Afgańska Partia Socjaldemokratyczna

Afgańska Partia Socjaldemokratyczna (paszto: افغان ټولنپال ولسواکیز ګوند), znana również jako Partia Mellat (paszto: افغان ملت ګوند), to pasztuńska partia polityczna, która łączy w sobie elementy nacjonalizmu oraz socjaldemokracji. Została założona 8 marca 1966 roku przez Ghulam Mohammad Farhada, który był jej pierwszym przewodniczącym.

Partia stawia na pasztunizację oraz dąży do przyłączenia do Afganistanu terenów pasztuńskojęzycznych znajdujących się w Pakistanie.

Historia

Afgańska Partia Socjaldemokratyczna powstała 8 marca 1966 roku, a jej oficjalne ogłoszenie miało miejsce 27 marca tego samego roku.

W 1984 roku zmarł Ghulam Mohammad Farhad, a na początku 1987 roku na kongresie partii wybrano Szams-ul-Hudę Szamsa na jego następcę. Część członków nie zaakceptowała nowego przewodniczącego, co doprowadziło do powstania frakcji kierowanej przez Mohammada Amina Wakmana.

Frakcja Szamsa

Frakcja Szamsa była zdecydowanie przeciwna rządzącym oraz fundamentalistycznym partiom afgańskim. Działała w pakistańskim Peszawarze, gdzie publikowała czasopismo Afghan Mellat, w którym zamieszczano treści nacjonalistyczne oraz wzywające do rozwoju demokracji w Afganistanie.

Po śmierci Szamsa w 2005 roku, przewodniczącym tej frakcji został Adżmal Szams.

Frakcja Wakmana/Ahadiego

Następcą Mohammada Amina Wakmana został Anwar ul-Hak Ahadi, który kieruje tą frakcją od 1995 roku. Frakcja ta zaczęła się dystansować od nacjonalizmu, jednocześnie promując język paszto.

W 2014 roku frakcja wsparła Hamida Karzaja w wyborach prezydenckich.

Program gospodarczy

Frakcja Szamsa

Kwestie polityczne

brak ingerencji w sprawy wewnętrzne innych państw,
niedopuszczenie do ingerencji innych państw w sprawy Afganistanu,
poszanowanie prawa do pokojowego uczestnictwa w strajkach, demonstracjach i zgromadzeniach,
poszanowanie Karty Narodów Zjednoczonych oraz Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka,
utrzymywanie przyjaznych relacji międzynarodowych, zwłaszcza z państwami muzułmańskimi oraz sąsiadującymi z Afganistanem,
wzmocnienie zdolności obronnych afgańskich sił zbrojnych.

Kwestie gospodarcze

przeprowadzenie szerokiej industrializacji,
rozwój energetyki opartej na odnawialnych źródłach energii,
modernizacja rolnictwa,
walka z korupcją,
wprowadzenie podatku bezpośredniego,
regulacja gospodarki w celu ograniczenia nierówności społecznych,
wspieranie gospodarki rynkowej oraz sektora prywatnego przy jednoczesnym istnieniu silnego sektora publicznego,
zapobieganie pustynnieniu poprzez przekształcanie obszarów pustynnych w tereny uprawne,
zapobieganie wylesianiu przez powołanie odpowiednich instytucji oraz uchwalenie specjalnych ustaw.

Kwestie społeczne

działania na rzecz poprawy standardu życia mieszkańców obszarów wiejskich i miejskich, w tym ułatwienie dostępu do edukacji,
poszanowanie prawa do tworzenia organizacji politycznych, społecznych i zawodowych,
walka z analfabetyzmem,
wprowadzenie obowiązkowej edukacji na poziomie podstawowym,
wprowadzenie programów ubezpieczeń oraz świadczeń socjalnych dla emerytów, osób niepełnosprawnych oraz niezdolnych do pracy,
wspieranie równouprawnienia kobiet,
wyposażenie ośrodków zdrowia, przychodni i szpitali w nowoczesne urządzenia medyczne,
ochrona suwerenności oraz integralności terytorialnej kraju.

Kwestie kulturowe

brak kontroli ze strony władz nad mediami,
poszanowanie wszystkich języków używanych w Afganistanie, z uznaniem języków dari i paszto jako urzędowych,
wspieranie wolności słowa jako kluczowego aspektu rozwoju demokracji,
promowanie akceptacji obcych kultur w celu dostosowania afgańskiej kultury do rozwoju społeczno-gospodarczego przy zachowaniu afgańskiej tożsamości oraz podstawowych wartości kulturowych.

Frakcja Wakmana/Ahadiego

odrzucenie struktury federalnej,
poszanowanie własności prywatnej,
przestrzeganie praw człowieka,
rozwój górnictwa oraz rolnictwa,
sprzeciw wobec udziału w życiu politycznym ugrupowań autorytarnych i totalitarnych,
sprzeciw wobec walki klas,
ustanowienie szariatu,
utrzymywanie przyjaznych stosunków międzynarodowych, zwłaszcza z państwami muzułmańskimi oraz sąsiadującymi z Afganistanem,
uznanie języka paszto za język narodowy,
wprowadzenie progresywnego podatku,
wspieranie pozarządowych organizacji gospodarczych, społecznych i zawodowych,
wsparcie dla rozwoju kultury i sportu,
wspieranie równouprawnienia kobiet,
wspieranie demokracji parlamentarnej,
ochrona suwerenności oraz integralności terytorialnej kraju.