Afrojerzyk mysi

Afrojerzyk mysi (Schoutedenapus myoptilus) to gatunek niewielkiego ptaka należącego do podrodziny jerzyków (Apodinae) w rodzinie jerzykowatych (Apodidae), który zamieszkuje Afrykę Subsaharyjską. Gatunek ten nie jest zagrożony.

Zasięg występowania

Występowanie afrojerzyka mysiego różni się w zależności od podgatunku:

S. myoptilus poensis – Bioko (Zatoka Gwinejska) oraz Kamerun.
S. myoptilus chapini – wschodnia część Demokratycznej Republiki Konga, Rwanda oraz południowo-zachodnia Uganda.
S. myoptilus myoptilus – rozproszone populacje od Kenii na południe do Zimbabwe, a także obserwacje w Etiopii, Sudanie Południowym, Angoli i Afryce Południowej.

Systematyka

Gatunek został po raz pierwszy opisany w 1888 roku przez włoskiego ornitologa Tommaso Salvadori, który nadał mu nazwę Cypselus myoptilus. Miejsce, z którego pochodził holotyp, to Let Marefię w Szeua, Etiopia. Holotypem była młodociana samica odłowiona 10 października 1886 roku. Schoutedenapus to jedyny rodzaj opisany w 1968 roku przez belgijskiego ornitologa Antoona Emerica Marcela De Roo. Wyróżniono trzy podgatunki.

W niektórych klasyfikacjach systematycznych wyróżnia się S. schoutedeni (Prigogine, 1960) (afrojerzyk kongijski), który według badań Fishpoola z 2019 roku, prawdopodobnie jest ciemno upierzonym młodym osobnikiem podgatunku chapini. Traktowanie S. schoutedeni jako podgatunku S. myoptilus jest mało prawdopodobne.

Etymologia

Schoutedenapus: dr Henri Eugène Alphonse Hubert Schouteden (1881–1972), belgijski zoolog, badacz Konga; rodzaj Apus Scopoli, 1777 (jerzyk).

myoptilus: z greckiego μυς mus, μυος muos „mysz” (tj. szary jak mysz); πτιλον ptilon „upierzenie”.

poensis: wyspa Fernando Póo lub Fernando Pó, Zatoka Gwinejska (obecnie Bioko, Gwinea Równikowa). Wyspa ta została odkryta przez portugalskiego nawigatora Fernão do Pó w 1470 roku.

chapini: dr James Paul Chapin (1889–1964), amerykański ornitolog, artysta, kolekcjoner z Konga Belgijskiego, kustosz Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej.

Morfologia

Długość ciała afrojerzyka mysiego wynosi 16,5 cm; masa ciała samców waha się od 28 do 29,5 g, podczas gdy samice ważą od 22 do 30 g.

Status

Według IUCN, afrojerzyk mysi jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji na świecie nie została dokładnie oszacowana, jednak w obrębie swojego zasięgu występowania ptak ten rozmieszczony jest w sposób bardzo nierównomierny. BirdLife International ocenia globalny trend liczebności populacji jako stabilny, ponieważ nie stwierdzono istotnych zagrożeń ani dowodów na spadek liczebności.