Afroślepiec wielkogłowy
Afroślepiec wielkogłowy, znany również jako szczurokret wielkogłowy lub ślepiec afrykański (Tachyoryctes macrocephalus), to gatunek ssaka z podrodziny bambusowców (Rhizomyinae) w rodzinie ślepcowatych (Spalacidae).
Zasięg występowania
Afroślepiec wielkogłowy występuje endemicznie w Etiopii, a jego obecność różni się w zależności od podgatunku:
- T. macrocephalus macrocephalus – północna Etiopia; brak informacji od czasu pierwszego opisu gatunku.
- T. macrocephalus hecki – południowa Etiopia, góry Balie, powyżej 3000 m n.p.m. (region Oromia).
Taksonomia
Gatunek został po raz pierwszy opisany zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego w 1842 roku przez niemieckiego przyrodnika Eduarda Rüppella, który nadał mu nazwę Rhizomys macrocephalus. Holotyp pochodził z regionu Shoa w Etiopii.
Analiza kladystyczna, uwzględniająca zarówno taksony kopalne, jak i współczesne, wykazała, że T. macrocephalus i T. splendens są taksonami siostrzanymi w stosunku do znanych gatunków kopalnych, takich jak T. konjiti, T. pliocaenicus oraz T. makooka. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World wyróżniają dwa podgatunki.
Etymologia
Tachyoryctes: greckie ταχυς takhus „szybko” oraz ορυκτης oruktēs „kopacz”, pochodzące od ορυσσω orussō „kopać”.
macrocephalus: greckie μακροκεφαλος makrokephalos „wielkogłowy”, z μακρος makros „długi”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, pochodzące od κεφαλη kephalē „głowa”.
hecki: prof. dr Ludwig Franz Friedrich Georg Heck (1860–1951), niemiecki zoolog.
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) wynosi od 224 do 313 mm, a długość ogona od 40 do 65 mm; masa ciała mieści się w przedziale od 330 do 930 g. Zwierzę ma szaro-beżowe, krótkie futro, bardzo masywną głowę, nie posiada małżowin usznych ani ogona. Siekacze dolne i górne znajdują się przed wargami, co uniemożliwia mu picie.
Ekologia
Afroślepiec wielkogłowy czerpie całą potrzebną wilgoć z bulw, które znajduje pod ziemią. Zamieszkuje podziemne nory i korytarze.