Agadir

Agadir (arab. اكادير, Akādīr; berb. ⴰⴳⴰⴷⵉⵔ, Agadir) to miasto położone w południowej części Maroko, nad brzegiem Oceanu Atlantyckiego, będące stolicą regionu Sus-Massa. W 2024 roku liczba mieszkańców wynosiła około 505 tysięcy. W Agadirze rozwija się przemysł rybny, drzewny oraz cementowy. Międzynarodowy port lotniczy, 10 kilometrów piaszczystych plaż oraz średnio 300 słonecznych dni rocznie sprawiają, że Agadir jest najczęściej wybieraną nadmorską miejscowością wypoczynkową w Maroku.

Historia

Pierwszą osadą, która powstała nad Atlantykiem u ujścia rzeki Wadi Sus, była fenicka kolonia Thymiaterium, wspomniana przez Herodota. Współczesne miasto zostało założone przez Portugalczyków w XV wieku. W kolejnym stuleciu Agadir został zajęty przez wojska marokańskiej dynastii Sadytów, co spowodowało gwałtowny rozwój miasta, chociaż jego znaczenie było przyćmiewane przez porty As-Suwajra i Al-Dżadida. Po II kryzysie marokańskim w 1911 roku miasto zostało zablokowane przez Niemców. W 1913 roku Agadir znalazł się pod panowaniem francuskim. Po wybudowaniu portu w 1914 roku, miasto zaczęło się szybko rozwijać, będąc miejscem przeładunku zasobów naturalnych z głębi kraju. W latach 50. XX wieku miasto weszło w skład niepodległego Maroka. Nocą 29 lutego 1960 roku, w zaledwie 15 sekund, zostało niemal całkowicie zniszczone przez trzęsienie ziemi, w wyniku którego zginęło około 15 tysięcy osób, a 20 tysięcy straciło swoje domy. Miasto musiało zostać praktycznie w całości odbudowane, co sprawiło, że nie zachowało typowo marokańskiego charakteru.

Medyna

Po trzęsieniu ziemi w 1960 roku, Agadir utracił swoją medynę. Od 1970 roku znany włoski dekorator Coco Polizzi, pasjonat tradycyjnego budownictwa, marzył o jej odbudowie w jak najbardziej autentyczny sposób. Pierwszy kamień węgielny został położony dopiero w 1992 roku. Medyna zajmuje obszar czterech i pół hektara i została zbudowana z kamienia, ziemi i drewna, pochodzących z okolicznych terenów. Prace nad ukończeniem tej części miasta wciąż trwają. Planowane jest, aby oprócz budowli z kamienia, powstały tu ogrody botaniczne i sztuczne jezioro.

Kasba

Ruiny cytadeli z XVI wieku, usytuowane na dominującym wzgórzu nad północnym krańcem zatoki agadirskiej, stanowią jedyny zachowany zabytek miasta. Po trzęsieniu ziemi z 1960 roku, mury zostały częściowo odbudowane, jednak otaczają jedynie pustą przestrzeń – wewnętrzna zabudowa uległa całkowitemu zniszczeniu. Na zboczu wzgórza umieszczono ogromny, podświetlany napis arabski, który w tłumaczeniu brzmi: „Bóg, ojczyzna, król”. Zachował się także podobny napis z XVIII wieku, umieszczony nad bramą twierdzy.

Pierwszą fortecę zbudowali Portugalczycy jako niewielki fort Santa Cruz de Cap de Gué na początku XVI wieku, a królowie marokańscy rozbudowali ją po roku 1540.

Hotele

Agadir jest miejscem z największą liczbą hoteli spośród marokańskich kurortów. Większość z nich znajduje się wzdłuż bulwaru Muhammada V, który biegnie równolegle do plaży.

Lotnisko

Międzynarodowy port lotniczy Agadir-Al Massira znajduje się 22 kilometry od miasta. W pobliżu lotniska nie ma żadnych hoteli.

Sport

W Agadirze najpopularniejszymi obiektami sportowymi są dwa pola golfowe. Lokalne kluby jeździeckie oferują przejażdżki konne, a biura turystyczne organizują wyprawy jachtami oraz pojazdami terenowymi. Okolice Agadiru są również chętnie odwiedzane przez surferów i kitesurferów.

Klimat

W Agadirze panuje klimat, który sprzyja wypoczynkowi oraz uprawianiu sportów wodnych.

Ludzie związani z Agadirem

W mieście tym mieszkało wiele znanych postaci, które wpłynęły na jego rozwój i kulturę.

Miasta partnerskie

Miami, USA
Nantes, Francja
Olhão, Portugalia
Plewen, Bułgaria

Przypisy

W artykule przytoczono wiele faktów o Agadirze, które mogą być dalej zgłębiane.

Bibliografia

Encyklopedia Audiowizualna Britannica – Geografia I, Rafał R. Jasiulewicz (red.), Leszek L. Baraniecki, Poznań: Wydawnictwo Kurpisz, 2006, ISBN 83-60563-07-1, ISBN 978-83-60563-07-6, ISBN 83-60563-04-7, ISBN 978-83-60563-04-5, ISBN 1-59339-330-X, ISBN 978-1-59339-330-4, OCLC 838992809. Brak numerów stron w książce.