Agada w tradycji hinduskiej
Agada to termin używany w tradycji hinduskiej, który odnosi się zarówno do leku przywracającego zdrowie po zatruciu, jak i do jednej z ośmiu dyscyplin ajurwedy, zajmującej się odtrutkami. Nazwa agada pochodzi od słowa gada, które oznacza trucizny, a agada można tłumaczyć jako „przeciwko truciznom”. Choć w medycynie jej odpowiednikiem jest toksykologia, agada nie koncentruje się na badaniu i opisywaniu trucizn, lecz na założeniu, że istnieje specyficzna odtrutka dla danej trucizny i dla konkretnego człowieka. Tradycja agady jest związana z wierzeniami i tradycjami ludowymi, a nie jest ściśle zintegrowana z praktykami religijnymi, chociaż bywa powiązywana z hinduizmem lub buddyzmem.
Agadatantra
Agadatantra w hinduskiej tradycji odnosi się do praktyk, które mają na celu pomoc w przypadku powszechnych zatruć, takich jak te spowodowane jedzeniem, ukąszeniami węży, pogryzieniami przez psy czy ukąszeniami owadów (np. pszczół). Za twórcę agadatantry uznaje się Kaśjapie (Vriddhakaśjapa) z Taksili. Oryginalny tekst dotyczący agadatantry jest obecnie niedostępny, jednak istnieją odniesienia do tego tekstu, znanego jako Kaśjapasanhita, w wielu późniejszych pismach. Mimo że nosi tę samą nazwę, prawdopodobnie jest to inna księga niż Kaśjapasanhita dotycząca pediatrii. Inne teksty związane z agadatantrą zostały napisane przez Alambayanę, Ushanę, Saunakę oraz Latyayana. Choć oryginalne teksty nie zachowały się, istnieją komentarze i teksty będące bezpośrednim odniesieniem do tych prac.
Wiszawajdjdy
W tradycji hinduskiej znana jest postać wiszawajdjdy, czyli „uzdrowiciela od trucizn”, który praktykuje agadę i jest uważany za specjalistę w dziedzinie toksykologii. Wiedza takich osób jest przekazywana z pokolenia na pokolenie, a jej zakres jest często ograniczony. Mieszkańcy mniejszych wiosek wciąż korzystają z tradycyjnych praktyk, aby radzić sobie z konsekwencjami pogryzień. Profesja wiszawajdjów ma swoje korzenie w czasach starożytnych i historycznie obejmowała osoby zajmujące się ochroną rodziny królewskiej przed otruciem oraz sporządzające trucizny na zlecenie króla.
Przypisy