„After Walker Evans” – zbiór 22 fotografii, będący dziełem sztuki konceptualnej autorstwa Sherrie Levine, to przykład apropriacji. Oryginalny tytuł, nadany przez autorkę, brzmi: untitled (After Walker Evans) (pol. bez tytułu (Po Walkerze Evansie)).
Opis i interpretacja
W 1981 roku Sherrie Levine stworzyła fotografie na podstawie odbitek ze zbiorów „Let Us Now Praise Famous Men” (James Agee, 1941) oraz „Walker Evans: First and Last” (1978), które zawierają zdjęcia Walkera Evansa z lat 30. XX wieku, ukazujące amerykańskie społeczeństwo w czasie Wielkiego Kryzysu. Po wywołaniu odbitek, podpisała je swoim nazwiskiem i nadała im tytuł: untitled (After Walker Evans). Historyk sztuki Howard Singerman zauważa, że reprodukcje autorstwa Sherrie Levine nie mają podpisów, które znajdowały się w albumie Jamesa Agee oraz w jego reedycji z 1962 roku. Jego zdaniem, Levine korzystała wyłącznie z albumu „Walker Evans: First and Last” z 1978 roku, w którym podpisy zostały usunięte, aby skupić uwagę widza na samej fotografii. Najbardziej rozpoznawalnym dziełem Walkera Evansa jest portret Allie Mae Burroughs, żony dzierżawcy z Alabamy, zrobiony w 1936 roku. Apropriacja tej fotografii stała się najsłynniejszą z całej serii reprodukcji zatytułowanej „After Walker Evans: 4”.
Realizując apropriację, Levine odebrała dziełu jego pierwotny kontekst oraz funkcję dokumentacyjną, pozostawiając jedynie aspekt estetyczny. Wystawa fotografii Walkera Evansa, niemal 50 lat po ich wykonaniu, stawia pytanie o zmiany, jakie zaszły, lub nie zaszły, w amerykańskim społeczeństwie. Dzieło jest interpretowane jako ilustracja rozczarowanych nadziei epoki modernizmu czy ogólnie – rozczarowań. Jest także postrzegane jako akt feministyczny: kobieta przejmuje słynną pracę fotografa-mężczyzny, symbolicznie przejmując władzę i kończąc epokę patriarchatu. Amerykańska historyczka sztuki Johanna Burton podkreśla, że zdjęcia nie są identyczne, nawet jeśli wyglądają na takie same. Koncepcja Sherrie Levine wywołuje dyskusję na temat roli indywidualności w sztuce oraz jej granic. W przypadku apropriacji Levine nie ma nic kreatywnego poza kontekstem: nie jest autorką podpisanej przez siebie fotografii ani nie dokonała jej twórczego przekształcenia. Autorka zwraca uwagę, że każdy artysta czerpie z osiągnięć swoich poprzedników. Stawia pytanie, czy możliwe jest stworzenie uniwersalnej definicji oryginalności czy reprodukcji, podważając tym samym przekonanie, że jakiekolwiek dzieło może być w pełni unikatowe. Howard Singerman w swojej publikacji „Art History, After Sherrie Levine” przytacza słowa Benjamina Buchloha, który zauważa, że autorka, dokonując dekontekstualizacji dzieła, całkowicie zrywa z ciągłością tradycji sztuki, stając się wyalienowaną z jej historycznej linii rozwoju i bagażu znaczeń. W ten sposób podważa kontekstualną definicję sztuki. Singerman podkreśla również, że korzystając ze zdjęć z albumu pozbawionego oryginalnych podpisów, Levine dokonuje ich wtórnej dekontekstualizacji. Krytycy zarzucali Levine skrajne uprzedmiotowienie sztuki. Opisując fotografię „After Walker Evans: 4”, Metropolitan Museum of Art wskazuje, że dzieło stanowiło kamień milowy postmodernizmu. O ile oryginalność była główną wartością modernizmu, to postmodernizm postawił na pierwszym miejscu kopię. Historyczka sztuki Rosalind Krauss zwraca uwagę, że nie można kopiować sztuki w nieskończoność: appropriacja pracy Sherrie Levine jest niemożliwa.
Seria została po raz pierwszy wystawiona w Metro Pictures Gallery pod tytułem „After Walker Evans” od stycznia do maja 1981 roku. W 1995 roku autorka przekazała reprodukcje Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, a w 1996 roku reprodukcje nabył również Komitet Fotografii Whitney Museum of American Art.
Przypisy
Bibliografia
Christopher Crouch: Subjectivity, Creativity, and the Institution. Irvine: Universal Publishers, 2009, s. 112. ISBN 978-1-59942-515-3. [dostęp 2023-12-23].
Nicholas Wolterstorff: Art Rethought: The Social Practices of Art. Oksford: Oxford University Press, 2015, s. 296. ISBN 978-0-19-874775-8. [dostęp 2023-12-23].
Pamela Sachant, Peggy Blood, Jeffery LeMieux, Rita Tekippe: Introduction to Art: Design, Context, and Meaning. Glasgow: Good Press, 2023, s. 10-14. [dostęp 2023-12-23].
Howard Singerman, Sherrie Levine: Art History, After Sherrie Levine. Oakland: University of California Press, 2012, s. 66-67. ISBN 978-0-520-26722-0. [dostęp 2023-12-23].