Afet İnan

Ayşe Âfet İnan

Ayşe Âfet İnan, znana również jako Ayşe Afet lub Ayşe Uzmay (ur. 29 listopada 1908 w Salonikach, zm. 8 czerwca 1985 w Ankarze), była turecką socjolożką oraz historyczką, a także profesorem na Uniwersytecie w Ankarze. Była adoptowaną córką Mustafy Kemala Atatürka.

Życiorys

Urodziła się w Salonikach jako córka urzędnika İsmaila Hakkı Beja oraz Şehzane Hanım. W trakcie wojen bałkańskich jej rodzina przeniosła się do Adapazarı, gdzie rozpoczęła edukację. Podczas I wojny światowej rodzina mieszkała w Ankarze, a następnie w Karaoğlanie i Bidze. W maju 1915 roku zmarła jej matka na gruźlicę, a ojciec ponownie się ożenił. Ayşe postanowiła zostać nauczycielką i zaczęła samodzielnie zarabiać na życie. W 1922 roku uzyskała uprawnienia do wykonywania zawodu w Elmalı, gdzie rozpoczęła pracę w szkole dla dziewcząt. W 1925 roku ukończyła szkołę pedagogiczną w Bursie i podjęła pracę w szkole w Izmirze. To tam, w październiku 1925 roku, miała okazję spotkać Mustafę Kemala Atatürka, który później adoptował ją.

W 1925 roku Atatürk wysłał ją do Lozanny, gdzie uczyła się języka francuskiego. Po powrocie do kraju w 1927 roku kontynuowała naukę w francuskim liceum w Stambule. W 1935 roku ponownie wyjechała do Szwajcarii, gdzie rozpoczęła studia na uniwersytecie w Genewie pod kierunkiem szwajcarskiego antropologa Eugène Pittarda. Ukończyła studia z zakresu historii oraz socjologii, a w lipcu 1939 roku obroniła pracę doktorską z tej dziedziny. Po powrocie do Turcji podjęła pracę jako adiunkt na Uniwersytecie w Ankarze, a w 1950 roku awansowała na profesora tej uczelni. Przez wiele lat kierowała Instytutem Historii na tej uczelni, specjalizując się w badaniach dotyczących etnogenezy Turków oraz historii gospodarczej Imperium Osmańskiego. Jej podręcznik historii Turcji, przygotowany na zlecenie Atatürka, obowiązywał w szkołach od lat 30. XX wieku. Była jednym z założycieli Tureckiego Towarzystwa Historycznego, pełniąc funkcję wiceprezesa.

Ayşe Âfet İnan była mężatką; w 1940 roku poślubiła lekarza Rıfata İnana i miała dwoje dzieci. Zmarła na atak serca w 1985 roku w Ankarze.

Pamięć

Aby uczcić pamięć Afet İnan, ustanowiono nagrodę dla autorów najlepszych publikacji z zakresu historii, która jest przyznawana co dwa lata przez fundację jej imienia.