarki zajmują pozycję w obrębie: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.
Rodzaj Agaricus został po raz pierwszy poprawnie opisany przez Karola Linneusza jako Agaricus campester w jego dziele „Species Plantarum” z 1753 roku. Pieczarka jest typem nomenklatorycznym rzędu pieczarkowców (Agaricales) oraz rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae), a jej gatunkiem typowym jest pieczarka łąkowa (Agaricus campestris).
Synonimy naukowe:
Polską nazwę wprowadził Franciszek Błoński w 1889 roku.
Gatunki występujące w Polsce
Nazwy naukowe oparte na Index Fungorum. Lista gatunków i ich polskie nazwy według Władysława Wojewody z Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów i innych.
Niektóre inne gatunki:
- Agaricus bernardiiformis Bohus 1975 – pieczarka solnolubna
- Agaricus deserticola G. Moreno, Esqueda & Lizárraga 2010
- Agaricus subperonatus (J.E. Lange) Singer
Znaczenie
Grzyby te są saprotroficzne, co oznacza, że żywią się martwą materią organiczną. Większość gatunków to smaczne grzyby jadalne, chociaż niektóre z nich mogą być trujące. W Europie występuje około 100 gatunków pieczarek, z których wiele jest trudnych do odróżnienia. Niedoświadczeni grzybiarze mogą mylić pieczarki ze śmiertelnie trującymi muchomorami, takimi jak muchomor jadowity czy muchomor zielonawy (sromotnikowy). Zasadniczo takie pomyłki powinny być rzadkością, ponieważ pieczarki mają blaszki w kolorze różowym lub ciemnobrązowym, podczas gdy muchomory zawsze są białe, jednak błędy się zdarzają.
Jeden z gatunków pieczarki – pieczarka dwuzarodnikowa jest powszechnie uprawiany i dostępny w sprzedaży.