Afrorudzik rdzawogardły, koloratka rudogardła
Afrorudzik rdzawogardły, znany również jako koloratka rudogardła (Stiphrornis erythrothorax), to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny muchołówkowatych (Muscicapidae), który występuje w Africe Subsaharyjskiej.
Systematyka
Rodzaj Stiphrornis przez długi czas był traktowany jako takson monotypowy. Jednak w 1999 roku Pamela Beresford i Joel Cracraft zaproponowali wyodrębnienie kilku gatunków: S. erythrothorax (typowy), S. gabonensis, S. xanthogaster oraz S. sanghensis. Hipoteza ta znalazła poparcie u niektórych badaczy, takich jak Schmidt i współpracownicy (2008), którzy opisali gatunek S. pyrrholaemus, oraz Voelker i jego zespół (2016). Mimo że badania DNA sugerują znaczne różnice w izolacji tych taksonów oraz ich odmienności w ubarwieniu i bioakustyce, według IOC World Bird List uznawanie ich za osobne gatunki jest obecnie przedwczesne. Badania molekularne wskazują, że gatunek ten wyewoluował w pliocenie, około 4 miliony lat temu.
Analizy genetyczne potwierdzają przynależność tego rodzaju do muchołówkowatych, a nie do droszy (Turdidae), do których był klasyfikowany w przeszłości.
Filogeneza
Kladogram według Voelkera i współpracowników (2016)
Podgatunki
Wyróżniono kilka podgatunków S. erythrothorax, które niektórzy badacze traktują jako odrębne gatunki:
- S. erythrothorax erythrothorax – afrorudzik rdzawogardły – od Sierra Leone do południowej Nigerii
- S. erythrothorax inexpectatus – afrorudzik brązowawy – w Ghanie
- S. erythrothorax dahomeyensis – afrorudzik dahomejski – w Beninie i Ghanie
- S. erythrothorax gabonensis – afrorudzik gaboński – od zachodniego Kamerunu do zachodniego Gabonu, Bioko
- S. erythrothorax pyrrholaemus – afrorudzik oliwkowy – południowo-zachodni Gabon
- S. erythrothorax xanthogaster – afrorudzik ciemnogrzbiety – od południowo-wschodniego Kamerunu i północno-wschodniego Gabonu do południowej Ugandy
- S. erythrothorax rudderi – afrorudzik kongijski – obszary w pobliżu rzeki Kongo w Demokratycznej Republice Konga
- S. erythrothorax sanghensis – afrorudzik żółtogardły – w południowo-zachodniej Republice Środkowoafrykańskiej
Autorzy Kompletnej listy ptaków świata oraz IUCN (opierający się na systematyce opracowanej we współpracy z BirdLife International i autorami Handbook of the Birds of the World) obecnie (2024) zaliczają do S. erythrothorax jedynie pierwsze cztery podgatunki z powyższej listy. Inne podejście systematyczne, zawarte w eBird/Clements Checklist, stosowane przez serwis Birds of the World, wyróżnia trzy podgatunki S. erythrothorax: erythrothorax, gabonensis i xanthogaster.
Status
Od 2016 roku IUCN przyjmuje systematykę, w której afrorudzik jest dzielony na trzy osobne gatunki, klasyfikując je w następujący sposób:
- Stiphrornis erythrothorax – gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern), z trendem liczebności populacji spadkowym
- Stiphrornis pyrrholaemus – gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened), z trendem liczebności populacji spadkowym
- Stiphrornis xanthogaster – gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern), z trendem liczebności populacji spadkowym
Przypisy
Linki zewnętrzne
Zdjęcia oraz nagrania audiowizualne – afrorudzik rdzawogardły w kontekście podgatunków erythrothorax, gabonensis i xanthogaster. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).