Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB)
Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB, ang. Afrikaner Resistance Movement, pol. Afrykanerski Ruch Oporu) to skrajnie prawicowa oraz neonazistowska organizacja polityczna i terrorystyczna z Południowej Afryki. Jej członkowie dążą do przywrócenia niepodległego państwa burskiego, znanego jako „Boerestaat”. Na arenie międzynarodowej zyskali reputację głównie jako ruch rasistowski i promujący supremację białych.
Historia i działalność
AWB zostało założone w 1973 roku w Heidelbergu, mieście położonym na południe od Johannesburga. Jego twórcą był były policjant Eugène Terre’Blanche. W okresie apartheidu ruch liczył kilka tysięcy członków, którzy energicznie protestowali przeciwko znoszeniu segregacji rasowej oraz liberalizacji przepisów w tej kwestii. W latach 80. wielokrotnie dochodziło do ataków na „niebiałych” ze strony AWB.
W czerwcu 1993 roku AWB przeprowadziło zamach terrorystyczny na Kempton Park World Trade Centre. W tym samym roku, zwolennik partii, Janusz Waluś, zabił jednego z liderów ANC, Chrisa Haniego, planując również zamach na lidera partii, Nelsona Mandelę. W 1994 roku AWB zyskała międzynarodową uwagę podczas puczu w bantustanie Bophuthatswana, który miał na celu obronę dyktatorskiego rządu Lucasa Mangope, sprzeciwiającego się włączeniu Bophuthatswany do Południowej Afryki oraz przeprowadzeniu wolnych wyborów. W wyniku tego wydarzenia doszło do całkowitej kompromitacji AWB, której bojówkarze strzelali do niewinnych cywilów na ulicach, co zostało uwiecznione przez kamery. W tym samym roku, podczas wyborów, komórka terrorystyczna AWB przeprowadziła zamach z użyciem samochodu pułapki, w wyniku którego zginęło 20 osób.
W 1997 roku przywódca grupy, Eugène Terre’Blanche, został skazany na 6 lat więzienia za zaatakowanie pracownika stacji benzynowej. W 2004 roku opuścił zakład karny po odbyciu 3 lat kary. 3 kwietnia 2010 roku został śmiertelnie pobity przez dwóch czarnoskórych robotników rolni podczas snu na swojej farmie w północnej części Południowej Afryki.
Przypisy
Bibliografia
Martin M. Meredith, Mandela: A Biography, 1st ed, New York: PublicAffairs, 2010, ISBN 978-1-58648-832-1, OCLC 647906301. Brak numerów stron w książce.
Sampson, Anthony (2011) [1999]. Mandela: The Authorised Biography. London: HarperCollins. ISBN 978-0007437979.
Linki zewnętrzne
Oficjalna strona organizacji (niderl.)
Truth and Reconciliation application by Ontlametse Menyatsoe, who was at the centre of the Bophuthatswana incident. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-04)]. (ang.)
South African Press Association (1997): AWB Expresses Regrets over Bophuthatswana Killings, Racism. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-03)]. (ang.)